I
TËAi I
Qt°
xo
JOfi
clü I
laÉEfasr
maar er zijn al wel aanzetten te vinden
uit de mens-computer-interactie en
uit de kartografie (in de recente her
druk van Ormeling Kraak's 'Karto
grafie' zag ik jaloers makende stukken
over de weergave van temporele ver
schijnselen). Het past allemaal prima
in dit schema, maar je kunt nu een
maal niet alles gelijk in het eerste jaar
behandelen.
Hoofdstuk 3 tot en met 3 bespreken
de gegevensinwinning, de algoritmi
sche bewerking en de visualisatie en
interactie. Pas daarna, in hoofdstuk 6,
kom ik terug op de relaties met het be
drijfsproces: wat zijn nu precies de
functies van GIS en kaarten daarbij?
In hoofdstuk 7 tenslotte wordt een
kleine selectie gegeven van de meta-
processen en meta-informatie die het
eigenlijke informatieverzorgingsproces
moeten voorbereiden, begeleiden en
uitgeleiden.
Fig. 4.
Het LM/VM-para-
digma. Gedachten-
inhouden uit
waarneming, over
dracht en fantasie
zijn vastgelegd in
mentale en digitale
landschapsmodel
len, uitdrukkings
vormen in mentale
en digitale visuali
satiemodellen. De
kunst is, alles aan
elkaar te koppelen.
Daarvoor zijn
metaprocessen en
meta-informatie
nodig, hier gesym
boliseerd door de
Droste-verpleegster.
maar ik denk dat er! daarbuiten nog heel veel te zeggen valt
over de 'grootschajige' geo-informatievoorziening en de
'ingenieurskartograljie'. Daarvoor moet er een boek komen,
met een theoretisch deel (het raamwerk is er nu) en een
praktisch deel, waarin de werkprocessen en hun problemen
worden uiteengezet. Zoiets kun je niet in je eentje schrij
ven. Daarom ben ik al met m'n dikke pak papier op zoek
gegaan naar enthousiaste collega's die samen een redactie
kunnen vormen, en heb ik ook enkele besturen van geode
tische organisaties benaderd. Voor het vullen van zo'n boek
(of CD-ROM en/of internetsite), ook met goed illustratie
materiaal, is steun van mensen uit theorie en praktijk no
dig. De kosten kunnen we waarschijnlijk nooit direct te
rugverdienen gezien! de grootte van de markt, maar de be
roepsgroep mag naar mijn mening best wat over hebben
voor zo'n visitekaartje om het nieuwe millennium goed mee
te starten. Het is in üw handen. Doe mee
De redactie wil graag stimuleren dat er naar aanleiding
van dit artikel, teven s een oproep aan het vakgebied,
gediscussieerd wordt in dit tijdschrift.
Naar een Geodetisch
Gekleurd GIS-Boek?
Ik was nooit aan dit werk begonnen,
wanneer ik al niet langer rondliep
met plannen voor een leerboek over
dit onderwerp, en dan speciaal op
het schaalniveau tussen 1 100 en
110.000, wat ik als 'typisch geode
tisch' beschouw. Zoiets is er volgens
mij nog niet. Wij doen minder aan
ruimtelijke analyse dan geografen,
Fig 5.
Het mooiste
schema dat de
auteur ooit bedacht
heeft. De twee
lezende handen
zijn gescand uit
'Allerhande
mensenvan
Mario Mariotti.
DIMENSIES VAN EEN
DYNAMISCHE GEODESIE KARTOGRAFIE
IN KAART GEBRACHT
129
GEODESIA
2000-3
PROCESSEN EN META-PROCESSEN
BIJ GEO-INFORMATIEVERZORGING
gedachten
inhouden
uitdrukkings
vormen
Ij ,x"
wereld, landschap, terrein
mentale
landschaps
modellen (ML
dkritaM
landschaps
modellen (DLM
mentale p£ 'ff digitale
visualisatie- visualisatie
modellen (MVM)J~J ^(modellen (DVM)
tekst, tekeningen, kaarten
nmetaprocessen
-informatie
Mededeling redactie
terrein
handelingen
wereld,
leefomgeving
gedachten-
inhouden
uitdrukkingsr
vormen
beeldvlak
kaart, register
wereld om ons heen
terrein
processen
terrein
objecten
diqitaie
modellen
beeldvlak
beeldvlak
handelingen
beeldvlak
objecten
processen
grafische voorstellingen
geometrie
tijd attributen laag hoog
SEMANTISCHE MATE VAN DENKBARE
CATEGORIEËN DETAILLERING RELATIES
handelingen objecten
processen
