resultaat te behalen. Een huis wordt in VRML beschreven
met een IndexedFaceSet, waarbij van alle hoekpunten eerst
de coördinaten worden opgegeven en daarna de volgorde
van de punten die de vlakken beschrijven. Dit kan ook met
de fotocoördinaten. Omdat bij de toposcopie van een 3D-
punt ook de plaats in de foto is uit te rekenen, is het moge
lijk volledig automatisch het vlakje in de foto te definiëren,
dat op een bepaald vlak van het 3D-model moet komen.
Fig. 3 is een foto van de markt in Maastricht, ingelezen in
het toposcopieprogramma. Fig. 4 is een afbeelding van de
3D-maquette, die gemaakt is door afwisselend punten aan
te wijzen in deze foto en in de kadastrale kaart. Alleen het
huis dat aan de rechterkant half te zien is, is gemaakt met
behulp van een andere foto. Omdat alle gebruikte foto's
gekoppeld zijn aan dezelfde plattegrond, kan één samen
hangende maquette worden gemaakt. De afbeelding wordt
getoond in de Cosmo Player, één van de meest gebruikte
internet browsers. De huizen zijn automatisch voorzien van
fotobeelden. Dakkapellen en uitstekende gevelversieringen
als bij het huis rechts op de maquette in fig. 4, worden net
als de huizen zelf geconstrueerd met parametrische model
len die aan de achterkant in het dak prikken. De maquette
wordt vanuit het toposcopieprogramma automatisch ge
projecteerd op de kadastrale kaart. Uiteraard passen de hui
zen daar precies op. Die kadastrale kaart is immers gebruikt
bij het construeren van de maquette. De enige handmatige
fotomanipulatie die bij het maken van deze virtuele ma
quette is uitgevoerd, is het verwijderen van een bushalte uit
de foto.
Als demonstratie is een aantal bomen aan het 3D-model
toegevoegd. Ook voor het weergeven van bomen in 3D-
maquettes zijn de mogelijkheden met de toposcopie uitste
kend. Zoals u zich misschien nog herinnert van de vorige
publicatie in Geodesia [2], wordt gewerkt met een biblio
theek van fotorealistische 'pixefbomen in zomer- en win-
tervorm. Die bibliotheek is met een kleine aanpassing ook
in VRML te gebruiken. In een VRML-browser draait zo'n
pixel-boom automatisch mee met de kijkrichting, zodat
een realistisch beeld wordt verkregen zonder dat de com
puter al te veel wordt belast. Dit 3D-model kan interactief
worden bekeken op onze website: www.toposcopie.nl.
De toposcopische pixelbomen zijn ook te importeren in
mrt
Fig. 4.
De virtuele topo
scopische maquette,
de kadastrale kaart
en getoond in de
Cosmo Player.
Fig. 5.
De daken van een
toposcopische
maquette kunnen
automatisch
worden beplakt
met bitmap
patronen.
bijvoorbeeld 3D Studio. Dat pro
gramma ondersteunt de standaard
VRML-billboardfunctie niet, maar
als een toposcopisch VRML-model
wordt geïmporteerd, kunnen even
tueel aanwezige bomen toch op een
voudige wijze tevoorschijn worden ge
roepen en worden gebruikt voor ani
maties en VR-presentaties.
Daken kunnen worden gekleurd of
met bijvoorbeeld dakpannen bekleed.
Daarvoor kan men een herhalend pa
troon van enkele dakpannen in pixel
formaat gebruiken. Omdat bij de to
poscopie van alle dakvlakken de afme
tingen en richtingen bekend zijn, zijn
de schaal en rotatie van een dergelijk
patroon van tevoren precies uit te re
kenen. Die vorm van 'texture map
ping' is in het toposcopieprogramma
dan ook eveneens volledig geautoma
tiseerd (fig. 5).
Conclusie
Toposcopie is een nieuwe fotogram-
metrische methode en 3D-modelling
techniek die efficiënt gebruikmaakt
van beschikbare digitale kaarten en
hoogtegegevens. Tijdens de kalibratie
worden de gecontroleerde terrestrische
foto's gekoppeld aan de plattegrond.
Daarna vormen ze daarmee één inter
actief 3D-systeem dat uitgedrukt is in
de coördinaten van het stelsel van de
Rijksdriehoeksmeting. Dit betekent
dat van een bekend 3D-punt de exacte
locatie in een foto is uit te rekenen en
dat daardoor ruimtelijke plannen
nauwkeurig kunnen worden ingepast
in een toposcopische foto. Bovendien
kan in een gekalibreerde foto op ver-
562
GEODESIA
