Als een ring is geplaatst, kan de boor zich daar met vijzels
tegen afzetten en graaft zich dan weer (samen met het
schild) opnieuw een stuk van 2,0 m vooruit. Daarmee drukt
hij tevens de vorige ring strak tegen zijn voorgangers aan.
Omdat er op een diepte van soms 60 m wordt geboord, ont
staat er een enorme druk omlaag. Die druk wordt tijdens
het boren opgenomen door het stalen schild van de boor-
Pas in 1986 werden de plannen wat Interieur van de
serieuzer. Na de suggesties voor een tunnel.
brug-tunnel bij Kruiningen, een dito
met hangbrug bij Ellewoutsdijk, werd
tenslotte gekozen voor een geboorde
tunnel tussen Terneuzen en Ellewouts
dijk. Het Rijk nam de taak als op
drachtgever op zich en in 1996 werd
een overeenkomst gesloten met de
aannemerscombinatie KMW (Kombi-
natie Middelplaat Westerschelde) om
echt van start te gaan. In november
1997 is met de bouw begonnen, in no
vember 2003 moet het werk gereed
zijn. Ondanks de nodige tegenslagen
in de beginperiode geloven de aanne
mers er nog steeds in.
Het boren zelf is een indrukwekkend
systeem. De beide boormachines zijn
geen kleine jongens, zegt Michel, en
dat klopt want het zijn meisjes. De ma
chines hebben een lengte van 195 m
en ze houden zes dagen in de week,
vierentwintig uur per dag, per machi
ne ploegen van dertig man aan het
werk. Aan de voorzijde van de machi
ne is het boorschild gebouwd, een sta
len cilinder met een diameter van
11,30 m, een soort conservenblik zon
der deksel dat horizontaal in de boor-
sleuf ligt. Aan de voorkant (de dichte
kant) doet de boormachine zijn werk, aan de achterkant (de
open kant) worden binnen het schild de betonelementen
van de definitieve tunnelwand geplaatst. Die elementen
worden gefabriceerd in de speciaal daartoe gebouwde be-
tonfabriek naast de tunnelingang, en worden met een
treintje de tunnel ingevoerd. Een volle ring bestaat uit ze
ven elementen van 2 m breed en een wigvormig sluitstuk.
In totaal moeten voor de beide boorsleuven bijna 53.000
betonelementen worden gemaakt.
Er werd aan de zuidkant gestart van
wege de bodemopbouw en omdat daar
meer ruimte was om een bouwplaats
aan te leggen. In de daar aanwezige
hooggelegen en moeilijk door water
doordringbare plaat Boomse klei werd
een soort badkuip gebouwd, waarin
gestart kon worden. Je kon daaruit het
water wegpompen zonder dat dit ge
volgen had voor de omliggende kavels,
en verzakkingen bij de buren konden
worden voorkomen.
Het boorprincipe
Het boren gebeurt met de zogenaamde
hydroschildmethode, die ontwikkeld Trein met
is door de Duitse firma Herrenknecht segmenten.
uit Schwanau. Michel Brouwer, uitvoe
ringsbegeleider van het boorproces,
legt de aanpak uit. Het gaat niet alleen
om de tunnel zelf, maar ook om de toe
voerwegen aan de noord- en zuidzijde.
En daar hoort de aanleg van een aantal
kunstwerken (bruggen, viaducten, en
het tolplein bij Borssele) bij.
GEODESIA 2001-7/8
