A
De Groene Meridiaan
Te voet op weg van Beauvais naar
Parijs passeerde ik op 26 maart 2000
op het lie St.-Denis de Groene Meri
diaan. Ik stond daar niet bij stil, want
ik kwam er pas twee uur later achter.
In de Cité des sciences et de l'industrie
(Pare de la Villette) was een tijdelijke
tentoonstelling 'Cartographier le Mon
de, de l'aquarelle au pixel'. Dat leek
me een mooie plek voor het eind van
de wandeling. De tentoonstelling zat
goed in elkaar. Het begrip kaart werd
met speelse voorbeelden uiteengezet, er
waren oude kaarten te zien, het kaart
productieproces werd uitvoerig ge
toond en er waren gelukkig ook duide
lijke presentaties van de functies van
kaarten.
René van der Schans.
De toegang tot de tentoonstelling was
belegd met zo'n 100 kaarten 1:25.000,
met in het midden een groene lijn: de
meridiaan van Parijs. Jammer dat die
lijn in het terrein en ook op de kaart
1:100.000 onzichtbaar is, want ik
bleek hem al diverse malen eerder te
voet gepasseerd of benaderd te hebben.
Naast de meridiaan stond een aankon
diging voor een toevallig alleen die
middag te houden 'lecture spectacle'
over 'Les mots du mètre'. Het bleek
een soort toneelstukje van twee heren
en een dame waarin de graadmeting
van de meridiaan door Méchain en
Delambre (1792-1799, lees de aardige
roman van Denis Guedj besproken in
Geodesia2000 no. 1, p. 41) ten behoe
ve van de definitie van de meter werd
overgedaan aan de hand van citaten uit
'Observations Géodésiques' en 'Dis
cours préliminaires'. Op een lange tafel
was het driehoeksnet getekend, en met
(sjoel?)schijven werden de langzame
vorderingen aangegeven. Het typisch
geodetische nauwkeurigheidsfanatisme
van beide heren en ook hun vele tegen
slagen kwamen er uitstekend uit.
Na afloop terug naar de meridiaan op
de tweede verdieping van de Cité. Hij
lag er als onderdeel van 'La Méridienne
Verte', een project ter viering van het
jaar 2000. Op 25 november 1999 zijn
in verschillende gemeenten duizenden
bomen op de meridiaan geplant, als
blijvende herinnering. Maar de groot
ste gebeurtenis komt nog: op de Fran
se nationale feestdag, 14 juli, zullen al
le Fransen worden uitgenodigd om
deel te nemen aan 'L'Incroyable pique-
nique', een ongelooflijke picknick,
'een nieuwe manier van samenleven'
precies op de meridiaan. Zoiets wordt
ongetwijfeld in bloemrijke en filoso
fisch geladen taal, met veel Liberté,
Egalité en Fraternité, aangekondigd.
Sinds 12 februari is ook een schrijver
bezig de meridiaan af te lopen van
Duinkerken tot Barcelona, waar hij op
14 juli hoopt aan te komen. Dit moet
uitmonden in een detectiveroman.
Er is natuurlijk ook een uitvoerige in
ternetsite over de 'groene meridiaan':
http://www.2000enfrance.com/sites/
meridienne. Kindertekeningen, we
tenschappelijke informatie (zelfs onze
Snellius wordt genoemd!), geanimeer
de gedichten, informatie over de ko
mende picknick in verschillende ge
meenten, het is er allemaal. Jammer
toch dat de Nederlandse y-as tegen
woordig in zee ligt. Maar onze oor
sprong ligt in Frankrijk, tussen Sens
en Auxerre, ten zuidoosten van Parijs
(Louis XIV zag het goed). Zouden we
daar niet eens, met alle Nederlanders,
een wetenschappelijk verantwoord
'Déjeuner sur l'herbe' kunnen hou
den, geheel in Franse stijl natuurlijk?
(0,0)
295
GEODESIA 2000-6
ons nulpunt
lumière
