Nieuwe rollen rond
de grondmarkt
Het grondbedrijf in het debat over overheid en markt
Ontwikkelingen op de
grondmarkt
Van oudsher speelt de overheid een belangrijke rol
op de Nederlandse grondmarkt, een rol die
momenteel echter ter discussie staat. Nogal wat
geodeten werken in de gemeentelijke grond
bedrijfsomgeving1). Wat betekent de discussie voor
dit onderdeel van het geodetisch vakgebied?
In het onderstaande een analyse, mede in het
verlengde van een door de NVG/VVL-werkgroep
POLIS georganiseerde expertbijeenkomst onder
de prikkelende titel 'Exit grondbedrijf?'. Kortom:
blijft er toekomst voor een publiek grondbedrijf.
Bodemgebruik
Geschatte benodigde
extra ruimte
wonen, werken en infrastructuur
200.000 ha
recreatie, water, natuur
1.000.000 ha
agrarisch grondgebruik
-475.000 ha
Totaal
725.000 ha
De discussie kent verschillende
aanleidingen. Zo is op allerlei
terreinen sprake van een princi
piële herbezinning op de rolverdeling
tussen overheid en markt (bijvoor
beeld spoor en elektriciteitsvoorzie
ning). Een tweede aanleiding is de toe
genomen aandacht voor uitvoering
van ruimtelijk beleid: marktpartijen
worden al vroeg ingeschakeld bij loca
tieontwikkeling. En tenslotte melden
andere spelers dan de gemeentelijke
overheid zich op de grondmarkt.
Er is de komende tijd sprake van een
behoorlijke druk op de grondmarkt.
In de Vijfde Nota over de Ruimtelijke
Ordening [1] is de ruimtevraag voor de
periode tot 2030 geschat. De resultaten
zijn samengevat in onderstaande ta
bel. Hoewel de nota voorstelt om de
ruimtevraag op een nieuwe manier te
benaderen, en meer te zoeken naar
mogelijkheden van transformeren
(omzetten van ruimtegebruik dat niet
meer voldoet, bijvoorbeeld kazerne
terreinen), intensiveren en combine
ren van ruimtegebruik, zal dat er toch
niet voor kunnen zorgen dat de druk
op de grondmarkt verdwijnt.
Geschatte ruimte
behoefte tot 2030
(gebaseerd op de
Vijfde Nota over de
Ruimtelijke Orde
ning; in navolging
van de nota is het
scenario met hoge
ruimtebehoefte
gehanteerd).
Omdat er verschillende partijen zijn
die een recht hebben of willen verwer
ven op de schaarse grond, heeft de
druk tot gevolg dat de prijzen van
agrarische grond de laatste jaren aan
zienlijk stijgen. Het betreft daarbij
niet alleen de grondprijzen rond be
staand stedelijk gebied (met uitzicht
op gebruik voor stedelijke doelein
den), maar ook de grondprijzen elders
in Nederland. De stijging van de
grondprijzen is mede mogelijk omdat
veel nieuwe soorten grondgebruik ho
ge grondprijzen goed kunnen dragen.
De laatste jaren wordt een veel groter
deel van de woningen in de marktsec-
Op allerlei terreinen
staat de verhouding
tussen overheid en
markt ter discussie.
GUODESIA 2002-10
