praktijk het Europese referentiestelsel. De behoefte groeit
om in (of met) dit stelsel te kunnen werken en coördinaten
in ETRS89 te kunnen uitwisselen.
Alle (West-)Europese landen zijn bezig hun nationale refe
rentiestelsel te relateren aan ETRS89. Sommige landen
(bijvoorbeeld Oostenrijk) kiezen er zelfs voor ETRS89 als
nationaal referentiestelsel in te voeren. Op Europees niveau
wordt ETRS89 als referentiestelsel gepropageerd door on
der andere de subcommissie EUREF van de International
Association of Geodesy, de CERCO en MEGRIN (de ver
eniging respectievelijk organisatie van Europese topografi
sche diensten) en EUROGI (European Umbrella Organi
zation for Geo Information). Onlangs heeft MEGRIN op
verzoek van de Europese Commissie geadviseerd ETRS89
als wettelijk stelsel in Europa in te voeren voor geografische
bestanden van de Europese Unie [8], Naast genoemde
organisaties zijn ook branche-organisaties als Eurocontrol
overgegaan op ETRS89. Daarmee is ETRS89 een stan
daard referentiestelsel voor Europa geworden.
GPS-kernnet maakt verschillen
zichtbaar
De Rijksdriehoeksmeting voert al sinds 1987 alle metingen
tussen RD-punten uit met GPS. Hierbij werd al snel dui
delijk dat het merendeel van de RD-punten ongeschikt was
voor het meten met GPS; gebouwen en andere obstakels
hinderen er de ontvangst van satellietsignalen. Om de aan
sluiting van GPS-metingen aan het RD-stelsel te verge
makkelijken, heeft de RD het GPS-kernnet gerealiseerd
[1], Op een punt van het GPS-kernnet (fig. 2) kunt u cen
trisch een GPS-antenne plaatsen en de GPS-signalen zijn er
ongestoord te ontvangen door de vrije horizon rond de
punten. De afstand tussen de punten bedraagt 10 a 15 km,
een afstand die met GPS gemakkelijk is te overbruggen. De
RD-coördinaten van het GPS-kernnet zijn bepaald door
GPS-metingen naar omliggende RD-punten, zoals gebrui
kelijk bij nieuwe RD-punten.
Door een GPS-net als een ruimtelijk
net te vereffenen en aan te sluiten aan
ook in hoogte bekende punten wordt
een hogere betrouwbaarheid verkre
gen. Daarom bepaalt en publiceert de
Rijksdriehoeksmeting van alle punten
van het GPS-kernnet de NAP-hoog-
ten verkregen uit waterpassing. Aan
sluiting van GPS-metingen aan RD en
NAP is dan mogelijk door vier a vijf
GPS-metingen naar omliggende kern-
netpunten [11].
Het eigenlijke GPS-kernnet is geme
ten door de bepaling van basislijnen
tussen de punten van het net. Het
GPS-kernnet is een homogeen net
werk bestaande uit bij benadering
gelijkzijdige driehoeken. De relatieve
precisie is enkele centimeters over ge-
Fig. 1.
Toenemend
gebruik van
GPS-RTK.
Fig. 2.
Bij een punt van
het GPS-kernnet.
heel Nederland, een orde beter dan de
ongeveer 1 cm per kilometer van de
bestaande RD-coördinaten. Het GPS-
kernnet is aangesloten aan ETRS89
via de EUREF- en NEREF-punten en
de referentiestations van het AGRS.
NL.
Een vergelijking met het bestaande
RD-stelsel is vervolgens uitgevoerd
door het GPS-kernnet, dat is aange
sloten aan ETRS89, gelijkvormig te
transformeren en de RD-kaartprojec-
tie toe te passen, waardoor pseudo
RD-coördinaten zijn verkregen van de
punten van het GPS-kernnet. Fig. 3
en 4 tonen de verschillen tussen deze
nauwkeurige pseudo RD-coördinaten
en de bestaande (gepubliceerde) RD-
coördinaten. De vergelijking laat re
gionaal gecorreleerde verschillen zien,
met een maximum van 25 cm in
Oost-Groningen en Zeeuws-Vlaande-
ren (zie ook [2]).
AGRS.NL maakt GPS
nog aantrekkelijker
Het sinds 1997 operationele AGRS.
NL [5] [7] bestaat uit vijf continu me
tende referentiestations. Door de con
tinue metingen zijn de posities van de
stations (en in de toekomst ook even
tuele bewegingen) zeer nauwkeurig
bekend. Met het AGRS.NL kunnen
overal in Nederland nauwkeurig posi
ties worden bepaald, zonder van ver
dere aansluitingspunten gebruik te
3%
2000-9
GEODESIA
RB