Afslag of aanwas? Conclusies GPS gemeten punten. De opvolgende foto's in de tijdreeks zijn naar elkaar gecorrigeerd, met zoveel mogelijk overdrachtspunten van al gecorrigeer de foto's, om de geometrische afwij kingen tussen de opeenvolgende foto's zo klein mogelijk te houden. De geo metrische afwijkingen (standaardaf wijking) van de gecorrigeerde pan- chromatische luchtfoto's staan in ta bel 1. De uitkomsten moeten als volgt worden geïnterpreteerd: lcustafslag of aanwas van minder dan 3,4 m per tien jaar (0,34 m per jaar) is met deze foto's niet met zekerheid aan te tonen. Omdat het aantonen van lcustafslag valt of staat met de nauwkeurigheid van de geometrische correctie, werd een extra onafhankelijke controle uit gevoerd. Enige objecten met scherpe grenzen verdeeld over het hele terrein zoals de fietspaden, de NAM-locatie en de drinkpoelen zijn geïnterpreteerd van de luchtfoto's van 1996. Het kaart je met deze controlelij nen werd ge projecteerd op de gecorrigeerde lucht foto's van de verschillende jaren. De geometrische correctie werd als on nauwkeurig beschouwd wanneer de controlelij nen van het kaartje niet pas ten op de objecten van de foto. De posi tie van de controlelij nen was niet af wijkend van de positie van de objecten op elk van de foto's. De grens van de vegetatie, veelal sa menhangend met de kwelderrand, werd op het beeldscherm visueel geïn terpreteerd. In het GIS is per deel de kustlijn van een luchtfotojaar gecombineerd met de inter pretatie van het tijdstip ervoor, en zijn verschillen in opper vlakte berekend. In tabel 2 is de gemiddelde snelheid van af slag en aanwas gepresenteerd. De gemiddelde snelheid (in meters per jaar) is de netto-afslag of aanwas per deel, ge deeld door de lengte van het deel en door het aantal jaren van de periode. Alleen de snelheden van meer dan 0,34 m per jaar zijn aangetoond. Snelheden kleiner dan 0,34 m per jaar vallen binnen de onnauwkeurigheden van de methode. Na 1959 laten alle vijf delen van de kuststrook eenzelfde trend zien: er ligt een omslagpunt van aanwas naar afslag rond 1979. Bij 1959 ligt een omslagpunt voor de drie weste lijke delen, de oostelijke blijven aangroeien. De dynamiek neemt duidelijk toe van west naar oost. Opvallend is dat in de periode voorafgaand aan 1979 er eerst een toename van Tabel 2. de aanwassnelheid is voordat er afslag plaatsvindt. Na 1986 Gemiddelde snelheid vindt er netto geen versnelde afslag plaats, maar juist een van afslag en afname in gemiddelde snelheid. In deel 5 en deel 1 is er ech- aanwas kuststrook. ter wel sprake van enige snelheidstoename. Kuststrook Deel Gemiddelde snelheid (meter per jaar) '49-'59 '59-'69 '69-'79 '79-'86 '86-'96 Netto 1 -0,45 0,06 0,74 0,04 -1,21 2 -0,43 1,09 1,45 -0,07 -0,03 3 -1,07 0,81 2,78 -3,57 -0,78 4 4,41 1,03 1,53 -3,23 -1,76 5 15,51 6,90 6,40 -3,17 -3,71 Totaal 4,51 1,76 2,60 -1,91 -1,49 De vastgestelde snelheid van afslag en aanwas is een ge middelde over een periode van tien jaar. Het omslag moment van netto-aanwas naar afslag werd vastgesteld rond 1979. In theorie kan dit moment overal tussen 1970 en 1985 liggen. Deze uitersten zijn echter niet aannemelijk, omdat er dan onwaarschijnlijk grote afslag en aanwas zou hebben plaatsgevonden. De Topografische Dienst beschikt over luchtfoto's van 1983 die de periode waarin omslag heeft plaatsgevonden, zou kunnen beperken. Tot 1979 zijn De deelgebieden er in de tussenliggende jaren geen luchtfoto's beschikbaar. in de analyse. De foto's van 1983 kunnen evenwel niet worden gebruikt voor het vaststellen van de snelheid omdat zij maar drie jaar voorafgaand aan de foto's van 1986 zijn gemaakt. Om een werkelijke afslag van zo'n één meter per jaar te kunnen aantonen, moet er gezien de geometrische nauwkeurig heid meer dan vier jaar tussen de opeenvolgende lucht foto's zitten. De bodemdaling veroorzaakt geen lcustafslag ten zuiden van de Oerderduinen. Afslag vond reeds plaats vóór de aan vang van de gaswinning in 1986. De gemiddelde afslagsnel heid neemt over de gehele kuststrook gezien zelfs iets af na 1986. Plaatselijk kan de snelheid van aanwas of afslag ech ter groter zijn dan voor het betreffende deel is vastgesteld. De afslag lijkt een natuurlijk proces dat in lijn is met de be- KUSTL1JN 1986 b 1979 - xj" 1949 Luchtfoto 1996 GEODESIA 2001-4

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 2002 | | pagina 41