De gepubliceerde RD-coördinaten wijzigen niet door de nieuwe definitie. Gebruikers hebben dus alleen te ma ken met RD-coördinaten en daarom blijft in het spraakgebruik de naam RD-coördinaten gehandhaafd, zonder toevoeging van een jaartal. Daarnaast voeren we voor Nederland het 3D Eu ropese ETRS89 (fig. 5) in door publi catie van ETRS89-coördinaten voor de punten van het GPS-kernnet en het AGRS.NL. ETRS89-coördinaten worden gepubliceerd in breedte, leng te en (ellipsoïdische) hoogte ten op zichte van de GRS80- ellipsoïde. De nieuwe definitie voldoet goed aan de eerder genoemde criteria. Er blijft in Nederland één RD-stelsel. De coör dinaten in kartografische bestanden veranderen niet. In het spraakgebruik kan de term RD-coördinaten ongewij zigd gehandhaafd blijven. Het Euro pese ETRS89-stelsel komt daarnaast beschikbaar als 3D-referentiestelsel. De gekozen oplossing is conceptueel eenvoudig. Er is de mogelijkheid in RD of in ETRS89 te werken. De rela tie tussen beide stelsels is eenduidig beschreven. Verwarring tussen beide stelsels is uitgesloten door de verschil lende vormen van de coördinaten. Voor de gekozen oplossing bestaat draagvlak bij de gebruikers. De oplos sing voldoet voor zowel de beheerders en gebruikers van kartografische be standen als voor de GPS-gebruikers. De koppeling met internationale coör- dinatenbestanden is gewaarborgd door de koppeling van RD met ETRS89 en het feit dat vier stations van het AGRS.NL deel uitmaken van het Eu ropean Permanent Network (een on derdeel van EUREF) en twee stations zelfs van de International GPS Service for Geodynamics (IGS). Door de kop peling met het standaard referentie- stelsel van Europa ETRS89 is de geko zen oplossing toekomstvast. Het Euro pese systeem is op zijn beurt weer een duidig gekoppeld aan de mondiale systemen en wordt permanent gemo- nitored. Ook een eventuele opvolger van het ETRS89 (ETRS20 zal door een transformatie verbonden blijven met het ETRS89. Deze keuze heeft tot gevolg dat het Kadaster in Nederland twee referen tiesystemen ondersteunt: RD voor de ligging; het 3D Europese ETRS89 voor ligging en hoogte. De bijhouding van ETRS89 in Nederland zal door de RD en de afdeling NAP van de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat gezamenlijk worden uitgevoerd. De bij houding van het RD-stelsel zal in ETRS89 gebeuren, om dat dit nu het nauwkeurige stelsel is, waarvan het RD is af geleid. De herdefmitie van het RD-stelsel is vergelijkbaar met de her- definitie van de meter in 1983. De definitie van de meter was verbonden met de lengte van een platinum-iridium staaf die bewaard werd in Parijs. Tegenwoordig is de meter de lengte die licht in vacuüm in 1/299 782 458 seconde aflegt. Een geheel andere definitie dus, maar voor onze huidige afstand meters heel operationeel, en gelukkig zodanig gekozen dat zelfivoor een landmeter een meter nog steeds even lang is. Na de herdefmitie publiceert de Rijksdriehoeksmeting drie soorten punten: stations van het AGRS.NL, waarvan naast de coördina ten in ETRS89 ook de GPS-gegevens beschikbaar zijn. De AGRS-stations worden permanent gevolgd en jaar lijks door een centrering gecontroleerd; punten van het GPS-kernnet. Publicatie van coördinaten vindt plaats op twee manieren: in RD (x, y) en NAP (H) verkregen uit lokale inpassing in RD en waterpassing, en daarnaast in ETRS89: breedte, lengte en hoogte (cp, X, h) ten opzichte van de GRS80-ellipsoïde. In het kader van de bijhouding stelt de Rijksdriehoeksmeting de coördi naten van de punten van het GPS-kernnet eens in de drie jaar vast; richtpunten (veelal kerktorens) en opstelbouten, waarvan de coördinaten in RD (x, y) worden gepubliceerd. Eens Fig. 5. ETRS89 als ankerpunt voor de Europese geometrische infrastructuur. itelsej Europa ETRS89 399 GEODESIA 2000-9

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 2000 | | pagina 33