A
Fig. 8.
Detail van de
gesimuleerde hoge
resolutie satelliet
opname van
fig-
scherp gevolgd. Voor beide technieken geldt dat op dit
moment nog niet precies duidelijk is wat er op korte ter
mijn mogelijk is. De verwachtingen zijn echter hoogge
spannen.
Concurrentie?
Concurrentie komt uit de hoek van nieuwe data-inwin-
ningssystemen zoals vliegtuiglaserscanning [6], hoge reso
lutiesatellieten en in de nabije toekomst van SAR (radar-
interferometrie, [9, 10]). In specifieke gevallen bieden deze
systemen zeker voordelen boven de fotogrammetrie, echter
de toepassing is vrijwel altijd beperkt. Vliegtuiglaserscan
ning is inmiddels zeer geschikt gebleken voor het maken
van digitale hoogtemodellen, maar geeft daarnaast echter
veel minder informatie over de topografie dan fotogram
metrie. Hoge resolutie-satellieten zullen zeker van waarde
blijken vanwege de actualiteit en wereldomvattenheid van
de gegevens. De beeldresolutie is echter veel lager dan
luchtopnamen van zelfs de kleinste fotoschaal [8] (fig. 7 en
8). Radarinterferometrie lijkt geschikt voor deformatieme
tingen en grove digitale terreinmodellen. Het scala aan
fotogrammetrische produkten is veel meer divers. De be
hoefte aan geo-informatie voor de diverse GIS-systemen
wordt alleen maar groter. De derde dimensie (en de vier
de...) wordt steeds belangrijker. Fotogrammetrie vervult
hierin een belangrijke rol. Dit zal nog geruime tijd zo
blijven, fotogrammetrie op zichzelf of in combinatie met
andere sensoren.
[1] Vosselman, M. G., Semi-automatische kartering in
luchtfoto's. Geodesia 1998 no. 12, p. 545-549.
[2] Wicherson R. J. en F. M. Spruijt, Digitale
fotogrammetrie, toepassen of niet? Geodesia 1999
no. 3, p. 119-125.
[3] Lenrmens, M. J. P., Basistechnieken in de digitale
fotogrammetrie. Geodesia 1999 no. 2, p. 63-68.
[4] Deventer, P. van, GIS en geo-informatievoorziening
op een hoger niveau. Geodesia 1999 no. 4,
p. 171-178.
[5] Walker, S., Information rather
than images. Geo Informaties
okt/nov. 1998, p. 24-27.
[6] Wouters, W. en A. Bollweg,
A detailed elevation model using
airborne laser altimetry. Geo
Informatics sept. 1998, p. 6-9.
[7] Wang, Y., Principles and
applications of structural image
matching. Photogrammetry
Remote Sensing 1998 no. 6,
p. 154-165.
[8] Kasser, M., Recent developments
in photogrammetry. GIM 1998
no. 6, p. 6-9,
[9] Usai, S., R. F. Hansen en R. A.
P. Klees, Een nieuwe geodetische
techniek voor het bepalen van
hoogten en hoogteveranderingen.
Geodesia 1997 no. 4, p. 155-
162.
[10] Usai, S., R. F. Hansen en R. A.
P. Klees, De interferometrische
vervaardiging van digitale
hoogtemodellen. Geodesia 1997
no. 12, p. 547-552.
The use of Digital Photogrammetry:
experiences and expectations at
KLM Aerocarto
In the past 80 years photogrammetry has
evolved gradually into a sophisticated
and universally applicable 3-dimension-
al measuring technique. Digital photo
grammetry, using scanned images and
graphic workstations with stereo view
ing, is now state-of-the-art. KLM Aero
carto acquired this technology some years
ago and the author reports on his expe
riences. Latest development is filly auto
matic aerial triangulation and block-
adjustment. The results of this technique
in the first projects are very positive. The
ever increasing demand for spatial
information and the recent and near
fiiture developments in photogrammetry,
integrated GPS/inertial navigation sys
tems and digital cameras, will ensure the
continuation of the important role of
this technique in the years to come.
314
1999-7'S
GEODESIA
Literatuur
Summary