GIS-toepassingen
Trimble en GeoMETIUS
als het ware een virtueel referentiesta
tion wordt geplaatst. De mobiele ont
vanger stuurt zijn globale coördinaten
via een GSM-link naar het controle
station, dat vervolgens de RTK-data,
die geldig zijn voor dit gebied, naar de
mobiele ontvanger stuurt, waarmee
deze zijn precieze positie bepaalt (zie
tekening). Voordeel: een nauwkeurig
resultaat en korte initialisatietijden,
maar bovenal is bij dit systeem geen
eigen referentiestation nodig. In Bel
gië wordt dit systeem toegepast ten be
hoeve van een dekkend systeem van
referentiestations voor het gehele
Vlaamse deel van België, dat onder de
naam FLEPOS (Flemish Position Servi
ce) wordt geëxploiteerd en beheerd
door GIS-Vlaanderen.
Is voor landmeetkundig werk centime-
ternauwkeurigheid een voorwaarde,
voor algemeen GIS-gebruik is het vaak
voldoende om een object met een
nauwkeurigheid van 1 a 2 m op de
kaart te presenteren. En daaivoor kun
je met eenvoudige GPS-systemen vol
staan. De gebruikte software bepaalt
de kracht van de applicatie. Het CBS
(Centraal Bureau voor de Statistiek)
bijvoorbeeld wordt door GeoMETIUS
ondersteund bij de inwinning van ge
gevens in het veld. Tien auto's van het
CBS zijn uitgerust met dGPS-ontvan-
gers om hun positie (in RD) te bepalen.
Terreingegevens worden met behulp
van speciaal ontwikkelde SPY-software
(van Tensing SKS) ter plaatse toege
voegd aan de database-bestanden. Het
CBS maakt daarbij gebruik van het
Geografisch Basisregister, dat geoco-
des bevat voor alle adressen in Neder
land en aangeeft in welk vierkant van
500 x 500 m een adres ligt. Jan Be
rends, sinds begin 2000 in dienst bij
GeoMETIUS, mocht de enquêteurs, een
groep dames van middelbare leeftijd,
daaivoor opleiden. Een unieke erva
ring volgens Jan, want aanvankelijk
spraken die een geheel andere taal.
Maar niet zo lang, want binnen de
kortste keren vlogen ook bij de dames
de gebruikelijke technische GPS-ter-
men door de lucht.
GeoMETIUS heeft ook zelf kant-en-kla
re veldGISprograma's ontwikkeld, zo
als het PoclcetGIS, waarmee onder an
dere door Essent en REMU momenteel
De GPS-ontvangers
worden steeds
compacter, lichter
en sneller. Links een
oud type 4000,
rechts het nieuwste
GPS-total station
5700; midden de
Pathfinder-pocket
voor in je broekzak.
wordt gewerkt om de verouderde database van de openbare
verlichting op te schonen.
De Dienst Landelijk Gebied (DLG), beheerder van de Groene
Ruimte in Nederland, gebruikt GPS-GIS onder andere voor
het registreren van gebruilcskavels. Dat kan zijn om vast te
leggen welke bijzondere planten ergens groeien en hoeveel,
wat er op landbouwkavels wordt verbouwd of welke wor
den 'gebraakt' en hoe groot die kavels zijn. Soms is dat van
belang voor het berekenen van toegekende subsidies. Veelal
worden de GPS-gegevens, samen met de andere ingewon
nen data, direct in het veld gecombineerd vastgelegd, onder
andere met Arc Pad en opgenomen in het GIS.
Ook in het buitenland zijn interessante combinaties van
GPS en GIS te melden. In Bangladesh werd in het kader van
EGIS een door Nederland gefinancierd waterputtenproject
uitgevoerd. Daarbij werd onderzoek gedaan naar de kwali
teit van waterputten die veelal bij de bewoners op het erf
staan. Een groot aantal daarvan was besmet met arsenicum
en het is van belang inzicht te hebben in de plaats en het
aantal van deze putten. Het onderzoek had ten doel de
plaats van de putten in kaart te brengen en van belang zijn
de gegevens daaraan te koppelen, zoals de naam van de
eigenaar, de diepte van de put en de waterkwaliteit waar
onder een eventuele besmetting met arsenicum. De plaats
van de putten werd opgenomen met Trimble GPS-ontvan-
gers (Pathfinder ProXR/S), die real time beter dan een meter
de plaats van de putten hebben bepaald, ruim voldoende
voor deze GIS-toepassing. De lokale medewerkers in Bangla
desh zijn daaivoor door Piet van Dijk, als gecertificeerd
Trimble-deskundige, ter plaatse opgeleid.
GeoMETIUS is leverancier van een groot aantal merken,
waarvan Trimble toch wel het grootste aandeel heeft. Van
dat merk komen we hier een grote variatie tegen: GPS-
ontvangers, tachymeters, laserapparatuur, handheldcom
puters, radiomodems, de GSM-linlc en allerhande bijbeho
rende randapparaten, en natuurlijk de software die nodig is
voor de bediening en het verwerken.
Een heel nieuw product van Trimble is het Callidus 3D-
LaserscanningSystem, waarmee ook Trimble zich begeeft
op het pad van de nieuwste inwintechniek: het 3D-laser-
scannen. Met deze techniek kunnen zeer complexe bouw-
GEODESIA 2002-7/8
