A
Rol van de Meetkundige
Dienst
Eisen die gesteld worden
aan de metingen
2000-II
GEODESIA
Het ontwerpen van de nieuwe situatie
wordt soms door een Regionale Direc
tie zelf uitgevoerd en soms aan een
particulier bureau overgelaten. Voor
herprofileringsmetingen roept de Re
gionale Directie vaak de hulp in van
de Meetkundige Dienst (MD). Op
haar beurt voert de MD de herprofi
leringsmetingen zelf uit of laat deze
door een particulier bureau uitvoeren.
In dat laatste geval fungeert de MD als
deskundig opdrachtgever.
Zelfs afzettingen van de vluchtstrook
die tot voor kort relatief eenvoudig
verkregen konden worden, zijn om re
denen van veiligheid steeds meer ta
boe. De manier van meten wordt niet
bepaald door de eisen die aan het land
meetkundig product worden gesteld,
maar door de organisatorische om
standigheden waarin het project moet
worden uitgevoerd. De MD zoekt dan
ook continu naar innovatieve technie
ken die verkeershinder zoveel mogelijk
De moeilijkheid van de meting zit hem in de veiligheids
eisen die worden gesteld aan de uitvoering van dergelijke
metingen. Het wegverkeer mag zo weinig mogelijk worden
gehinderd. Vroeger was het mogelijk om een (gedeeltelijke)
wegafzetting te krijgen, zodat met waterpassing en tachy-
metrie goede resultaten konden worden verkregen. Om
redenen van doorstroming en veiligheid worden de moge
lijkheden van wegafzetting steeds meer beperkt. Dit be
perkt zich tot de rustige uren tussen 10:00 en 15:00 uur, en
tot de nacht. In toenemende mate wordt het moeilijker om
afzettingen te krijgen voor het uitvoeren van metingen.
Fig. 1.
Aanbrengen van
asfalt na het
frezen.
Veiligheid en doorstroming
Iedere ingreep aan de weg gaat gepaard met risico's voor men
sen die gebruikmaken van de weg of mensen die werken aan
de weg. Bij veiligheid op de weg wordt onderscheid gemaakt
in veiligheid van de weggebruiker, en veiligheid van het per
soneel dat op of aan de weg aan het werk is. Pilonen of actie
wagens zijn obstakels op de weg die een risico vormen voor de
weggebruiker. Het plaatsen en verwijderen van deze objecten
is een risico voor de wegwerker.
Zelfs als geen gebruik wordt gemaakt van wegafzettingen bij
het werken aan de weg, ontstaan er risico's voor veiligheid en
doorstroming. Een auto met pech aan de kant van de weg is
reden genoeg voor het ontstaan van een file. Verder kent
iedereen het begrip 'kijkfile', een file die ontstaat doordat op
de andere rijbaan iets bijzonders aan de hand is.
Het klinkt heel cru, maar veiligheid is altijd een afweging
tussen besparing van mensenlevens en geld. Immers, de meest
veilige wijze van herprofileringsmetingen is het afzetten van
een weggedeelte en het in alle rust tachymetrisch opmeten
van de weg. Toch is deze wijze van werken maatschappelijk
niet (altijd) meer geaccepteerd; doorstroming wint het hier
van veiligheid. Overigens is het voorstelbaar dat afsluiting van
een snelweg op andere plekken tot veiligheidsproblemen
leidt, omdat mensen die niet meer van de snelweg gebruik
kunnen maken, andere wegen naar hun reisdoel zoeken.
Met het Laser Hoogte Meet Systeem dacht Rijkswaterstaat
een meetsysteem in huis te hebben, dat een oplossing bood
voor deze problemen. De bemande opstellingen met lasers
langs de weg en de colonne meetvoertuigen voorafgegaan
door politie leverden echter veiligheidsproblemen op. Vooral
omdat de colonne met 'slechts' 60 km/uur voortbewoog en
ettelijke malen over hetzelfde stuk weg moest rijden om tot
een goed beeld van de weg te kunnen komen. Het Clear
Cone-systeem leek een goed alternatief. Voor het meten hoef
de slechts de vluchtstrook te worden betreden. Wel moest een
vluchtstrook-afzetting worden neergezet. Dergelijke afzettin
gen worden niet alleen gebruikt voor metingen, maar bijvoor
beeld ook bij het maaien van bermen en het vervangen van
geleiderails. Een aantal ongelukken met dergelijke afzettingen
heeft geleid tot een verscherping van de veiligheidsvoor
schriften. Tussen de streep die de vluchtstrook scheidt van de
rijbaan en het meetvoertuig dient een minimale afstand van
60 cm te bestaan. Als aan de bermzijde van de vluchtstrook
een geleiderail is gemonteerd, een zeer gebruikelijke situatie
in het westen van Nederland, dan biedt de vluchtstrook on
voldoende ruimte voor het plaatsen van een Clear Cone-auto.
Dat de eis van 60 cm geen overbodige is, kunt u zelf constate
ren als u achter een vrachtwagen rijdt. Al te vaak komt het
voor dat een vrachtwagen de streep tussen rijbaan en vlucht
strook overschrijdt, uit nonchalance of omdat de oplegger uit
het rijspoor is geraakt en lastig weer terug te manoeuvreren is.
492