Welke partijen spelen mee?
Huidige stand van zaken GPS-
dienstverlening
GEOMETRISCHE INFRASTRUCTUUR
land geïntroduceerd. Het AGRS.NL
wordt geëxploiteerd door Kadaster en
MD. Het is de schakel tussen RD/NAP
en ETRS89, en zorgt voor een perma
nente bewaking van de Nederlandse
referentiestelsels in Europees verband
[1] [2]. Nederland is daarmee in begin
sel lclaar voor het toenemend gebruik
van GPS (fig. 2).
Een drietal partijen speelt een rol bij
het gebruik van GPS, namelijk de ge
bruikers, de GPS-dienstverleners en de
overheidsdiensten. De gebruikers zijn
degenen die GPS gebruiken om plaats
te bepalen of te navigeren. We hebben
het hier over de professionele landme
ter die metingen doet om geografische
bestanden te vervaardigen of bij te
houden, maar ook over de navigator
op een schip en de vrachtwagen
chauffeur van een transportbedrijf die
het systeem gebruikt voor het volgen
van de gewenste reisroute. Daarnaast
zijn er de GPS-dienstverleners. Deze
leveren aanvullende diensten op het
GPS-systeem, zoals D(ifferentiële)GPS
en in het bijzonder RTK GPS. De laatste
maakt het mogelijk met GPS direct
(real time) in het terrein posities te be
palen op centimeterniveau. Netwer
ken van GPS-referentiestations bren
gen het gebruik van real time GPS-
plaatsbepaling voor veel toepassingen
binnen handbereik. Tenslotte zorgen
het Kadaster en de MD ervoor dat ge
bruikers kunnen beschikken over toe
gang tot een voldoende en betrouw
bare basis voor hun plaatsbepaling in
of ten opzichte van een landelijk refe
rentiesysteem (RD, NAP en/of ETRS89).
Fig. 2.
Toenemend gebruik
van GPS-RTK.
Fig. 3.
Fleldere rolverdeling
tussen GPS-partijen:
van geometrische
infrastructuur via
dienstverlening tot
geo-informatie.
geo-informatie
Deze rolverdeling strookt met het Nederlandse beleid van
het stimuleren van marktwerking door de overheid. In de
praktijk betekent dit dat de drie partijen zullen samen
werken om op basis van de geometrische infrastructuur via
GPS-dienstverlening te komen tot actuele geografische in
formatie. Voor de gebruiker is de zekerheid dat hij aansluit
op de geometrische infrastructuur (RD en/of NAP) zeer be
langrijk. Dit betekent dat de verschillende GPS-referentie-
systemen naadloos op elkaar moeten aansluiten. Voor de
GPS-dienstverlener is inbedding in de geometrische infra
structuur van belang. Bovendien is het een extra kwaliteits
borging. Voor Kadaster en MD tenslotte, is samenwerking
met de GPS-dienstverleners en GPS-gebruikers belangrijk
om iedereen op een voor hem gewenste manier toegang te
geven tot de geometrische infrastructuur (fig. 3). Je kunt de
GPS-referentiestations vergelijken met 'digitale' kerktorens
of peilmerken.
De ontwikkeling van genoemde RTK GPS en communicatie
technieken heeft ertoe geleid dat wereldwijd initiatieven
zijn ontstaan door zowel publieke als private partijen om
dergelijke netwerken met GPS-diensten op te zetten en aan
te bieden. Er ontstaat een GPS-infrastructuur. Ook in Neder
land zijn deze diensten van de grond gekomen of worden ze
op dit moment ontwikkeld (fig. 4). De verschillen daarbij
zijn groot. In Nederland is een aantal private partijen be
trokken bij het opzetten van GPS-dienstverlening met voor
eenieder - tegen betaling - toegankelijke RTK-netwerken (bij
voorbeeld LNR Globalcom, 06-GPS en Fugro). Voor grote
infrastructurele projecten als de Betuwelijn en de HSL-Zuid
zijn tijdelijke RTK-netwerken opgezet. Voor het beheer van
de Nederlandse rivieren exploiteert Rijkswaterstaat een
eigen RTIC-netwerk. Kadaster en Rijkswaterstaat exploiteren
samen het AGRS.NL. Het AGRS is geen RTK-netwerk, de ge
gevens kunnen alleen achteraf worden
verwerkt.
GPS-diensten
certificering
GPS-ge bruiker
GPS-dienstverlener
Kadaster en Rijkswaterstaai
Het grote aantal (toekomstige) aanbie
ders maakt de vraag actueel hoe de GPS-
infrastructuur in de geometrische in
frastructuur past. Het mag voor de ge
bruiker immers niet uitmaken welke
dienst hij gebruikt om resultaten in RD,
NAP of ETRS89 te krijgen.
geometrische infrastructuur
Het doel van certificering is vergelijk
baar met het Koninklijk Besluit van
1818 om het Amsterdams Peil als refe
rentie van hoogtemetingen in Nederland te gebruiken. Hoe
wel begin 19e eeuw overal in Nederland met lokale hoogte
systemen de hoogte goed kon worden vastgelegd, zorgde
normalisatie met het NAP voor een uniforme vastlegging
van de hoogte en werd een lappendeken voorkomen. Op de
zelfde manier voorkomt certificering een lappendeken van
lokale 'pseudo-RD/NAP' of'pseudo-ETRS'-oplossingen.
GEODESIA 2002-1
