8 I
Komt de HSL wel op zijn plaats?
trouwens inmiddels al sprake van drie coördinerende land
meetkundige bureaus, want naast RIB Geodesie en Infra-
data zijn ook twee afdelingen van de Meetkundige Dienst
(MD) van Rijkswaterstaat als zodanig
toegevoegd, namelijk één in Eindho
ven (voor werk aan de Al 6) en één
in Willemstad (voor werk in het Zuid-
Hollandse traject). Het geheel aan
landmeetactiviteiten is in 1998 vastge
legd in een 'nota landmeten'. De werk
zaamheden van de coördinerende bu
reaus zijn beschreven in een jaarlijks
te actualiseren plan van aanpak. Een
belangrijke taak van de coördinerende
bureaus is de zorg voor een goed
grondslagnet langs het 100 km lange
tracé (aanleg en onderhoud), het uit
zetten van aankoopgrenzen en het
controleren van spoorontwerpen.
Maar, zegt Kees nadrukkelijk: maat-
voeren hoort daar niet bij, dat is voor de aannemers. Wel de
controle daarop. Het coördinerend landmeetbureau heeft
inmiddels voor een goede primaire grondslag gezorgd. Elke
1400 m een punt, bekend in x, y en z; daar moeten alle aan
nemers gebruik van maken voor hun maatvoering. Dat
geeft al een stuk waarborg voor de aansluitingen van de
deeltracé's.
Het hoofdgrondslagnet bestaat uit een noordelijk en een
zuidelijk deel, met Rotterdam als scheidingspunt. Deze net
werken zijn met behulp van GPS gerealiseerd en aange
sloten op het RD-lcernnet en op de peilmerken van het NAP.
In tegenstelling tot de Betuwelijn is hier geen GPS-netwerk
van referentiestations gebouwd [1]. De voordelen van zo'n
net liggen voornamelijk bij de aannemers, en als die dat
willen moeten ze daar ook maar voor zorgen (en het be
talen). Nou die wilden dat niet; dus geen referentienetwerk.
Bij de geboorde tunnel door het Groene Hart zijn wel enke
le vaste basisstations gemaakt voor GPS-metingen, ter con
trole van het eigen netwerk van secundaire hoofdgrond-
slagpunten. De punten zijn vaak verzekerd op stevige
kunstwerken, waar ze veilig zijn tegen verstoring, maar
soms moet het hele kunstwerk worden afgebroken of ver
plaatst. Dan is ook het grondslagpunt verdwenen en moet
een nieuw worden gemaakt. Het primaire grondslagnet is
op veel plaatsen door de aannemers zelf verdicht met se
cundaire punten, die op zich de werkelijke basis vormen
voor de hun maatvoering.
De basis voor controle zijn de maatvoerings- en keurings
plannen die in het plan van aanpak van elke projectorgani
satie thuishoren. Er zijn dus vijf uitvoeringsplannen, ook
voor het landmeetkundig werk. Die moeten voldoen aan
het systeem van EKB (Externe Kwaliteits Borging) en het
zogenaamde 'Design and Construct principe'. Dat betekent
onder andere dat de aannemer zelf ontwerpt en het ont
werp daarna uitvoert. In maatvoeringsplannen moet hij de
gerealiseerde kwaliteit van zijn eigen werk aantoonbaar
maken door de landmeetkundige organisatie en de meet-
Informatiebord bij
knooppunt
Princeville.
Ombouw N58 tot A58
inclusief aanleg knooppunt Princeville
Gereed 2006
In verband met aanleg HSL-Zuid
HSL-Combinatie Brabant Zuid
Verkctt
PfojMtotginWiie HH-Zuid {-}
0800 - 475 98 43
- - v t -
IV
Het grondslagpunt
hieronder heeft
een klap van een
auto gekregen en
zal hersteld moeten
worden. Johan
Kessels (l) en Kees
van Hamersveld.
processen te beschrijven. Daarin zit
nogal verschil volgens Kees. Eenmaal is
hij bij het hoofdstuk maatvoering de
omschrijving 'niet van toepassing' te
gengekomen. Zoiets stemt tot naden
ken. Als hij beoordelingscijfers voor
de maatvoeringsplannen moet geven,
varieert dat van een drie tot een acht.
Eigenlijk zou elk plan moeten bestaan
uit een risicoanalyse (wat kan er alle
maal verkeerd gaan), en een tolerantie
analyse (hoe nauwkeurig moet het
zijn). Daarna moet de aannemer tij
dens zogenaamde proces-audits zicht
baar maken wat de uitkomsten van de
controles zijn. Ter toetsing meet het
coördinerend bureau die overigens
ook weieens na.
De aandacht voor de kwaliteit en de
nauwkeurigheid van de maatvoering
is bij een HSL essentieel. Vanwege de
enorme snelheid van de treinen is de
aanleg van de rails met millimeter
nauwkeurigheid noodzakelijk, als je
tenminste wilt dat je kopje koffie stil
blijft staan op tafel bij een snelheid
van 300 km per uur. Die zorg voor de
goede maatvoering is volgens Van
Hamersveld gericht op beperking of
GEODESIA 2002-6
