A Fig. 8. Detail van de gesimuleerde hoge resolutie satelliet opname van fig- scherp gevolgd. Voor beide technieken geldt dat op dit moment nog niet precies duidelijk is wat er op korte ter mijn mogelijk is. De verwachtingen zijn echter hoogge spannen. Concurrentie? Concurrentie komt uit de hoek van nieuwe data-inwin- ningssystemen zoals vliegtuiglaserscanning [6], hoge reso lutiesatellieten en in de nabije toekomst van SAR (radar- interferometrie, [9, 10]). In specifieke gevallen bieden deze systemen zeker voordelen boven de fotogrammetrie, echter de toepassing is vrijwel altijd beperkt. Vliegtuiglaserscan ning is inmiddels zeer geschikt gebleken voor het maken van digitale hoogtemodellen, maar geeft daarnaast echter veel minder informatie over de topografie dan fotogram metrie. Hoge resolutie-satellieten zullen zeker van waarde blijken vanwege de actualiteit en wereldomvattenheid van de gegevens. De beeldresolutie is echter veel lager dan luchtopnamen van zelfs de kleinste fotoschaal [8] (fig. 7 en 8). Radarinterferometrie lijkt geschikt voor deformatieme tingen en grove digitale terreinmodellen. Het scala aan fotogrammetrische produkten is veel meer divers. De be hoefte aan geo-informatie voor de diverse GIS-systemen wordt alleen maar groter. De derde dimensie (en de vier de...) wordt steeds belangrijker. Fotogrammetrie vervult hierin een belangrijke rol. Dit zal nog geruime tijd zo blijven, fotogrammetrie op zichzelf of in combinatie met andere sensoren. [1] Vosselman, M. G., Semi-automatische kartering in luchtfoto's. Geodesia 1998 no. 12, p. 545-549. [2] Wicherson R. J. en F. M. Spruijt, Digitale fotogrammetrie, toepassen of niet? Geodesia 1999 no. 3, p. 119-125. [3] Lenrmens, M. J. P., Basistechnieken in de digitale fotogrammetrie. Geodesia 1999 no. 2, p. 63-68. [4] Deventer, P. van, GIS en geo-informatievoorziening op een hoger niveau. Geodesia 1999 no. 4, p. 171-178. [5] Walker, S., Information rather than images. Geo Informaties okt/nov. 1998, p. 24-27. [6] Wouters, W. en A. Bollweg, A detailed elevation model using airborne laser altimetry. Geo Informatics sept. 1998, p. 6-9. [7] Wang, Y., Principles and applications of structural image matching. Photogrammetry Remote Sensing 1998 no. 6, p. 154-165. [8] Kasser, M., Recent developments in photogrammetry. GIM 1998 no. 6, p. 6-9, [9] Usai, S., R. F. Hansen en R. A. P. Klees, Een nieuwe geodetische techniek voor het bepalen van hoogten en hoogteveranderingen. Geodesia 1997 no. 4, p. 155- 162. [10] Usai, S., R. F. Hansen en R. A. P. Klees, De interferometrische vervaardiging van digitale hoogtemodellen. Geodesia 1997 no. 12, p. 547-552. The use of Digital Photogrammetry: experiences and expectations at KLM Aerocarto In the past 80 years photogrammetry has evolved gradually into a sophisticated and universally applicable 3-dimension- al measuring technique. Digital photo grammetry, using scanned images and graphic workstations with stereo view ing, is now state-of-the-art. KLM Aero carto acquired this technology some years ago and the author reports on his expe riences. Latest development is filly auto matic aerial triangulation and block- adjustment. The results of this technique in the first projects are very positive. The ever increasing demand for spatial information and the recent and near fiiture developments in photogrammetry, integrated GPS/inertial navigation sys tems and digital cameras, will ensure the continuation of the important role of this technique in the years to come. 314 1999-7'S GEODESIA Literatuur Summary

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1999 | | pagina 12