Werken aan de gemeentelijke
vastgoedinformatiehub
Met regelmaat moeten de ge
meenten flink tegenwicht bie
den aan berichten over het
vervagen van de traditionele gemeen
tegrenzen door de opmars van de com
puter in het openbaar bestuur. Het or
ganiseren met hulp van computers
gaat immers niet
over de compu
ters zelf, maar
over de vele ma
nieren waarop de
ze apparaten kun
nen worden inge
zet. Letterkunde
gaat ook niet over pen en papier, maar
over gedachten die aan het papier wor
den toevertrouwd. Pen en papier dwin
gen evenmin tot het schrijven van
exact dezelfde tekst. Het idee dat com
puters de traditionele gemeentegren
zen doen vervagen, is ook op dit foute
uitgangspunt gebaseerd. De computer
dwingt niet tot centralisatie of decen
tralisatie, tot afscherming of open
baarmaking, tot gratis verstrekken of
in rekening brengen, tot actieve of pas
sieve dienstverlening en zeker niet tot
het opheffen van traditionele gemeen
tegrenzen. De computer kan dit soort
processen desgewenst slechts onder
steunen. Het bepalen van de onder
steunende rol van de computer in ge
meentelijke processen en het tegen
wicht bieden aan bovengenoemde be
richten lopen als een rode draad door
het werk van wat wij hier gemakshalve
de 'gemeentegeodeet' noemen.
Informatietechnologie tast dus de ge
meentegrenzen niet aan, maar heeft
onder andere wel gevolgen voor de ge
meentelijke vastgoedinformatievoor
ziening. Vastgoedinformatie bestaat
enerzijds uit administratieve en ander
zijds uit geometrische informatie. De
ze twee groepen zijn niet alleen ieder
voor zich, maar juist in hun onderlin
ge samenhang uiterst complex, om
vangrijk en buitengewoon gevarieerd.
Daarnaast is de veelheid aan onsamen
hangende interbestuurlijke informa
tierelaties en gebrekkige regelgeving
een complicerende factor. Het orde
nen van de gemeentelijke vastgoedin
formatiehuishouding is daardoor geen
zaak van de gemeenten alleen. Van
daar dat het ministerie van BZK vaak-
gebruikte overheidsgegevens - waar
onder gemeente
lijke gegevens -
wil vastleggen in
authentieke regi
straties. Dit zijn
bij wet geregelde
registraties waar
van de overheid
verplicht gebruik moet maken. Er wor
den authentieke registraties voorzien
voor publiekrechtelijke beperkingen,
personen, gebouwen, adressen, rechts
personen, kadaster en geometrie. De
gemeenten zijn voor een belangrijk
deel de bron van deze gegevens en zul
len op dat terrein een wezenlijke rol
moeten gaan vervullen. De gemeente
geodeet vervult een belangrijke rol bij
het opzetten en onderhouden van ge
meentelijke authentieke registraties.
Rond 1995 heeft zich binnen de ge
meenten de kerntakendiscussie afge
speeld. Een lastig vraagstuk en menig
gemeentebestuurder heeft daarbij met
een schuin oog naar de 'core business -
discussie bij het bedrijfsleven gekeken.
Maar kerntaken en core business zijn
aparte grootheden. De core business
dwingt een bedrijf tot onderzoek naai
en de afzet van (nieuwe) producten
zonder verplichtingen voor de consu
ment. De relatie burger-gemeente is
echter van andere aard. De gemeenten
kunnen, zonder overleg met de bur
gers, geen wezenlijke beslissingen ne
men. De burgers kunnen zich daaren
tegen ook niet aan de gemeenten ont
trekken. Burgers en gemeenten zijn
tot elkaar veroordeeld. De balans tus
sen wat de gemeente doet en waar de
burger zich aan moet houden, wordt
gevonden in controle door de gemeen
teraad. Gemeentelijke kerntaken zijn
dus onvergelijkbaar met commerciële
taken. Vandaar dat de kerntaken
discussie ook niet heeft geleid tot het
schrappen van vastgoedinformatie
taken. Bestuurders beseffen dat vast
goedinformatie nodig is voor het bepa
len, uitvoeren en evalueren van beleid.
Onderdeel van dat beleid is bijvoor
beeld ook de dienstverlening aan de
burger. De kerntakendiscussie heeft
ook bevestigd dat juist vastgoedinfor
matie een gemeentelijk bedrijfsmid
del bij uitstek is geworden. De recente
discussies over veiligheid, vergunning
verlening en handhaving hebben dit
besef extra versterkt. Het is nu aan de
gemeentegeodeet om dit gemeentelijk
bedrijfsmiddel verder vorm te geven.
De gemeentelijke vastgoedinformatie
zit duidelijk in de lift en daar komt
voorlopig ook geen verandering in. Ge
meentebesturen en hun managers la
ten steeds vaker blijken dat er nu maar
eens werk van moet worden gemaakt.
Wie de recente ontwikkelingen rond
de authentieke registraties volgt, weet
dat er - met name op het terrein van
de administratieve geodesie - veel
werk door de gemeenten moet worden
verzet. Werken aan het gemeentelijke
vastgoedinformatieknooppunt - de ge
meentelijke vastgoedinformatiehub -
is een ware uitdaging voor de gemeen
tegeodeet.
In het geschil over de vraag of de ge
meente wel een goede arbeidsplek is
voor geodeten, is door ons aan de hand
van enkele voorbeelden dus duidelijk
partij gekozen. Met name voor hen die
zich in de administratieve geodesie
hebben gespecialiseerd, is de gemeen
te een goede werkplek, maar personen
met een dergelijke specifieke oplei
ding zijn nauwelijks te vinden. Een
echte administratief-geodetische op
leiding ontbreekt ook op alle niveaus,
terwijl het toch een vak apart blijkt te
zijn. Door de bestuursacademies in
Nederland wordt enigszins in de huidi
ge behoefte voorzien met de cursus
Gemeentelijke vastgoedinformatievoorzie
ning, bestemd voor hen die in de ge
meentelijke organisatie zijn doorge
schoven naar leidinggevende functies
in de (administratieve) geodesie. Deze
cursus start overigens elk jaar in sep
tember. Het is maar dat u het weet.
R. B. M. ten Kroode,
senior-beleidsmedewerker VNG, en
mevr. L.M. Brouwer,
voorzitter IOV-Drenthe.
GEODESIA 2001-11
