Privacybescherming in
de geo-informatiesector
De Wet bescherming persoonsgegevens
In de afgelopen jaren is met de toenemende
penetratie van internet en geavanceerde internet
en communicatietechnologieën ongerustheid
ontstaan over de bescherming van de privacy
tegen ongeoorloofd gebruik van persoons
gegevens. Het wordt steeds eenvoudiger gegevens
uit verschillende decentrale bronnen al of niet via
het internet aan elkaar te koppelen. Op het net
blijkt surfgedrag van internetgebruikers omgezet in
consumentenprofielen een bron van inkomsten te
kunnen zijn, zonder dat de gebruiker daarvan op
de hoogte is. Locatiegebondenheid en toepassing
van GIS-systemen spelen bij de opzet van
consumentenprofielen vaak een belangrijke rol. Het
rijksbeleid gericht op vergroting van de beschik
baarheid van databestanden bij de overheid voor
het bedrijfsleven vergroot eveneens de behoefte
aan privacybescherming. Dit is van groot belang
voor geo-databestanden, nu deze door het
bedrijfsleven als de commercieel meest
aantrekkelijke worden gezien.
Om aan deze behoefte tegemoet te komen werd in de
afgelopen jaren een nieuwe Wet bescherming per
soonsgegevens (Wbp) ontworpen, die in juli 2000
verscheen in het Staatsblad (Stbl. 302). De wet heeft ten
doel burgers tegen onrechtmatige verwerking van gegevens
hun persoon betreffende te beschermen. De Wbp zal de Wet
persoonsregistraties (Wpr) 1979 vervangen, is strenger dan
die wet en zal ook van grote betekenis zijn voor de geo-
informatiesector. De Wbp zal grotere administratieve las
ten voor organisaties betrokken bij gegevensverwerking
met zich meebrengen en ook consumenten niet onberoerd
laten. In dit artikel zal op de inhoud van de wet worden in
gegaan voorzover van concreet belang voor het gebruik van
geo-informatie.
Europese regelgeving
De wet vormt de implementatie van de
Europese richtlijn "betreffende de be
scherming van natuurlijke personen
in verband met de verwerking van per
soonsgegevens en het vrije verkeer van
die gegevens" van 1995 en art. 10
Grondwet. De uitwerking van de richt
lijn in de Nederlandse wetgeving heeft
behalve in de Wbp ook plaats in een
aparte wet gericht op een aantal afzon
derlijke sectoren. Zo worden via de sec-
torwet onder andere specifieke regels
gegeven voor het Kadaster en de Ge
meentelijke Basis Administratie Per
soonsgegevens (GBA); zie [1] over dat
wetsvoorstel voorzover dat het Kadas
ter betreft. De parlementaire behande
ling van deze wet (Tweede Kamer
26410) is nog niet afgerond. De ver
wachting is dat de beide wetten samen
met de bijbehorende Algemene Maat
regelen van Bestuur in de loop van
2001 tegelijkertijd in werking zullen
treden. De Wbp geeft een generieke
regeling voor zowel de publieke als de
private sector en kent geen algemene
uitzondering meer voor bij wet gere
gelde openbare registers.
Persoonsgegevens en
vastgoedgegevens:
reikwijdte van de wet
Centraal in de wet staat het begrip
'verwerking van persoonsgegevens'.
Zodra daarvan sprake is, zijn de ver
plichtingen uit de Wbp op het bewuste
gebruik van de gegevens van toepas
sing. Wanneer zijn vastgoedgegevens
nu persoonsgegevens? Art. 1 sub a defi
nieert het begrip persoonsgegeven als:
"elk gegeven betreffende een geïdentificeer
de of identificeer-bare natuurlijke persoon".
Deze definitie betekent allereerst dat
gegevens over bedrijven en rechtsper
sonen geen persoonsgegevens vormen;
op hen is de wet niet van toepassing.
Bij de vraag of een gegeven een natuur
lijke persoon betreft, speelt verder de
aard van het gegeven en/of de maat
schappelijke context daarvan een be
langrijke rol: "Als gegevens mede bepa
lend zijn voor de wijze waarop de be
trokken persoon in het maatschappe
lijk verkeer wordt beoordeeld of be
handeld, moeten die gegevens als
GEODESIA 2001-1
