Afslag of aanwas?
Conclusies
GPS gemeten punten. De opvolgende
foto's in de tijdreeks zijn naar elkaar
gecorrigeerd, met zoveel mogelijk
overdrachtspunten van al gecorrigeer
de foto's, om de geometrische afwij
kingen tussen de opeenvolgende foto's
zo klein mogelijk te houden. De geo
metrische afwijkingen (standaardaf
wijking) van de gecorrigeerde pan-
chromatische luchtfoto's staan in ta
bel 1. De uitkomsten moeten als volgt
worden geïnterpreteerd: lcustafslag of
aanwas van minder dan 3,4 m per tien
jaar (0,34 m per jaar) is met deze foto's
niet met zekerheid aan te tonen.
Omdat het aantonen van lcustafslag
valt of staat met de nauwkeurigheid
van de geometrische correctie, werd
een extra onafhankelijke controle uit
gevoerd. Enige objecten met scherpe
grenzen verdeeld over het hele terrein
zoals de fietspaden, de NAM-locatie en
de drinkpoelen zijn geïnterpreteerd
van de luchtfoto's van 1996. Het kaart
je met deze controlelij nen werd ge
projecteerd op de gecorrigeerde lucht
foto's van de verschillende jaren. De
geometrische correctie werd als on
nauwkeurig beschouwd wanneer de
controlelij nen van het kaartje niet pas
ten op de objecten van de foto. De posi
tie van de controlelij nen was niet af
wijkend van de positie van de objecten
op elk van de foto's.
De grens van de vegetatie, veelal sa
menhangend met de kwelderrand,
werd op het beeldscherm visueel geïn
terpreteerd. In het GIS is per deel de
kustlijn van een luchtfotojaar gecombineerd met de inter
pretatie van het tijdstip ervoor, en zijn verschillen in opper
vlakte berekend. In tabel 2 is de gemiddelde snelheid van af
slag en aanwas gepresenteerd. De gemiddelde snelheid (in
meters per jaar) is de netto-afslag of aanwas per deel, ge
deeld door de lengte van het deel en door het aantal jaren
van de periode. Alleen de snelheden van meer dan 0,34 m
per jaar zijn aangetoond. Snelheden kleiner dan 0,34 m per
jaar vallen binnen de onnauwkeurigheden van de methode.
Na 1959 laten alle vijf delen van de kuststrook eenzelfde
trend zien: er ligt een omslagpunt van aanwas naar afslag
rond 1979. Bij 1959 ligt een omslagpunt voor de drie weste
lijke delen, de oostelijke blijven aangroeien. De dynamiek
neemt duidelijk toe van west naar oost. Opvallend is dat in
de periode voorafgaand aan 1979 er eerst een toename van
Tabel 2. de aanwassnelheid is voordat er afslag plaatsvindt. Na 1986
Gemiddelde snelheid vindt er netto geen versnelde afslag plaats, maar juist een
van afslag en afname in gemiddelde snelheid. In deel 5 en deel 1 is er ech-
aanwas kuststrook. ter wel sprake van enige snelheidstoename.
Kuststrook
Deel
Gemiddelde snelheid (meter per jaar)
'49-'59
'59-'69
'69-'79
'79-'86
'86-'96
Netto
1
-0,45
0,06
0,74
0,04
-1,21
2
-0,43
1,09
1,45
-0,07
-0,03
3
-1,07
0,81
2,78
-3,57
-0,78
4
4,41
1,03
1,53
-3,23
-1,76
5
15,51
6,90
6,40
-3,17
-3,71
Totaal
4,51
1,76
2,60
-1,91
-1,49
De vastgestelde snelheid van afslag en aanwas is een ge
middelde over een periode van tien jaar. Het omslag
moment van netto-aanwas naar afslag werd vastgesteld
rond 1979. In theorie kan dit moment overal tussen 1970 en
1985 liggen. Deze uitersten zijn echter niet aannemelijk,
omdat er dan onwaarschijnlijk grote afslag en aanwas zou
hebben plaatsgevonden. De Topografische Dienst beschikt
over luchtfoto's van 1983 die de periode waarin omslag
heeft plaatsgevonden, zou kunnen beperken. Tot 1979 zijn
De deelgebieden er in de tussenliggende jaren geen luchtfoto's beschikbaar.
in de analyse. De foto's van 1983 kunnen evenwel niet worden gebruikt
voor het vaststellen van de snelheid omdat zij maar drie
jaar voorafgaand aan de foto's van 1986 zijn gemaakt. Om
een werkelijke afslag van zo'n één meter per jaar te kunnen
aantonen, moet er gezien de geometrische nauwkeurig
heid meer dan vier jaar tussen de opeenvolgende lucht
foto's zitten.
De bodemdaling veroorzaakt geen lcustafslag ten zuiden
van de Oerderduinen. Afslag vond reeds plaats vóór de aan
vang van de gaswinning in 1986. De gemiddelde afslagsnel
heid neemt over de gehele kuststrook gezien zelfs iets af na
1986. Plaatselijk kan de snelheid van aanwas of afslag ech
ter groter zijn dan voor het betreffende deel is vastgesteld.
De afslag lijkt een natuurlijk proces dat in lijn is met de be-
KUSTL1JN
1986
b 1979
- xj" 1949
Luchtfoto 1996
GEODESIA 2001-4