'Foto van
huis
schendt
privacy'
Partijen betrokken bij gegevensverwerking
Doelbinding van gegevensverwerking
Door een onzer redacteuren
Rotterdam, 15 Nov.De Regi
stratiekamer heeft het bedrijf Cy-
cloMedia uit Waardenburg vragen
gesteld over het op grote schaal fo
tograferen van huizen. De kamer
denkt dat het bedrijf door het plaat
sen Yan de foto's in een database op
internet niet aan de privacywetge
ving voldoet. De fotobestand van
CycloMedia omvat inmiddels com
plete woonomgevingen in Rotter
dam, Den Haag en Utrecht, zonder
dat de bewoners dat weten.
De Registratiekamer denkt dat
een huis iets zegt over de maat
schappelijke positie van een per
soon, die daarop beoordeeld kan
worden. En daarom moet het bedrijf
aan de privacywetgeving voldoen.
„Het is een verschil of jij in een kotje
of in een riante villa woont", aldus
een woordvoerder. De Registratie-
kamer vindt dat CycloMedia de be
zitter of huurder van een huis in ken
nis moet stellen als het pand is gefo
tografeerd. „Als ze foto's maken,
moeten zij het op een nette manier
doen", aldus de woordvoerder.
Door het plaatsen van de database
op internet krijgen volgens de Regi
stratiekamer niet gewenste doel
groepen toegang tot de foto's - bij
voorbeeld inbrekers of adverteer
ders.
Het bedrijf CycloMedia fotogra
feert al tien jaar stedelijke land
schappen in Nederland, zoals bij
voorbeeld van Enschede. Ze doen dit
voor makelaars of afdelingen bouw
en woningtoezicht van gemeenten.
Het bedrijf vindt echter dat het niet
onder de privacywetgeving valt, om
dat zij alléén (stedelijke) landschap
pen fotograferen en geen mensen:
„Wij fotograferen niet doelgericht
één huis. Je kunt het vergelijken met
het maken van luchtfoto's", aldus
A. Steinfort van CycloMedia.
Door de vragen wil de Registra
tiekamer de argumenten van Cyclo
Media wegen, of de privacy in het
geding is. De kamer kan zelf overi
gens geen boetes uitdelen. Dat kan
alleen de rechter doen.
De verplichtingen in de Wbp richten zich allereerst en in de
voornaamste plaats tot de verantwoordelijke. Hieronder
wordt verstaan degenen die met betrekking tot de vaststel
ling van doel en middelen van de gegevensverwerking juri
disch bevoegd is (art. 1 sub d en Tweede Kamer no. 13, p. 3).
Hij is ook verantwoordelijk en aansprakelijk voor de gege
vensverwerking overeenkomstig de wet. Het begrip ver
vangt het begrip 'houder' onder de Wpr dat veel onduide
lijkheid geeft. In de private sector zal de verantwoordelijke
in het algemeen het bestuur van de rechtspersoon zijn, in
de publieke sector het bestuursorgaan. Afhankelijk van de
privaatrechtelijke of publiekrechtelijke aard van de verant
woordelijke speelt de rechtsbescherming van de betrokkene
(degene op wie de gegevens betrekking hebben, art. 1 sub fj
zich af bij de bestuurs- dan wel de civiele rechter.
Onder de bewerker wordt degene verstaan die ten behoeve
van de verantwoordelijke persoonsgegevens verwerkt, zon
der aan zijn rechtstreeks gezag te zijn onderworpen (art. 1
sub e). De positie van ingenieursbureaus in hun advies
relatie naar gemeenten bij de WOZ-gegevensverwerking
kan veelal als die van de bewerker worden aangeduid. De
verantwoordelijke blijft een zorgplicht houden ten aanzien
van de nakoming van de wettelijke verplichtingen door de
bewerker. De Registratiekamer krijgt een andere naam:
College bescherming persoonsgegevens. Het College krijgt een
Raad van Advies en mag volgens de Wbp bij overtreding van
de wet ook een bestuurlijke boete opleggen.
In nog sterkere mate dan onder de Wpr speelt de doelbin
ding van gegevensverwerkingen in de nieuwe wet een rol
(art. 7 en 9). De doelomschrijving dient reeds vóór de verza
meling van de gegevens aanwezig te zijn en is beslissend
voor de rechtmatigheid van de verdere verwerking daarvan.
De doelomschrijving is bepalend voor de informatiever
plichtingen jegens de betrokkene (art. 33 e.v.) en speelt
voorts een rol bij de meldingsplicht van de verwerking aan
het College (art. 27 e.v.). Een en ander betekent dat deze van
groot belang is voor de reikwijdte van de werkzaamheden
van een databank. De bedoeling van de wetgever is dat de
Uit NRC Handels
blad van
15 november 2000.
Nieuw artikel 10
van de Grondwet:
Kabinetsstandpunt
Grondrechten in het
digitale tijdperk 4\
doelomschrijving een toetsingskader
biedt voor de verdere verwerking van
de verzamelde gegevens. Een vage of
zeer ruime doelomschrijving die niet
die functie kan vervullen, is daarom
niet in overeenstemming met de wet.
Een doelstelling die eenvoudigweg ver
werking van bepaalde gegevens in
houdt, voldoet daaraan evenmin. Niet
temin bestaat er ruimte voor (herge
bruik van gegevens voor doeleinden
waaraan bij de oorspronkelijke verza
meling niet direct is gedacht. Zolang
het hergebruik van gegevens niet on
verenigbaar is met de oorspronkelijke doel
stelling, is deze in overeenstemming
met de wet (art. 9). Een aantal factoren
speelt bij de beantwoording van deze
vraag een rol:
de mate van verwantschap tussen het
oorspronkelijke doel en het nieuwe
gebruik;
de aard van de gegevens: met name
de 'gevoeligheid' daarvan;
de gevolgen van het hergebruik: wor
den op basis daarvan beslissingen
omtrent betrokkene genomen of
wordt er alleen informatie ver
strekt;
de wijze waarop gegevens zijn ver
zameld: verkregen van de betrokke
ne of buiten deze om;
de toepassing van passende waarbor
gen jegens betrokkene; bijvoorbeeld
is omtrent het hergebruik informa
tie verstrekt?
1. Ieder heeft recht op eerbiediging van zijn persoon
lijke levenssfeer. Dit recht kan bij of krachtens de wet
worden beperkt.
2. De wet stelt regels ter bescherming van de persoon
lijke levenssfeer in verband met de verwerking van
persoonsgegevens
3. De wet stelt regels inzake de aanspraken van perso
nen op kennisneming van de over hen verwerkte ge
gevens, van de herkomst van die gegevens, van de
doeleinden waarvoor zodanige gegevens worden ver
werkt, alsmede inzake de aanspraken op verbetering
en verwijdering van zodanige gegevens en het verzet
tegen de verwerking van die gegevens.
In welke mate deze factoren een rol
spelen, hangt af van het concrete geval
en de feitelijke omstandigheden. De
Memorie van Toelichting (p. 91 e.v.) be
steedt veel aandacht aan de verwerpe
lijkheid van het hergebruik van per
soonsgegevens voor het maken van
specifieke selecties (consumentenpro-
GEODESIA 2001-1