Zoetermeer toch
actief in gebied
Hoefweg-Zuid
in Bleiswijk
Bleiswijk zet
plannen door voor
Hoefweg-Zuid
Wat die regiefunctie echter precies inhoudt, is niet duide
lijk. In ieder geval heeft regie te maken met het sturen en
beïnvloeden van een proces om zo bepaalde doelstellingen
te kunnen bereiken. In de praktijk blijken gemeenten ver
schillende doelstellingen te hebben, die kunnen worden
onderverdeeld in drie categorieën [6]:
doelstellingen met betrekking tot het grondgebruik;
financiële doelstellingen;
procesdoelstellingen.
Hmgsche Courant
Als je het hebt over doelstellingen met betrekking tot het
grondgebruik, dan heb je het over doelstellingen op het ter
rein van de volkshuisvesting en stedenbouw, maar bijvoor
beeld ook op milieugebied. Als het gaat om het sturen van
de eerste twee, dan kun je al snel denken aan het bestem
mingsplan. Veel doelstellingen kunnen echter nauwelijks
of niet via een bestemmingsplan worden bereikt. Zo is het
moeilijk om een bepaald kwaliteitsniveau of het gebruik
van duurzame bouwmaterialen via een bestemmingsplan
te regelen. Als gemeenten echter hun ambities goed hebben
uitgewerkt, kunnen in de onderhandelingen met de andere
ontwikkelende partijen daar eventueel wel op een andere
manier afspraken over worden gemaakt. Wat echter een
probleem kan worden met het ontduiken van de Wvg is dat
de meeste ontduikingsconstructies in een zeer vroeg sta
dium van het locatieontwikkelingsproces ontstaan. Ge
meenten zullen dan niet altijd al kunnen aangeven wat zij
onder hun regiefunctie verstaan. De Hoge Raad suggereert
daarom dat het mogelijk moet zijn dat gemeenten een arti
kel 26-procedure starten (dit moet binnen acht weken na
kennis te hebben genomen van de overeenkomst) en pas
later in het proces aangeven welke elementen van belang
zijn voor hun regiefunctie. Het is aan de ontwikkelaars om
te 'bewijzen' dat zij kunnen en willen voldoen aan de wen
sen van de gemeente, ook al zijn die nog niet altijd volledig
duidelijk. De gemeente kan vervolgens reageren op dat aan
bod.
Een ander gevolg van de uitspraken van de Hoge Raad kan
zijn dat de grondprijzen naar maatstaven van de gemeen
ten aan de hoge kant blijven. Zolang er hoge prijzen wor
den betaald voor koopwoningen, kunnen hogere grond
prijzen worden betaald. Over het algemeen zullen ontwik
kelaars eerder bereid en in staat zijn om hogere prijzen te
betalen dan gemeenten. Door de ruimte die de Hoge Raad
laat aan derden om tot realisatie van de bestemming over te
gaan, zullen die derden gewoon weer tegen elkaar opbie
den. Gemeenten beschouwen dat als nadelig, want door
hogere verwervingsprijzen wordt het
moeilijker de grondexploitatie slui
tend te krijgen. Aan de andere kant
worden die verwervingskosten hele
maal niet gemaakt als een ontwikke
laar de grond aankoopt. Gemeenten
vinden het echter ook niet in het maat
schappelijk belang dat de grondprij
zen sterk stijgen. Bovendien is er een
ander effect dat minder vaak wordt ge
noemd, namelijk het effect van de ho
gere prijzen voor ruwe bouwgrond op
de prijzen voor agrarische grond.
Daarnaast wordt het voor gemeenten
moeilijker om de wel door haar ge
maakte kosten van de locatieontwik
keling te verhalen als ze de grond niet
kunnen verwerven. Met actief grond
beleid kunnen de kosten evenredig
worden doorberekend in de uitgifte
prijs, maar als niet alle grond in eigen
dom van de gemeente is, moeten die
kosten op een andere manier worden
verhaald. In de huidige wetgeving be
staan twee andere manieren waaraan
een aantal bezwaren kleeft. Allereerst
kan dat door middel van een exploi
tatie-overeenkomst, gebaseerd op de
gemeentelijke exploitatieverordening
(art. 42 WRO). Deze privaatrechtelijke
methode is gebaseerd op de bereidheid
van partijen om samen te werken op
grond van een overeenkomst. Kosten
verhaal kan dus niet worden afge
dwongen. Als wilsovereenstemming
ontbreekt, is de enige mogelijkheid
om via de publiekrechtelijke weg kos
ten te verhalen, het heffen van baatbe
lasting (art. 222 Gemeentewet). Met
het heffen van baatbelasting is het wel
mogelijk kostenverhaal af te dwingen,
maar kunnen niet alle gemaakte kos
ten worden verhaald, zoals de kosten
van bovenwijlcse voorzieningen en be-
stemmingsplankosten.
Haagse Courant
OVEREENKOMST AANCEVOCHTEN
ZATERDAG 4 JULI 199B
Maandag 20 juli 1998
GEODESIA 2001-6
