Organisatie
*1
'Topofabriek' in Emmen
Veel voorwerk is in een businessplan gestoken en dat wordt
nu en straks in detail uitgewerkt. "Honderdzestig man met
een groen kleurtje moeten worden ondergebracht in een
grote organisatie", zegt Smit vanuit Defensie. "De Kadaster
stijl kent ook een groen kleurtje", relativeert Besemer.
Beiden vinden het vakmatig interessant dat een deel van
een departement (Defensie) kan fuseren met een ZBO, waar
voor een ander departement (VROM) verantwoordelijk is.
Besemer: "Dat is uniek en levert bestuurskundig een hoop
ervaring op. De verzelfstandiging van het Kadaster was al
erg aardig. Dit is bestuurskundig gezien dubbel aardig".
Beiden zijn ervan overtuigd dat de fusie "goed is voor het
openbaar bestuur in dit land". Vanuit de roeping als redac
teur rijst toch de vraag wat dan eigenlijk de aanleiding was
om het pas nu aan te pakken; de TDN bestaat tenslotte al
vanaf 1815, het Kadaster vanaf 1832. Smit: "De directe aan
leiding was dat de TDN steeds meer algemeen dienstver
lenend werd en losraakte van de kerntaak van Defensie.
En ook de defensietaak veranderde, verbreedde van lands
verdediging naar ook vredesmissies in het buitenland. De
TDN legt als 'National Mapping Agency' alleen de topo
grafie van Nederland vast".
De vraag rijst naar de organisatorische plek van de TDN in
het grote Kadaster. Besemer: "Daar zijn we nog over aan 't
praten. Eerst wordt de TDN in de huidige vorm een onder
deel van het Kadaster. Daarna zou een topopoot, zeg maar
een directie Topografie, van TDN/RD/GBKN een mooie com
binatie zijn". Smit: "Ook elders in Europa staat de karto-
grafische poot vaak apart in een dergelijke organisatie. Er
zit de nodige inhoudelijke synergie in de samenvoeging,
hoewel je die niet echt kunt kwantificeren".
Bij alle personele garanties duikt steevast de vraag op naar
de duurzaamheid van de vestiging in Emmen, al gaf de
Bevelhebber der Landstrijdkrachten ook nooit garanties.
Smit: "Het is een pijnloze reorganisatie. De lokale politiek
in Emmen en in Drenthe hechten erg aan de arbeidsplaat
sen en verplaatsing zou geld kosten. De komende jaren
staat Emmen niet ter discussie". Besemer: "Zolang het gaat
om het primaire proces, zie ik geen enkele reden om de
topofabriek uit Emmen weg te halen. Bij ondersteunende
elementen ligt dat anders, de ICT-onderdelen zullen uiter
aard nauw gaan samenwerken en we gaan naar één finan
cieel systeem. En ook bij de vorming van een topopoot hoe
ven met de tegenwoordige manier van werken RD en GBKN
niet naar Emmen". De redactie las in columns van Dick
Groot in dit tijdschrift dat de TDN lang een gesloten karak
ter had. Hoe zit het met de bedrijfsculturen bij de fusie?
Smit: "Ook binnen Defensie is er sprake van een
afstandelijke rol. En ik geloof niet dat het zo'n gesloten
bedrijfscultuur is. Ik verwacht dat de aansluiting met het
Kadaster gemakkelijk te vinden is, dat we dichter bij de
kadaster- dan bij de defensiecultuur staan. Een overeen
komst is dat men werk doet, dat maar op één plek kan wor
den uitgeoefend, en dat vaak jaren
lang". Besemer: "Il< ben in de publieke
sector nog nooit een onderdeel tegen
gekomen, dat niet een zekere mate
van een gesloten cultuur kent. Overal
wil men nu meer naar buiten. Dat de
klant centraal staat, is voor Kadaster
en TDN het richtsnoer. Het verschil is
overbrugbaar. De TDN hoort niet bij de
militaire kern en komt nu bij een orga
nisatie waarin landmeten en karto-
grafie wel de hoofdmoot zijn. En de
verschillen tussen landmeters en kar-
tografen worden er in onze tijd niet
groter op. Trouwens: ook onze regio's
mogen een eigen cultuur hebben, mits
passend in het totaal. Koekoek-één-
zang is ook niet alles. Ik denk dat het
gaat lijken op onze directie Landin
richting, die ook een enigszins speci
fieke positie heeft ten opzichte van de
regionale directies".
Kun je straks ook Toplcaarten kopen
aan de balies in Kadastervestigingen?
Die inderdaad erg praktische vraag
leidt tot verbazing. "Nooit over ge
had", zo stellen beiden. Besemer:
"Marketing en klantenservice - zeg
maar folders en informatie - zie ilc
daar wel, maar ik zie er geen stapels
kaarten over de balie gaan. Ze zijn er
ook niet op berekend, de kadastrale
balies zijn nu maar verantwoordelijk
voor 1% van onze verkoop". Smit: "Ook
gebruik van de TDN-balie is marginaal.
De meeste verkoop van kaarten ge
beurt telefonisch of via internet".
De leiding van zowel Kadaster als TDN
zit nu ambtshalve in diverse (interna
tionale gremia. De vraag hoe dat straks
gaat, heeft geen urgentie. "Zonder toe
gevoegde waarde zullen we verenkel-
voudigen", aldus Besemer, "maar hoe,
wordt geval voor geval bekeken".
Smit formuleert mooie slotzinnen, die
Besemer van harte onderschrijft: "We
hebben de hele operatie steeds beke
ken met een holistische blik en niet
met een atomistische. Niet vanuit een
machts- of invloedsvraag. Daarom zijn
we niet verzand in een boekhouders
cultuur! En daarom zal deze fusie, die
prima past in de filosofie van de pu
blieke dienstverlening, zonder twijfel
succesvol worden".
GEODESIA 2002-5