spoorlijnen en bestond uit een veel
hoeknetwerk aangevuld met waaiers
naar RD-punten (fig. 1). Voor paspun-
ten waren deze netwerken (destijds)
geschikt, maar niet voor een groot
schalig infrastructuurproject.
De landmeetkundige activiteiten ten
behoeve van de Botlek-oeverbinding
bij de Oude Maas (nu de Botlek-spoor
tunnel) kunnen achteraf worden be
schouwd als de eerste werkzaamheden
voor de Betuweroute. Het was echter
op dat moment slechts één van de vele
projecten die her en der langs de
havenspoorlijn werden uitgevoerd of
in ontwikkeling waren. Er was geen be
hoefte aan een speciale, op de gehele
Havenspoorlijn afgestemde, meetkun
dige projectgrondslag. Het initiatief
hiertoe behoort tot de taak van de af
deling Landmeten, maar omdat er
geen sprake was van een samenhan
gend pakket van opdrachten, werd
geen initiatief ontplooid. Het feit dat
de maatvoering voor de spoorprojec-
ten vooral relatief van groot belang is,
speelt daarbij natuurlijk ook mee.
Voor de nieuwe spoorlijn vanaf Kijf
hoek was de aanpak, organisatorisch
en geodetisch, van begin af aan anders.
De studie en het ontwerp van dit deel
werden niet uitgevoerd door de NS,
maar werden integraal uitbesteed aan
de combinatie Grontmij - De Weger. In
1991 waren de plannen zo ver, dat de
vervaardiging van een fotogramme-
trisch DTM van het gehele gebied
noodzakelijk was geworden. De be-
Fig. 2.
Gedeelte van het
kringnet van 1991.
staande meetkundige grondslag in het gebied langs de Al 5
en de aanwezige spoorlijnen was onvoldoende om als uit
gangspunt te hanteren voor een goede projectgrondslag.
Hoewel GPS al wel beschikbaar was, werd deze techniek nog
niet toegepast vanwege de nog beperkte meetperioden (als
gevolg van het beperkt aantal satellieten) en de geringe er
varing. Een klassiek kringnet was het gevolg (fig. 2). Dit net
werd zonder noemenswaardige problemen aangesloten op
RD-kerktorens en enkele RD-opstelbouten. Met de punten
van dit kringnet als basis werden later vele verdichtingen
uitgevoerd voor onder andere aanvullende terrestrische
situatiemetingen en metingen ten behoeve van milieu- en
grondonderzoek.
Vanaf 1997 werd GPS ingezet voor de Betuweroute, in eerste
instantie voor statische metingen ten behoeve van pas-
punten en verdichtingen van de meetkundige grondslag.
Omdat de GPS-toepassingen steeds verder toenamen, werd
door de Geogroep een geheel nieuwe serie punten geplaatst
vanaf Kijfhoek tot aan Duitsland, die speciaal geschikt zijn
om als onbemande (onbewaakte) tijdelijke referentie
stations te dienen. Deze punten werden uitsluitend bepaald
ten opzichte van de RD-kernnetpunten. Deze punten zijn
De Betuweroute - een lang verhaal
Wanneer ontstond de Betuweroute? In de zeventiger jaren
van de vorige eeuw werd al eens onderzocht om het
bestaande spoorlijntje door de Betuwe een grotere taak te
geven. Door afnemend goederenvervoer per spoor kwam
er echter voldoende ruimte vrij op het bestaande railnet.
Van een forse groei in het reizigersvervoer was nog geen
sprake. De Betuweroute dook pas weer op in 1989. Een rap
port van het ministerie werd door NS vertaald naar een
globaal plan, Rail 21 Cargo, waarin een aantal grote in
frastructuurprojecten ter sprake kwam. Van Amsterdam
en Rotterdam naar het oosten en het zuiden. Veel onderde
len uit dit plan zijn in de loop van der tijd verdwenen. Als
laatste is besloten om de 'Noordtak' niet aan te leggen,
maar het goederenverkeer af te wikkelen via de, op ver
schillende plaatsen aan te passen, bestaande spoorlijnen
van Eist naar de grensovergang Oldenzaal-Bentheim. Al
leen de huidige Betuweroute is van dit plan uiteindelijk
overgebleven. De door NS gepresenteerde startnotitie was
op 14 januari 1991 het startsein voor de gecombineerde
tracé- en MER-procedure. De streefdatum voor de opleve
ring was toen 1998. In 1994 werd de Planologische Kernbe
slissing (PKB) gepubliceerd. Hierna volgden nog vele poli
tieke debatten en discussies, en diverse keren leek het mo
ment naderbij dat alles zou worden stopgezet. Na vele aan
passingen in het ontwerp zijn de eerste bouwactiviteiten
gestart in 1997. De oplevering staat nu gepland in 2006.
1991 - Het kringnet als basis
1997 - De opkomst van GPS
in Ruijbroei
Gemeente^ \Giess?
Polde
agiLill Neder-Hardi
txveld
Giessendarrr
GEODESIA 2002-2