Kartering van een wereld erfgoed monument met GPS-RTK
188
De Turkse berg Nemrud, genoemd naar de legendarische
koning Nimrod uit het Oude Testament, is één van de
hoogste toppen van het Taurus-gebergte van Zuidoost-
Anatolië. Met een hoogte van ruim 2200 m domineert
deze berg het landschap en is ze alleen toegankelijk
gedurende de zomermaanden. De rest van het jaar ligt
er sneeuw en ijs. De bouwer van het heiligdom op de
Nemrud is koning Antiochus; hij ligt er met zijn vader en
een andere koning (nog steeds) begraven. Er werden
drie terrassen gebouwd op de berg. Het oost-, west- en
noordterras. De grafheuvel die de bergtop bedekt, is
gemaakt van ontelbare stukken afgehakte steen en is
omgeven door een oude processieweg. Al meer dan
y: 2000 jaar verstoort alleen het huilen van de wind rond
de grafheuvel de rust van de drie koningen. De Nemrud
trekt thans niet alleen toeristen, maar ook archeologen
uit de gehele wereld.
Voorbereiding
Meten is (z)weten
op de Nemrud
Fig. 1. Impressie van het westterras op de Nemrud. De afgevallen hoofden zijn rechtop gezet.
De International Nemrud Foun
dation (INF) initieert en stimu
leert initiatieven gericht op het
behoud van dit monument voor onze
nakomelingen. Aangezien de Nemrud
een World Heritage Monument is, is
het behoud ervan niet alleen de taak
van Turkije, maar van de hele wereld.
Er zijn meerdere pogingen onderno
men de grafkamer te ontdekken, maar
tot nu toe zonder resultaat. Aan de
oost- en westkant van de grafheuvel
(tumulus) staan enorme, deels verval
len, stenen beelden. Brokstukken van
deze beelden liggen verspreid op de
terrassen en de afgevallen hoofden
zijn rechtop voor de beelden gezet
(fig-1).
Op 14 juli 2001 is de INF in nauwe sa
menwerking met de Turkse overheid
daadwerkelijk begonnen met de voor
bereiding van de restauratie van het
monument en verdere opgravingen.
De INF heeft de afdeling Geodesie van
de TU Delft gevraagd het archeolo
gisch monument en de directe omge
ving in kaart te brengen. Het daaruit
voortvloeiend digitaal terreinmodel
(DTM) dient als basis voor een zoge
naamd 'Site Information System' (SIS)
van de Nemrud, waarin alle relevante
feitelijke informatie over het project
wordt ondergebracht.
De afdeling Geodesie stelde voor dit
unieke project mankracht ter beschik
king. Het project bood de gelegenheid
onze ervaring op het terrein van Real
Time Kinematische (RTK) GPS verder
uit tt bouwen. Naast het avontuurlijke
waren vooral de on-Hollandse om
standigheden waaronder de metingen
moesten worden verricht, een uitda
ging-
Aangezien het in te meten gebied ge
heel 'open' is, werd besloten uitslui
tend GPS-apparatuur mee te nemen
met RTK-mogelijkheden. Hiervoor wer
den vier ontvangers (Leica SR 530) in
gezet. De batterijen, laders, kabels en
zovoort werden met veel kunst en
vliegwerk samen met de ontvangers in
vier kunststof koffers 'gestouwd' en
het statief voor het referentiestation
GEODESIA 2002-5