zichtbaar gemaakt en dat zijn vaak zeer ingewikkelde routes
die je met het blote oog in het terrein niet zult vinden of
voorspellen.
Bij het modelleren en inrichten van het rivierengebied
spelen geo-informatie, rivierkundige modellen en GIS-
applicaties een belangrijke rol. Het gaat om de juiste com
binaties. Geodan Geodesie heeft daarvoor een aantal GIS-
applicaties ontwikkeld, zoals AMOR voor het in beeld
brengen van de rivierbodem en het Generiek Vergunnin
gen GIS voor het krijgen van inzicht wie welke activiteiten
in het rivierengebied mag uitvoeren.
Trekken en duwen aan Texel Afgeleid product
(3D-laserhoogte-
Als voorbeeld van het ontsluiten van geo-gegevens laat model IJssel).
ir. Pim Luremans, modulair bioloog (weer geen geodeet),
zien hoe hij een 3D-applicatie heeft gemaakt voor het ge
bruik van hoogte-informatie via internet. Hij maakt daarbij
in eerste instantie gebruik van gegevens van landgebruik
(de bodemkaart van het Staringcentrum) en de hoogtege-
gevens van het Actueel Hoogtebestand van Nederland
(AHN). Als voorbeeld heeft hij het eiland Texel gekozen
omdat een eiland zich ertoe leent van alle kanten bekeken
te worden en dat is vooral in 3D erg leuk. Door de combi
natie van bodemkaartgegevens en het AHN ontstaat er op
het beeldscherm een 3D-afbeelding van het eiland waar je
aan kunt trekken, duwen en draaien en er zelfs omheen
kunt vliegen. Als je laag over de zee vliegt, kijk je tegen de
duinenrij aan. Even later vliegen we er overheen. Details
van het eiland kunnen nu nauwkeuriger worden bekeken.
Door inzoomen krijgen we een gedetailleerd beeld van het
natuurgebied de Slufter te zien. Het Staringcentrum wil
weten hoe hun gegevens die ze nu op platte kaarten in huis
hebben, er in werkelijkheid uitzien en dat kan met deze
methodiek uitstekend.
Wil je nog meer gegevens, dan koppel je er nog een laag aan
vast, bijvoorbeeld de luchtfoto, en dan komen er ineens
weer een aantal ontbrekende gegevens bij. Door koppeling
met de bodemkaart waarin ook een aantal grondwater-
trappen zijn opgenomen, kun je zichtbaar maken welke
kavels droog liggen of op welke kavels schade aan gewassen
ontstaat als het waterpeil wat stijgt. Via internet kun je
straks 3D-modellen van delen van Nederland oproepen en
deze van alle zijden bekijken, erdoorheen vliegen en desge-
382
wenst de bodem van onderaf bekijken
en zo de onderste steen boven laten
komen.
Voor het ontsluiten van de geo-infor
matie zijn verschillende programma's
en concepten beschikbaar zoals:
Geo Key, dat alles vertelt over meta
gegevens: waar is het en hoe is het
toegankelijk;
GeoLib, een bibliotheek met geo-
functies, geheel in C++ ontwikkeld;
Geo-View, een viewer voor geo-
informatie die geheel kan worden
aangepast aan de wensen van de
klant;
Geo3D, een softwareproduct dat de
derde dimensie toevoegt aan 'platte'
bestanden en deze modellen via in-
ter-/intranettechnologie ontsluit.
Zo is Geodan dagelijks bezig met het
zoeken naar nieuwe toepassingen van
geo-informatie. Geodan zorgt voor de
inwinning van ruimtelijke gegevens
met behulp van de nieuwste technie
ken; door koppeling aan andere gege
vens weet zij toepassingen te vinden
om van die gegevens optimaal gebruik
te kunnen maken en is tevens doende
systemen te ontwikkelen om de geo-
informatie te ontsluiten en zo dienst
baar te maken voor mens en maat
schappij. Want ruimtelijke informatie
moet voor iedereen beschikbaar zijn,
zeggen ze in Amsterdam. Geodan
helpt daarbij onder de slogan: Geo
dan, een wereld van geo- informatie.
Summary
Geodan and the ivoiid of 'geoinforma-
tion engineering
The author visited the firm Geodan in
Amsterdam, a company working in the
world of geo-information, both for
governments and private companies.
What about the future of GIS?, was the
question. Just before this visit, a part of
Geodan was sold to Oracle Corporation.
But a lot of interesting tasks in making
geoinformation surving the society, still
going on.
1999-9
GEODESIA