Z5J5] ir ei 1176.45 1202.025 1227.6 Hybride plaatsbepaling ARNS ARNS E6 1575.42 frequency [MHz] dr. ir. C.C.J.M. Tiberius, sectie Mathematische Geodesie en Puntsbepaling, TU Delft. Fig. 2. Frequentiebanden voor GPS (in groen) en Galileo (in geel). De hier gemaakte keuze voor hybride GPS- en Galileo-satellietnavigatie bestaat uit het gebruik van de gecombineerde E2-Ll-El-band, en de L5- en E5-band. Een dergelijke (basis-)keuze is ontvanger-technisch haalbaar en realistisch. De grijze balken erboven geven frequentiebanden aan, die expliciet voor Aeronautical Radio Navigation Services (ARNS) zijn toegewezen. Het GPS L2-signaal ontbeert zo'n toewijzing. Hier zal niet worden ingegaan op poli tieke, organisatorische, economische, financiële en operationele aspecten van het Galileo-systeem. De lezer wordt daarvoor verwezen naar [5] [6] [7], Er zij nog opgemerkt dat de plannen van de EC landmeetkundige toepassin gen - en geodetische in het algemeen - wel vermelden, maar terecht slechts op enkele procenten van de markt ra men. De in ontvanger-aantallen grote markten zijn de reeds eerdergenoem de autonavigatie en combinatie met telecommunicatie (fig. 1). Vooruitblik Dit artikel zet de klok zo'n tien jaar vooruit en analyseert de kwaliteit van precieze hybride GPS- en Galileo-plaats- bepaling. Daarbij is uitgegaan van de geplande GPS-moderniseringen, de re alisering van het Europese systeem en de productie van geodetische ontvan gers geschikt voor zowel GPS als Gali leo. Ten aanzien van de satellietcon stellatie en de signaalstructuur bestaat voor Galileo nog geen eenduidigheid. Momenteel circuleren de nodige voor stellen en daaruit is voor dit onderzoek één alternatief gekozen dat reëel is en niet onwaarschijnlijk wordt geacht. Andere satelliet-navigatiesystemen zo als het Russische Glonass en een Chi nees initiatief blijven buiten beschou wing, daar de toekomst ervan onzeker, danwel voor de auteur onduidelijk is. Na een beschrijving van de GPS- en Ga- lileo-signaalstructuur en de satelliet constellatie zal de kwaliteit van hybri de GPS- en Galileo-plaatsbepaling wor den geanalyseerd. Als referentiekader wordt het huidige twee-frequentie GPS gebruikt. Signaalstructuur Voor GPS zullen de signalen op de LI- en L5- frequentie worden gebruikt op respectievelijk 1575,42 MHz en 1176,45 MHz. Voor het toe komstige L5-signaal wordt een nieuwe code ontwikkeld, die naar verwachting een betere meetprecisie geeft. Het L5-signaal wordt daar om in deze analyse verkozen boven het L2- signaal. Het L2-signaal wordt in de nabije toe komst weliswaar met een civiele code uitge rust, maar de L5-frequentie ligt dichtbij de L2- frequentie van 1227,60 MHz (fig. 2). Eén van de huidige voorstellen is om de (smalle) E2- en El-frequentie- banden, gereserveerd voor Galileo, toe te voegen aan de Ll-band, en de resulterende brede band voor zowel GPS als Galileo te gebruiken. Er wordt een zogenaamde 'overlay' gemaakt. De GPS CA-code op de Ll-frequentie blijft daarbij bestaan, en voor Galileo wordt een soortgelijke code ge bruikt op exact dezelfde draaggolffrequentie. Daarnaast wordt voor Galileo de E5-band gebruikt, met een draaggolf frequentie van 1202,025 MHz. Een uitgebreidere bespreking van mogelijke signaalstructuren voor Galileo is te vinden in [1], Samenvattend komen we op twee-frequentiemetingen, code en fase, naar zowel GPS- als Galileo-satellieten. Voor GPS zijn dit het LI- en L5-signaal, voor Galileo het LI- en het E5-signaal. Satellietconstellatie Voor de satellietconstellatie (fig. 3) is in deze analyse uitge gaan van de situatie voor GPS in januari 2001. Van de GPS- constellatie zijn vier satellieten buiten beschouwing gela ten om het aantal beschikbare satellieten terug te brengen op het nominale aantal van vierentwintig. De GPS-satellie- ten zijn met vier per baan over zes baanvlakken verdeeld. De straal van de baan is 26.560 km en de omlooptijd is Fig. 3. Hybride Global Navigation Satellite System (GNSS) satellietconstellatie met 24 GPS- satellieten (in rood) en 30 Galileo- satellieten (in blauw) in een niet- roterend WGS84- coördinatensysteem. Getoond is de (denkbeeldige) situatie op 19 januari 2001 om 00:00 u. De baan van elke satelliet is een volle omwenteling vooruit geprojecteerd. x 10 x 10 3 3 x[m] y [m] GEODESIA 2001-12

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 2001 | | pagina 19