In dit artikel wordt een scenario voor hybride GPS-
en Galileo-satellietnavigatie geanalyseerd op de
kwaliteit van plaatsbepaling. Ten opzichte van het
huidige twee-frequentie GPS verbetert de precisie
van de positie-oplossing en stijgt, op korte
basislijnen, de kans op het snel en correct
bepalen van de geheeltallige fasemeerduidigheden
aanmerkelijk. Het artikel start met een korte schets
van de huidige stand van zaken en de toekomstige
ontwikkelingen in wereldwijde satellietnavigatie.
Een kleine dertig jaar geleden alweer werd op de teken
tafels de basis gelegd voor wereldwijde satellietnavi
gatie met het Amerikaanse Global Positioning System
(GPS). In de jaren tachtig is het systeem voor het grootste
deel technisch gerealiseerd, waarna in het afgelopen decen
nium het gebruik explosief evolueerde, alsook het aantal
nieuwe toepassingen. Zonder meer kan worden gesteld dat
GPS technisch, operationeel en commercieel een groot suc
ces is geworden. Een nominale constellatie van vierentwin
tig beschikbare satellieten is de afgelopen jaren voor 99%
van de tijd gerealiseerd en, terwijl ze op ruim 20.000 km
hoogte tegen 4 km per seconde hun baantjes trekken, over
schrijden ze fors de ontwerp-levensduur. Wetenschappelijk
worden voor geodynamische toepassingen met GPS milli
meterdeformaties gemeten, en ondersteunt GPS het meteo
rologisch onderzoek door bepaling van het waterdamp
gehalte in de atmosfeer. Grote toepassingen, in termen van
massaproductie van ontvangers, zijn de navigatie van voer
en vaartuigen en de combinatie van GPS-plaatsbepaling
met draagbare persoonlijke elektronische apparatuur zoals
voor mobiele telecommunicatie. Goed gesorteerde huis-,
tuin- en keuken-elektronicawinkels en de betere buiten
sportzaken hebben sinds enige jaren GPS-ontvangers in
hun assortiment. Daar een ontvanger inmiddels kan wor
den geminiaturiseerd tot afmetingen van slechts enkele
centimeters, biedt ook menig juwelier een GPS-ontvanger-
tje aan, geïntegreerd in een polshorloge. Binnen afzienbare
tijd kunnen GPS-ontvangertjes, al dan niet geïntegreerd
met andere elektronische apparatuur, tegen dumpprijzen
bij landelijke drogisterijketens in de schappen liggen.
Niettegenstaande het succes van GPS worden substantiële
moderniseringen aan het huidige systeem met tweede ge
neratie satellieten voorbereid [4], Zo zullen binnen enkele
Fig. 1.
Een grote
toepassing van
plaatsbepaling met
Galileo-satellieten
is autonavigatie.
In Europa rijden
bijna 200 miljoen
voertuigen rond.
jaren satellieten een civiel toeganke
lijke code op de L2-frequentie gaan uit
zenden en, wat later, ook nog een nieu
we code op een nieuwe frequentie (L5).
De gebruiker heeft daarmee de be
schikking over drie (civiel toeganke
lijke) signalen. Op dit moment staat
slechts één civiel signaal (op de Li-fre
quentie) ter beschikking. Metingen op
de tweede frequentie (L2) worden via
zogenaamde (sub-optimale) codevrije
of semi-codevrije technieken verricht.
Voor de lange termijn, de periode 2010
tot 2030, worden plannen opgezet
voor derde generatie GPS-satellieten.
Recent heeft de Europese Commissie
(EC) het ambitieuze plan opgevat om
binnen tien jaar een met GPS vergelijk
baar systeem voor satellietnavigatie te
ontwikkelen en te operationaliseren.
Het systeem heeft de naam 'Galileo' ge
kregen en verkeert momenteel in de
ontwerp- en ontwikkelfase. Als streef
datum voor een volledig operationeel
systeem vermelden de huidige plan
nen het jaar 2008.
SATELLI ETPLA ATSBEPALI NG IN 2010
GPS en Galileo
Moderniseringen
Europees initiatief
Leeburq
Centrum
GEODESIA 2001-12
