NCG
A
Kwartaalbericht
Nederlandse Commissie voor Geodesie
Onderzoek bij de NCG
De Nederlandse Commissie voor
Geodesie (NCG) initieert en geeft in
samenwerking met partners opdrach
ten voor onderzoek dat zij van belang
acht voor de ontwikkeling van de geo
desie. Het onderzoek is in het alge
meen als volgt gekenmerkt
het is fundamenteel of strategisch
van aard;
het wordt naar gebied, omvang,
tijdshorizon of continuïteit niet el
ders in het Nederlands fundamen-
teel-wetenschappelijk onderzoeks-
bestel verricht;
het is innovatief en de resultaten
op termijn zijn veelbelovend voor
de beoefening van de geodesie, in
Nederlands verband in het bijzon
der.
Het onderzoeksbeleid van de NCG is
beschreven in 'Het onderzoekspro
gramma van de NCG' (1996) (zie:
www.ncg.knaw.nl). De subcommis
sies van de NCG kunnen onderzoeks
projecten initiëren en begeleiden. Er
zijn momenteel vier promotieonder
zoeken in uitvoering of in voorberei
ding.
Het promotieonderzoek Geometrie
vrije GNSS meerduidigheidschatting
wordt uitgevoerd door ir. Niels Jonk
man (TU Delft, afdeling Geodesie,
sectie Mathematische Geodesie en
Puntsbepaling) in opdracht van de
NCG, de Meetkundige Dienst RWS
en de TU Delft.
Snelle en precieze plaatsbepaling met
een satellietplaatsbepalingsysteem of
het Global Navigation Satellite Sys
tem (GNSS) is gebaseerd op draag-
golffase-afstandmeting. Fase-afstand
metingen zijn echter behept met syste
matische fouten, de zogenaamde
meerduidigheden. Als de meerduidig
heden bepaald zijn, kunnen de fase
afstanden voor deze meerduidigheden
worden gecorrigeerd en kunnen ze
worden beschouwd als zeer precieze
afstandmetingen. Met deze afstanden
is het vervolgens mogelijk zeer pre
cieze posities te bepalen. Doel van het
onderzoek is het ontwikkelen en im
plementeren van een geometrievrije
methode voor het schatten van fase
meerduidigheden voor stationaire en
(deels) mobiele arrays van GNSS-ont-
vangers.
Illustratie uit het onderzoek GNSS.
Kwaliteit van geo-informatie kent veel
aspecten. Hieronder wordt onder an
dere verstaan geometrische en thema
tische nauwkeurigheid en betrouw
baarheid, volledigheid, actualiteit en
consistentie. Veel onderzoek is ver
richt naar het beschrijven en evalueren
van de geometrische kwaliteit van geo-
informatie. De beschrijving van de
thematische kwaliteit van geo-infor
matie laat op dit moment nog veel te
wensen over.
Het onderzoek richt zich op het in
ventariseren en beschrijven van de
kwaliteit van geo-informatie, waarna
een theoretisch raamwerk moet wor
den opgebouwd, waarmee de implica
ties van deze kwaliteitsparameters voor
toepassingen kunnen worden beschre
ven. Een belangrijk resultaat van het
onderzoek moet zijn dat kwaliteit van
geo-informatie hanteerbaar wordt ge
maakt voor gebruikers.
Het promotieonderzoek wordt, na een
initiatief van de Subcommissie Geo-
informatie Modellen, uitgevoerd in
opdracht van de NCG, Wageningen
Universiteit/Alterra, de Meetkundige
Dienst RWS, NITG-TNO, de Topo
grafische Dienst en de Ravi.
De Subcommissie Mariene Geodesie
van de NCG heeft een programma op
gesteld voor een promotieonderzoek
om te komen tot een algemeen hoog
tereferentiesysteem voor de Noordzee.
Hiervoor wordt onderzocht hoe te ko
men tot een algemeen geoïdemodel
(Mean Sea Level en equipotentiaal-
vlak) voor het gebied van de Noord
zee, waarbij ook aandacht wordt be
steed aan de acceptatie, de implemen
tatie en het gebruik in de praktijk.
Naar verwachting wordt het onder
zoek uitgevoerd in opdracht van de
NCG, de Meetkundige Dienst RWS
en de TU Delft.
Galileo is een Europees initiatief voor
een nieuw mondiaal satellietsysteem
voor plaatsbepaling en navigatie. Het
systeem is nu in de definitiefase. Het
dagelijks bestuur van de NCG heeft
een voorstel voor een promotieonder
zoek op dit onderwerp goedgekeurd.
Hierin zal aandacht worden besteed
aan de wiskundige modellering en de
integratie ervan met op GPS gebaseer
de systemen, zoals het Actief Referen
tie Systeem Nederland.
Frans SchroderNCG
www. neg. knaw. nl
GEODESIA
2000-II
Geometrievrije GNSS meer
duidigheidschatting
Kwaliteit van geo-informatie en
implicaties voor toepassingen
Hoogtereferentiesysteem
Noordzee
Plaatsbepaling met het Euro
pese Galileo-systeem
525