t c. /,4- twee centimeter bekend. Delft is na melijk een EUREF/NEREF-punt, ter wijl Flerwijnen is bepaald uit statische GPS-metingen ten opzichte van een dichtbijgelegen kernnetpunt bij Leer broek. De berekening uit fasemeting met dubbel-verschillen (met de optie van vastgehouden meerduidigheden op gehele getallen en ionosfeer vrije op lossing) geeft zeer goede resultaten De positie van het vliegtuig wordt in eerste instantie in het WGS-84 stelsel bepaald en vervolgens naar RD-coör- dinaten en NAP-hoogten getransfor meerd. De afwijkingen van de hori zontale posities (x en y RD-coördinaten) ten opzichte van de bekende waarden vallen grotendeels tussen +1 cm en -2 cm. De afwijkingen in de NAP-hoogten zijn wat groter en vallen grotendeels tussen 0 cm en —8 cm (fig. 5). Hieruit kan worden geconcludeerd dat de meerduidigheden correct zijn opgelost 5). In een tweede berekening werd de positie van het vliegtuig ten opzichte van het referentiestation Herwijnen bepaald. Hierbij was de schuine afstand tot het vliegtuig bij de start van de berekening ongeveer 19 km. Deze berekening bevat de baan volgens fig. 4, waarbij de maximale schuine afstand van referentiestation tot het vliegtuig ongeveer 44 km be droeg. Ook hier werden de posities met dubbel-verschillen probleemloos opgelost. Deze posities uit fasemeting wer den met de DGPS-posities uit codemeting vergeleken. Dit is een ruwe controle, maar goed genoeg voor het opsporen van grove fouten. De horizontale verschillen vallen tussen -1 m en +1 m en de verticale verschillen tussen -2 m en +2 m (fig. 6 en fig. 7). Deze verschillen hebben een goede overeenstemming met de nauwkeurigheid van de code meting. V 7*' V Fig. 3. De totale vliegroute vanaf Schiphol tot in de buurt van Gorcum. Fig 4. De baan van het vliegtuig in de buurt van Gorcum (vlieghoogte: 10 km). In een derde berekening werd de baan van het vliegtuig met het referentiestation Delft bepaald. De Trimble ontvanger in Delft stond gedurende de hele vlucht aan. Hierdoor konden de posities vanaf de startbaan op Schiphol (afstand: 44 km) tot het einde van vlucht bij Gorcum worden be rekend, met code- en fasewaarnemin gen. De maximale afstand tussen Delft en vliegtuig bedroeg 166 km. De meerduidigheden in de fase-afstanden werden met een geoptimaliseerde me thode (voorwaarts en achterwaarts) bepaald en over de hele baan vastge houden. Hieruit valt het volgende op te merken: de verschillen tussen de berekenin gen met code en fase zijn van dezelf de orde als bij de tweede berekening; de verschillen tussen de posities met de twee referentiestations berekend uit fasewaarnemingen liggen in de orde van enkele centimeters en zijn nauwelijks significant. Mogelijke problemen in de praktijk In bovenstaande test werden goede resultaten verkregen. Het kan in de praktijk echter wel eens anders gaan. Mogelijke problemen bij inwinning van GPS-metingen kunnen zijn: weinig satellieten (minder dan 5) en/of slechte PDOP waarde (lager dan 6) bij een elevatie hoger dan 15 graden; te grote afstand tot het referentie station; actieve ionosfeer in verband met sterke zonne-activiteit; te scherpe bochten van het vliegtuig, die verlies van satellietsignalen kun nen veroorzaken; GPS-antenne in het vliegtuig niet optimaal voor de GPS-ontvanger [8]; problemen met AGRS.NL-stations (verhoogd ruisniveau voor 1 secon de data). Hierbij zijn enkele opmerkingen te plaatsen. Bij de voorbereiding van een vlucht spelen veel factoren een rol, zo dat het niet altijd mogelijk is bij een optimale satellietconfiguratie te me ten. Echter, de hedendaagse satelliet configuratie geeft wat dat betreft wei nig problemen. Er zijn bijvoorbeeld bij de huidige configuratie (27 satellie ten) in Nederland slechts drie korte perioden van totaal 24 minuten, waar bij maar vier satellieten zichtbaar zijn boven 15 graden [7]. Als de afstand tot de referentiestations te groot wordt, krijgt men problemen met het oplos sen van meerduidigheden. Dit is wel een rekbaar begrip, omdat de rnaxi- I999-S GEODES1A Ischiphol 400000 350000 Gorinchem 80000 x rd V. 80000 90000 100000 110000 120000 130000 140000 150000 160000 x_rd -) Alle berekeningen werden met GPSur- vey van Trimble uitgevoerd. 3) De RD-coördinaten en de NAP-hoogten van de grondstations werden uit nauw keurige WGS-84 coördinaten bepaald. Daarbij is gebruik gemaakt van het Coördinaat Calcula tor-programma van de Meetkundige Dienst van de RWS. De WGS-84 coördi naten van het vlieg tuig werden op de zelfde wijze getrans formeerd. 218

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1999 | | pagina 8