Classificatie van vlakken in de GBKN
Een kennissysteem ondersteunt het proces
van lijngericht naar objectgericht
topography, knowledge-based system, application
topografie, kennissysteem, toepassing
Het vormen en benoemen van vlakken in de huidige
Grootschalige Basiskaart van Nederland (GBKN) is
een kostbare zaak. Het is onze ervaring dat een kennis
systeem voor het classificeren van topografische vlakken
de conversietijd tot de helft kan terugbrengen en daar
mee de kosten aanzienlijk kan reduceren. Bovendien
zijn de resultaten van het systeem even goed als die
van handmatige classificatie.
Voor veel deskundigen is de vraag of
de Grootschalige Basiskaart van Ne
derland (GBKN) op termijn objectge
richt opgebouwd zou moeten worden
geen vraag meer. Een objectgericht be
stand biedt namelijk een groot aantal
mogelij kheden zoals de koppeling van
topografie aan bedrijfsobjecten van ge
bruikers en verbeterde presentatie- en
zoekmogelijkheden. Onder andere de
hoge conversiekosten om een lijnge-
richte gegevensstructuur om te zetten
naar een objectgerichte structuur zijn
voor gebruikers op de korte termijn
een struikelblok. Op dit moment be
reidt het Kadaster zich voor om het
opslaan, beheren en uitwisselen van
objectgerichte topografische gegevens
in de toekomst mogelijk te maken.
Tevens worden hulpmiddelen voor de
conversie ontwikkeld. Eén van deze
hulpmiddelen is een kennissysteem
dat voor het classificeren van de vlak
ken gebruikt kan worden en dat is ont
wikkeld door TNO Technisch Physi-
sche Dienst in Delft.
Van lijngerichte naar
objectgerichte GBKN
De huidige GBKN is een zogenaamde
lijngerichte GBKN. Dit betekent dat
dr. ir. Marlies de Gunst,
ICT-adviseur bij de Concernstaf
van het Kadaster in Apeldoorn en
dr. Jurgen den Hartog,
senior onderzoeker bij 'TNO Technisch
Physische Dienst in Delft.
er geen relatie tusseh de lijnen bestaat en dat begin- en
eindpunten van lijnen niet precies op elkaar aan hoeven te
sluiten. De lijnen hébben vaak classificaties die aangeven
wat aan één kant van de lijn ligt. De lijnklasse kant water
geeft bijvoorbeeld aan dat aan één kant water ligt. Wat aan
de andere kant ligt v^lt vaak visueel af te leiden uit de con
text, maar is niet expliciet vastgelegd. Naast lijnen komen
ook punten, symboleb en teksten met een classificatie voor,
die hierbij kunnen helpen.
"jTaken die moeten uitgevoerd worden
om de huidige GBKN te converteren
haar een objectgericht gegevensbe
stand zijn:
lijnstukken zoveel mogelijk op el
kaar aansluiten door knooppunten
te berekenen en gebreken te herstel
len;
•j afsluitende lijnen aanbrengen op
plaatsen waar topografische lijnen in
het terrein ontbreken, zogenaamde
vlakafsluiters;
topologische relaties leggen tussen
lijnen die een vlak begrenzen;
classificeren van gesloten vlakken.
De eerst drie taken zijn uitgebreid aan
dé orde geweest in [1]. Dit artikel be
schrijft hoe de laatste taak kan worden uitgevoerd met be
hulp van een kennissysteem.
Waarom een kennissysteem?
De vervaardiging van de objectgerichte GBKN dient zoveel
mogelijk door geautoinatiseerde conversie vanuit de lijn
gerichte GBKN te woifden uitgevoerd om de kosten zo laag
mogelijk te houden. Het is de bedoeling dat deze conversie
nagenoeg zonder terreinbezoek, dus uitsluitend door inter
pretatie van de kaart kan plaatsvinden. Omdat met name
het benoemen van alle vlakken veel werk is, wordt gebruik
gemaakt van een kennissysteem om vlakken automatisch te
cla'ssificeren. Natuurlijk moet het ook mogelijk zijn om
259
GEODESIA
1999-6
KEYWORDS
TREFWOORDEN
