In memoriam Wim Heemskerk
Op 9 oktober 2001 werden wij op de hoogte gesteld
van het overlijden van onze goede vriend en ex-
collega Wim Heemskerk. Hij is 68 jaar geworden. Velen
uit het vak kenden Wim als een enthousiaste, vakbe
kwame en beminnelijke vakgenoot; velen hebben het
voorrecht gehad met hem in de meest uiteenlopende
projecten te mogen samenwerken.
Wie was Wim Heemskerk?
Wim is één van de eerste studenten die zich aanmeldde
voor de toen nieuwe opleiding Landmeten van de HTS in
Utrecht. Zijn afstudeerjaar is 1959. Na deze studie volgde
hij de opleiding aan het ITC in Delft. Het was toen een
grote uitzondering om als Nederlander bij het ITC een
opleiding tot fotogrammeter te volgen. Als fotogram-
meter werkte Wim voor KLM Aerocarto.
Voor ons was Wim Heemskerk, projectmanager van
diverse projecten van KLM Aerocarto, een mens met het
hart op de goede plaats. Het meest bekend is hij vanwege
de diverse projecten in Suriname waar hij de leiding had.
Het is eind zestiger jaren dat KLM Aerocarto aan de bel
trok bij de HTS in Utrecht; voor aankomende landmeters
lag een uitdaging klaar. Een luchtkarteringproject dat
alle facetten van de landmeetkunde zou bevatten. Het
doel: het noordelijk deel van Suriname in kaart brengen
en het bepalen van een Nieuw Surinaams Peil. Middels
een vijfjarenplan in samenwerking met het Centraal
Bureau Luchtkartering van Suriname werd het project
gestart. Vanuit een basiskampement vlakbij de lucht
haven Zanderij heeft Wim Heemskerk leiding gegeven
aan de jungle-operaties, de fotovluchten en de bereke
ningen ten behoeve van de kaartproductie. En passant
werden ook nog projecten in West-Suriname en Wage-
ningen uitgevoerd.
Over het gehele land werden 52 punten van een drie-
hoeksnet ingemeten met behulp van afstandmetingen
naar een DC-3 Dakota. Met behulp van de astronomische
methode van plaatsbepaling werden deze punten ge
oriënteerd, en zij werden in hoogte bepaald door middel
van waterpassing of barometrische hoogtemeting.
In 1968 was de eerste groep praktikanten van de HTS in
Suriname actief. Naast het meten werd ermee begonnen
evenwijdig aan de kustlijn stroken te fotograferen. Voor
de praktikanten, die ruim zes maanden van huis waren,
en voor de door Wim gerekruteerde jonge Nederlandse
soldaten, was Wim een soort vaderfiguur. De toen nog
vrijgezel had altijd tijd voor je als er slechte berichten uit
Nederland kwamen. Tijdens de werkzaamheden in het
ontoegankelijke oerwoud deden zich weieens onvoor
ziene omstandigheden voor. Enkele, die gedurende het
project hebben plaatsgevonden en die diepe indruk heb
ben gemaakt op het aanwezi
ge personeel en waarbij Wim
de mensen weer moed in
sprak en ondersteuning gaf,
zijn het verongelukken van
een Dakota in het zuiden van
Suriname, de noodlanding in
de rivier van een helikopter
(waarbij gelukkig de piloot
het ongeluk overleefde), een
meetploeg die niet meer van een berg afgehaald kon
worden (met de continue radioverbinding is contact ge
bleven door Wim), en tenslotte de zwarte dag van de
kustmetingen: tijdens de laatste meting viel een meet
toren om, waarbij Peter van Zee het leven liet. Het is
februari 1971. Wim gaat mee naar Nederland om de
familie van Peter in te lichten en te troosten.
Na Wims lange KLM Aerocarto-periode kwam een rus
tiger periode. Inmiddels getrouwd met Willy, verliet hij
zijn bedrijf en verruilde het voor landmeetkundig werk
bij de gemeente Arnhem. Samen met de inmiddels over
leden collega Wim Warnshuis kwam er weer een periode
van luchtkartering, ditmaal voor de GBKN. Een project
waarin samen met het Kadaster in Arnhem door de land
meetkundige dienst van de gemeente paspunten werden
ingemeten. En de proefplots werden naverkend. Na een
reorganisatieronde bij de gemeente hing Wim zijn land
meterstaf aan de wilgen.
Op donderdag 11 oktober 2001 is Wim Heemskerk in
Renkum begraven. Er waren slechts enkele collega's op
de hoogte van het overlijden. Wim heeft velen een aan
gename en bruisende start van hun landmeetkundige
leven bezorgd. Hij was een voorbeeld, een man van de
oude stempel, een opvallende figuur met een grote dosis
humor. Je kon niet om hem heen met zijn 'Indische'
spraakje, zijn markante manier van lopen (wij zeiden
wel dat de lijnen in het bos twee maal zo breed als nor
maal gekapt moesten worden om Wim erdoor te kunnen
laten...) en met een uitgesproken passie voor 'zijn' Neder
land, koningshuis en het geloof.
Voor allen die veel aan hem te danken hebben, is ter
nagedachtenis aan Wim Heemskerk deze herinnering
opgeschreven. Voor allen die hem gekend hebben, maar
vooral voor zijn echtgenote Willy en zijn vier kinderen is
zijn overlijden een groot verlies. Wij wensen hen veel
sterkte.
Hans Herlaar en Rob Berlijn
GEODESIA 2002-1
