Serie Digitale Fotogrammetrie (5)
De inzet van Digitale Fotogrammetrie
Ervaringen en verwachtingen van KLM Aerocarto
SERIE
photogrammetry, automation, applications
fotogrammetrie, automatisering, praktijk
De fotogrammetrische meettechniek combineert een
aantal eigenschappen die ervoor gezorgd hebben dat de
techniek zelfs na bijna 80 jaar nog steeds springlevend
is. In een tijdperk waarin de levensduur van produkten
en technieken steeds korter wordt, mag dat op zijn
minst opmerkelijk worden genoemd. Niets wijst er op
dat het met de populariteit van de techniek op korte
termijn zal zijn gedaan. KLM Aerocarto heeft de hele
ontwikkeling van het begin af aan meegemaakt en
maakt nu gebruik van state-of-the-art digitale technie
ken. Wat zijn de ervaringen daarmee en wat verwacht
KLM Aerocarto voor de nabije toekomst?
Sinds de introductie van de eerste uni
versele analoge plotters in het begin
van de jaren twintig van deze eeuw
heeft de fotogrammetrische techniek
zich langzaam maar zeker doorontwik
keld tot een geraffineerde, maar nog
steeds niet uitontwikkelde meettech
niek. Daarbij zijn de grondprincipes al
die tijd onveranderd gebleven. Er wor
den foto's gemaakt, deze worden op
een of andere wijze "georiënteerd" en
vervolgens kan in de foto 2-dimensio-
naal of in een combinatie van twee fo
to's (stereomodel) 3-dimensionaal ge
meten worden. Dit geldt voor zowel
de luchtfotogrammetrie, gebaseerd op
verticale opnamen uit een vliegtuig,
als voor de terrestrische fotogramme
trie, waarbij opnamen uit de hand of
vanaf een statief gemaakt worden.
Wat zijn de kenmerken die dit meet
systeem al zo lang zo'n grote populari
teit bezorgen? In de eerste plaats is het
een universeel 3-dimensionaal meet
systeem (als de temporele analyse van
beelden erbij betrokken wordt kan
men zelfs van 4-dimensionaal spre-
ir. E.J.
van der Ent,
KLM Aerocarto.
ken). De schaal van het object kan daarbij enorm variëren:
van een studiemodel van een auto tot een gebied van vele
duizenden vierkantej kilometers. Het meetsysteem is con
tactloos en heeft dui geen moeite met onbegaanbaar, ver
vuild of anderszins ontoegankelijk terrein. De bereikbare
nauwkeurigheid is hoog, op mm-cm niveau in het geval
van terrestrische fotogrammetrie en op cm-dm niveau bij
luchtfotogrammetriej. Indien relatief veel metingen moeten
worden uitgevoerd is de methode ook al snel economisch
ten opzichte van conjcurrerende methoden. Tenslotte leve
ren de foto's zelf eep veelheid aan informatie over het ob
ject. Niet onvermeld mag blijven dat de foto's ook een mo
mentopname leveretj, waar elk moment op teruggegrepen
kan worden. Als zodanig fungeren de foto's als archief,
maar ook als bewijs cjat 0p een bepaald moment de situatie
zo was als op de foto is aangegeven.
Ontwikkelingen in de fotogrammetrie
Zoals opgemerkt gaat de ontwikkeling van de fotogramme
trie relatief geleidelijk. Er zijn wel bepaalde belangrijke ont
wikkelingen geweest) maar deze zijn in essentie zelden spec
taculair. Het bewijs hiervoor wordt nog dagelijks geleverd,
daar in fotogrammetrische bedrijven over de hele wereld
nog steeds tot 30 jaar oude analoge stereoplotters, voorzien
van wat encoders en gekoppeld aan een PC, hun taak uit
stekend kunnen vervullen. De komst van de computer was
uiteraard een van de belangrijkste ontwikkelingen. Het
werd nu mogelijk oip de techniek van de aerotriangulatie
en blokvereffening operationeel te maken. Het oriënteren
van de foto's kon daardoor nauwkeuriger en sneller ge
schieden. Daarnaast ikon de kartering nu digitaal worden
opgeslagen.
De komst van de computergestuurde analytische plotter in
de jaren zeventig was eigenlijk niet zo spectaculair als de
fabrikanten wilden doen geloven. Toegegeven, de nauw
keurigheid ging iets Ivooruit (maar die was al niet slecht),
het oriënteren van de beelden ging weer wat nauwkeuriger
en sneller en het was makkelijker om deze apparaten van
superimpositie te voorzien, waarmee referentiebestanden in
307
GEODESIA
KEYWORDS
TREFWOORDEN
