Ondergrondse grensbepaling in Limburg
Een klusje op een lange natte dag
surveying, geodetic networks, applications
landmeetkunde, netwerken, praktijk
De hedendaagse technische mogelijkheden binnen de
geodetische wereld zijn een echte uitdaging voor de
moderne geodeet. Hij (of zij) weet voor het klaren van
niet-alledaagse of ingewikkelde meetklussen die combi
natie van gereedschappen te kiezen, die het snelst tot
nauwkeurige en betrouwbare resultaten leiden. Hieronder
het relaas van een geodetische uitdaging: het lokaliseren
van een waterwinstation in de Cannerberg, binnen in de
mergelgrotten van Limburg, ergens onder de grens tussen
Nederland en België. Het antwoord diende gegeven te
worden op de vraag of het waterwinstation zich onder
Nederlands dan wel Belgisch grondgebied zou bevinden.
In het voorjaar van 1998 werd op ver
zoek van DGW&T (de Dienst Ge
bouwen, Werken en Terreinen van
het ministerie van Defensie) een
oriënterend bezoek gebracht aan het
Kadaster te Roermond. Een beetje
vreemd keek de ambtenaar aan het ka
dasterloket wel toen we onze vraag aan
hem voorlegden: "Heeft het Kadaster
gegevens met betrekking tot de grens
Nederland-Belgie?". Het is tenslotte
geen dagelijkse vraag. Al snel bleek dat
meer technisch-kadastrale bijstand
was vereist. De lokaal bekende land
meter werd geraadpleegd en het bleek
dat het hier om de kadastrale gemeen
te Vroenhoven ging. Na nog wat
speurwerk werden de gegevens gevon
den. De kadastrale grens was ter plaat
se bekend in RD-coördinaten. Boven
dien bleken er gegevens aanwezig te
zijn in de vorm van veldwerken, zodat
controle ter plaatse dus (zij het met de
nodige inspanning) mogelijk zou zijn.
De gegevens werden 'besteld'. Voor
een paar honderd gulden hadden we
de benodigde gegevens en konden we
aan het voorwerk beginnen.
J. H. J. M. Vos,
hoofd afdeling
Geodesie en GIS
bij Technisch
Adviesbnro
Tablin bv.
Ook brachten we (jDGW&T en de auteur) een bezoek aan
Otto Evers, de gJotbeheerder die letterlijk alle 'ins and
outs' van de grot (kent, en dat is bij een doolhof als de
Cannerberg geen overbodige luxe. Otto vertelde ons de
verhalen over het militaire leven in de tijd van de koude
oorlog en over de tjoestand van de grotten. We bekeken te
vens de grenspalen (boven op de berg. Al met al een prettige
wandeling door de natuur en dat is één van de vele aardige
kanten van het landmetersvak.
Landsgrens
Een nadere verklaring van de interesse van DGW&T voor
de exacte ligging van de grens tussen Nederland en België is
hier op zijn plaats. De Cannerberg, gelegen bij het dorpje
Neerkanne net onjder Maastricht, is lange tijd als militair
complex, vooral tijdens de koude oorlog, in gebruik ge
weest. In de loop van deze periode zijn door Defensie aller
lei voorzieningen aangebracht voor het verblijf van honder
den militairen. Ook in de eeuwen daarvoor verschansten
zich vele personen, al dan niet met militaire bedoelingen, in
de grotten van de Cannerberg. Ook ondernemende aanne
mers waren regelmatig in de grotten te vinden. Bewapend
met grof getande zagen zaagden zij de zachte bouwstenen
van mergel uit de grot om daarmee allerlei bouwwerken te
construeren.
De militairen, veélal in NATO-verband, produceerden
'vuil water', zoals élke burger dat doet. Het water werd in
de berg gewonnen jen na gebruik weer gezuiverd om vervol
gens in het Albertjkanaal in België te worden geloosd. In
verband met beheerszaken was het noodzakelijk te weten of
het betreffende waterwinstation (en waterzuivering) op
Nederlands dan wel Belgisch grondgebied stond. Los van
allerlei juridische regels die mogelijk de technische uitkom
sten zouden kunnen 'overrulen', werd door DGW&T aan
Tablin de vraag vporgelegd of zij in staat was deze klus in
één dag te klaren. Na enkele contacten tussen beide bedrij
ven werd geconcludeerd dat het 'waarschijnlijk niet onmo
gelijk zou zijn'. Hét lag voor de hand dat alle geodetische
gereedschappen van pas zouden kunnen komen: meet-
359
GEODESIA
1999-9
KEYWORDS
TREFWOORDEN
