Vernieuwing
Nieuwe situatie
De afgelopen tien jaar is er binnen de
GWW-sector gewerkt aan de ontwikke
ling van beroepsprofielen, eindtermen
en leerplannen voor de secundaire be
roepsopleidingen in deze sector: de
vroegere mts-opleidingen Weg- en Wa
terbouwkunde en Landmeetkunde,
thans de opleidingen Middenkader
functionaris GWW en Middenkader
functionaris Geodesie. De op de in
1989 uitgevoerde beroepenanalyse ge
baseerde beroepsprofielen en de daar
bijbehorende eindtermen waren dui
delijk aan onderhoud toe. Het bestuur
van de SBW heeft dan ook besloten om
een nieuwe beroepenanalyse te laten
uitvoeren, de kwalificatiestructuur te
herzien, nieuwe beroepsprofielen op
te stellen en in het verlengde daarvan
een nieuw eindtermendocument te
ontwikkelen. Aan de basis van het
nieuwe eindtermendocument Midden
kaderfunctionaris Infratechniek lig
gen de resultaten van een beroepen
analyse die is uitgevoerd in de tweede
helft van 1999. De resultaten hiervan
zijn neergelegd in het 'Eindrapport
van de beroepenanalyse 1999' [1], Meer
dan vierhonderd werknemers op mbo-
niveau hebben in vragenlijsten in
detail aangegeven welke werkzaam
heden zij verrichten, welke bevoegd
heden en verantwoordelijkheden ze
hebben en welke functie ze bekleden
binnen hun bedrijf of instelling.
H. Schepers,
gepensioneerd
leraar
landmeetkunde
ROC
Oost-Nederland
te Hengelo.
Tabel 2.
Diploma Middenkaderfunctionaris Infratechniek
differentiatie Landmeetkunde
Naam deelkwalificatie
keuze
Algemene infratechniek
V
Ontwerp beheer
V
Uitvoering
V
Algemene landmeetkunde
V
Landmeetkunde
K
Deze vijf deelkwalificaties leiden tot het diploma
Middenkaderfunctionaris Infratechniek, differentiatie Landmeetkunde
Uit de analyse van al deze gegevens
zijn vijfentwintig beroepsprofielen af
geleid. Deze zijn besproken met een
begeleidingscommissie, bestaande uit
acht vertegenwoordigers uit het beroe
penveld en twee uit het scholenveld. In
deze commissie zat één vertegenwoordiger uit de land
meetkundige wereld; het onderwijs bestond uit twee verte
genwoordigers uit de GWW-sector. In overleg met deze
begeleidingscommissie zijn twaalf beroepsprofielen aan
gemerkt als bepalend voor de inhoud van de opleidingen.
Deze twaalf beroepsprofielen zijn onderling vergeleken en
waar mogelijk samengevoegd tot uiteindelijk drie kwali
ficatieprofielen (uitstroomprofielen) van de nieuwe oplei
ding:
Ontwerp beheer;
Uitvoering;
Landmeetkunde.
Omdat de profielen Ontwerp beheer en Uitvoering veel
gemeenschappelijk hebben, is de aanbeveling gedaan om
deze samen te voegen tot één uitstroomprofiel. De gevolgde
procedure en de resultaten en aanbevelingen van de be
roepenanalyse zijn goedgekeurd door de COB (Commissie
Onderwijs Bedrijfsleven) en het bestuur van de SBW.
Het ontwerp van de nieuwe opleiding is gebaseerd op de
drie eerdergenoemde kwalificatieprofielen. Verder hebben
de conclusies van de conferentie met het onderwijsveld in
Nulde-Putten op 5 november 1998 als uitgangspunt ge
diend bij het ontwerp van de opleiding. Het resultaat is
weergegeven in tabel 1. Na het voltooien van de opleiding
behaalt de leerling het diploma 'Middenkaderfunctionaris
Infratechniek'. Vóór het zesde semester moet een keuze
worden gemaakt of hij zich wil specialiseren in Civiele tech
niek of Landmeetkunde. Deze specialisatie komt als aan
tekening op het diploma (tabel 2).
De eindtermen zijn geformuleerd op taakniveau. Dat wil
zeggen dat een eindterm een beroepstaak omschrijft, die de
beroepsbeoefenaar in de praktijk uitvoert. Om deze be
roepstaak te kunnen uitvoeren moet de beroepsbeoefenaar
beschikken over vaardigheden en kennis. Dit zal in een
later stadium worden uitgewerkt in praktijktoetstermen en
theorietoetstermen. Dit verklaart meteen waarom in de
eindtermen bijvoorbeeld de AVO-valcken niet zijn terug te
vinden. Het gebruiken van wiskunde, natuurkunde en
talen is geen beroepstaak, het ligt op het niveau van vaar
digheden en kennis, dus op toetstermniveau.
In de eerste deelkwalificatie Algemene Infratechniek zijn
eindtermen ondergebracht die beroepstaken van beperkte
omvang en complexiteit beschrijven. Verder wordt een
basis gelegd voor complexere beroepstaken door de toe
voeging 'op aanwijzing'. In de deelkwalificaties Ontwerp
beheer, Uitvoering en Algemene landmeetkunde zijn met
name de technische beroepstaken ondergebracht, die de
drie profielen van elkaar onderscheiden. In de deelkwalifi
caties Civiele techniek en Landmeetkunde zijn behalve de
complexe technische beroepstaken ook de kadervaardig
heden ondergebracht.
GEODESIA 2001*5