Basiskamp Ochten
een heel eind. Toch is de afstand tot
het referentiestation beperkt tot onge
veer tien kilometer, als je een centime-
ternauwkeurigheid in x en y, en in
hoogte wilt realiseren.
Om het radiosignaal over de hele route
beschikbaar te maken zijn tussen de
referentiestations zogenaamde 'repea
ters' gebouwd, apparatuur waarmee
het uitgezonden signaal wordt ver
sterkt en weer doorgezonden. Aan de
mast is een zonnepaneel gemonteerd
voor de stroomvoorziening van het
modem, zodat elk station volledig self
supporting is. In het hele tracé van
Papendrecht tot Zevenaar zijn nu
negen vaste GPS-ontvangers gebouwd,
waarvan de laatste eigenlijk een reser
vestation is.
Via enkele repeaters en referentie-ontvangers op water
zuiveringsgebouwen en een benzinestation belanden we in
Ochten waar ook weer enkele grote keten zijn gebouwd. De
vele auto's buiten geven een impressie van het aantal mede
werkers dat aan het Betuwetracé werkt. In deze gebouwen
zijn, behalve de aannemers (weer een andere combinatie),
uitvoerders en landmeters ook vertegenwoordigers van de
opdrachtgever (de projectorganisatie Betuweroute) genes
teld. Eén van hen, Hans Koelman, steekt zijn enthousiasme
over het referentienetwerk niet onder stoelen of banken:
"Toen we overtuigd waren van de grote inzet van GPS bij dit
werk, was het ook al gauw duidelijk wat de voordelen zijn
van een gemeenschappelijk systeem waarvan alle betrokke-
Meetkast van een
basisstation met
standaardinhoud:
ontvanger, modem
en koelventilator.
GPS-RTK
Het GPS maakt gebruik van Amerikaanse satellieten die
in een baan om de aarde draaien en continu signalen
naar de aarde zenden. Een ontvanger die minimaal vijf
satellieten ontvangt, kan zijn positie op aarde bereke
nen. Omdat er in het signaal enkele foutenbronnen
zitten, was de nauwkeurigheid ongeveer vijftig meter.
Na het loslaten van de moedwillige fout van het Ameri
kaanse leger is dat verbeterd tot vijftien meter.
Twee ontvangers die tegelijkertijd hetzelfde signaal ont
vangen, kunnen de nauwkeurigheid verhogen tot twee
centimeter als één van beide in coördinaten bekend is.
Dit kan achteraf (post processing), maar ook tijdens het
meten (real time kinematic) als de waarnemingen van
het basisstation worden doorgezonden naar de tweede
ontvanger (de rover).
Door in het tracé van de Betuweroute een aantal (negen)
vaste referentiestations te bouwen, die continu signalen
ontvangen en correcties doorzenden, kan op elk gewenst
moment en op elke plek met de RTK-methode worden ge
meten. Iedere landmeter in het veld kan hiervan ge
bruikmaken.
Het basisstation
bij Ochten is
gebouwd op een
zware heipaal
nen gebruik kunnen maken. Niet
alleen uit oogpunt van kosten, maar
ook wat kwaliteit betreft. Je krijgt in
ieder geval geen discussie over ver
schillende uitgangspunten. Voor ons
was het toen: nu of nooit. We zijn blij
dat we dat gedaan hebben". En toen
verdween Hans naar een volgende ver
gadering. De projectorganisatie Betu
weroute is een samenwerkingsver
band tussen NS Railinfrabeheer en
Rijkswaterstaat. Voor de uitvoering
dragen, zoals reeds gezegd, verschil
lende aannemerscombinaties de zorg,
daarbij ondersteund door diverse land
meetkundige bureaus. De aannemers
combinatie Beturo is verantwoordelijk
voor het deel BR 5 (omgeving Ochten).
Hoofdlandmeter Valentijn van der
Meulen, die het werk voor dit project-
deel begeleidt, heeft een interessant
deel van het tracé in 3D op zijn scher
men, laat dit wat rondtollen zodat alle
onderdelen duidelijk afsteken en zich
van alle kanten laten bewonderen. Je
kunt op elke gewenste plek doorsne
den maken en gegevens berekenen
voor het uitzetten van taluds, cunets,
bermen van sloten, assen van wegen
en alles wat de aannemer nodig heeft.
Dat kan allemaal omdat het hele ter
rein in 3D is opgemeten en er een DTM
van is gemaakt. Naast de uitzetgege-
vens bereken je hiermee ook razend
snel en precies de hoeveelheden die
aan- of afgevoerd moeten worden en
ook de controle hierop achteraf. Voor
het berekenen van de kosten van de
aannemer is dit een heel mooi sys
teem. Ook Valentijn roemt de voor
delen van het netwerk van referentie-
GEODESIA 2001-1
