Een Geodetisch Gekleurd GIS-Boek (GGGB)
voor 2000?
Wat zou het mooi geweest zijn, wan
neer er aan het begin van de nieuwe
eeuw een boek of hypertext op
CD-ROM of internet had bestaan,
waarin het geodetisch vakgebied zich
duidelijk profileert op het terrein van
de digitale geo-informatieverzorging.
Helaas, we moeten daar nog even op
wachten. Of dat lang gaat duren hangt
mede af van u, geachte (geodetische)
lezer. Maar er ligt een mooie kans in
het verschiet.
In de kolommen van Geodesia ver
neem ik regelmatig wat sombere ge
luiden over de toekomst van het vak
gebied. Ik deel die somberheid en uit
ze ook vaak. De instroom van studen
ten op alle rilveaus is veel te gering,
het ging erg moeizaam met de ver
vulling van GIS-leerstoelen in Delft
(gelukkig is nu één van de twee goed
bezet, maar wat gebeurt er met de
andere?) en er is ook veel druk op
Delft om meer aan de geo-informatica
te doen in overeenstemming met het
Nationaal Geodetisch Plan van 1995.
Maar stopt de beroepsgroep er zélf wel
voldoende energie in om aan de bui
tenwacht en aan mogelijk toekomstige
collega's duidelijk te maken dat we een
speciale roeping en deskundigheid op
GIS-terrein hebben, noodzakelijk om
stad en land goed te laten functione
ren? Dat geodesie echt vet 1 meer is dan
landmeten alleen? En dat we ons daar
in duidelijk kunnen onderscheiden
van de vele andere disciplines die met
geografische informatie bezig zijn?
Het blijkt in elk geval niet uit een veel
omvattende publicatie waarin deze ac
tiviteiten, theoretisch en praktisch,
door geodeten uit de doeken worden
gedaan.
We hebben de HTW, het boek van
Alberda, een recente fundamentele
studie over objectgerichte ruimtelijke
datamodellering van Molenaar, en er
hebben ook een paar geodeten mee
gedaan aan het leerboek van Hendriks
Ottens (uit geografische hoek) en
het Praktijkboek GIS. Een vrijwel ge
heel door geodeten gevulde publicatie
is het goed ontvangen liber amicorum
ir. R. van dei-
Schans,
adviseur voor
kaartgebruik en
interactie bij
GIS te
Bennekom.
voor Paul van Schilfgaarde, over 'De stad, de spelers, de
meters en de stuurders', maar dat gaat toch eerder over
aspecten van het stedelijk bedrijfsproces dan over de infor
matieverzorging. Vopr het geodetisch GIS-onderwijs moe
ten we ons behelpen met selecties uit deze en de algemene
Engelstalige literatuur. De kartografen zijn vlijtiger!
Een college voor eerstejaars geodeten
in Delft
Wegens plotseling vertrek van een jonge medewerker werd
ik in maart 1999 gevraagd om het college 'GIS-Kartografie'
voor de eerstejaarsstudenten (een zorgwekkend klein aan
tal) van de afdeling Geodesie van de TU Delft te verzorgen.
Dat speelde zich afin de maanden april en mei. Dit college
moest een inleiding zijn op de later volgende colleges over
GIS, met een sterk apcent op de kartografie omdat het laat
ste onderwerp verderop in de studie vrijwel niet meer aan
de orde zou komen. De betrekkingen tussen de geodesie en
kartografie blijven toch wat afstandelijk (fig. 1).
Als studiestof was het boek 'Cartography' van Kraak
Ormeling gepland, maar omdat ik daar wat principiële
bezwaren tegen had (bij het verschijnen verwoord in een
boekbespreking in Geodesia 1997 no. 2) heb ik deze stof
grotendeels vervangen door, gedeeltelijk gereconstrueerd,
materiaal uit mijn Wageningse periode en wat latere publi
caties. Uitgangspunt was nu niet meer de kaart, maar het
Digitale Landscliaps-Model (DLM). Daar draait alles om,
de trouwe lezers vap Geodesia zullen niet anders van me
verwachten. De studenten waren overigens niet erg te
vreden over de inderdaad wat rommelige gang van zaken,
maar wat wil je met'zo'n korte voorbereidingstijd.
Gelukkig kwam er den herkansing. Het college zou worden
verplaatst naar november/december, om de studenten al
wat vroeger in de gelegenheid te stellen kennis te maken
met wat meer geodetische zaken. Dat was belangrijk voor
hun studiemotivatie. De afdeling verzocht me het college
nog eens te geven,1 en vroeg daarbij ook om een door-
Fig. 1.
De relatie tussen
geodesie en karto
grafie, in een
vergeeld 'Avro 's
Jeugdboek voor De
Donkere Dagen
(3D)eens bij
toeval gevonden op
de jaarlijkse
boekenmarkt in
Deventer.
127
GEODESIA
2000-3
Plaatjmkrul *iroor*l r anti nel
V»n il de woorden, die ie op de tekimng
iedere tekening de lener V 0) H (hermeen 1
dut de plutt een, wurm ie de
de middeltte hok|ei moet invullen, trier een tekening in het vierkeut Hli
rtlceel of horiionteel betekent) gevolgt door een geul. De gtttllcn geven
ertte letter vin het woord moet invullen. Oplotting pigini 64
