x
.3
1
Behoefte aan een
3D-kadaster
HL
1
1
3
3D-rechtsobjecten
derling, en tussen de appartementen
en de delen die bestemd zijn voor ge
meenschappelijk gebruik, is aangege
ven met een dikke zwarte lijn.
Men zal dus de splitsingsakte in de
openbare registers moeten inzien. De
tekening geeft een (2D-)dwarsdoorsne-
de per bouwlaag. Een 3D-kaart is dit
dus niet. Bovendien zijn de gegevens
niet digitaal beschikbaar (wat toegang
via de computer uitsluit).
In het huidige kadaster blijkt het dus
niet of in zeer beperkte mate mogelijk
om ruimtelijke informatie over rech
ten in de verticale dimensie te verkrij
gen. Bij appartementsrechten moet
men de openbare registers raadplegen
om zicht te krijgen in de verdeling en
samenhang tussen de verschillende
appartementsrechten. Bij de vestiging
van het opstalrecht is het inschrijven
van een tekening echter niet verplicht,
terwijl het ook aan partijen is vrijge
laten om al dan niet in de akte van ves
tiging nadere informatie over de ruim
telijke componenten van het gevestig
de recht op te nemen.
Het platte vlak heeft zijn beperkingen.
En dat doet zich sterker voelen naar
mate de situatie complexer wordt.
Nu is 'meervoudig grondgebruik' niets
nieuws. Bekend zijn de middeleeuwse
werfkelders in het centrum van
Utrecht en al meer dan een eeuw wor
den opslagruimten en winkels ver
huurd onder de spoorviaducten in
Amsterdam en Rotterdam. Maar de
betrokken belangen worden steeds
groter. Men neemt geen genoegen
meer met een huurrecht, maar wil een
eigendomsrecht. Ook worden de com
plexen steeds ingewikkelder. Dat er in
deze gevallen sprake moet zijn van een
scheiding van de beschikkingsmacht
in de derde dimensie is duidelijk, maar
hoe leggen we dat vast in het kadaster?
Op naar een 3D-kadaster
In een eerder stadium van het onder
zoek naar een 3D-kadaster kwamen er
drie mogelijke oplossingen aan de or
de [1]:
een volledig 3D-kadaster, waarin
het mogelijk is om 3D-percelen en
3D-rechten te registreren. Het lca-
2'.rert//ef" r><?
ft/se/*'"
grO/ref
(Ai
IÜ1
S3
(B)
K
ter/A*'*
/e trrert r
Aeu/rrrr
èa/.
w
r
A ar/Trer
5i.
55.
Acrsner
A#/*"*'
H
pa.'.
N
Ae'
-
Aëfi'tr
*rc'/-ï'
AO
(Q
Fig. 5.
Tekeningen die
behoren bij de
splitsingsakte van
het appartementen
complex in fig. 3,
met Adwarsdoor
snede, B: begane
grond, C boven:
tweede verdieping
en C beneden: derde
verdieping. De indi
viduele apparte
menten zijn aange
duid met 'V, '2' en
'3'.
daster zou zich hiermee in zekere zin losmaken van de
grond. Men legt dan geen rechten meer vast aan de hand
van percelen, maar boekt rechten op 'ruimten'. Deze
laatste zullen dan nader moeten worden gedefinieerd;
het behoud van een 2D-kadaster, met dien verstande dat
er verwijzingen kunnen worden opgenomen naar het be
staan van 3D-situaties. Dit komt dus neer op een 'waar
schuwing' dat er sprake is van een bijzondere situatie,
waarbij rechten gestapeld zijn, zoals dat nu reeds moge
lijk is voor ondergrondse bouwwerken;
een 'hybride oplossing', dat wil zeggen behoud van het
2D-kadaster en de registratie van de complexe 3D-situ-
aties binnen dit 2D-kadaster.
Als oplossing is gekozen voor de hybride situatie. De argu
mentatie hiervoor kunt u lezen in [1]. Voor de technische
inrichting van een dergelijk kadaster is er inmiddels een
prototype gebouwd met behulp van Oracle Spatial 9i [2].
Een kadaster legt het verband tussen een subject dat een
recht heeft op een object. In de ontwikkeling van een proto
type voor een 3D-kadaster hebben we het concept van een
'3D-rechtsobject' geïntroduceerd. Dit is de 3D-representatie
van rechten die op 2D-percelen worden geregistreerd. Een
3D-rechtsobject is dus geen (3D-)recht. Een 3D-rechtsobject
wordt gebruikt om de ruimtelijke dimensies van (de be
schikkingsmacht) van (huidige) rechten inzichtelijk te
maken (fig. 6). Dit 3D-rechtsobject moet dus ook worden
onderscheiden van het fysieke 3D-object: de werkelijk op
het perceel gebouwde constructie. De 3D-rechtsobjecten be
zitten wel referenties naar de betreffende fysieke objecten
(dus een 3D-rechtsobject voor de eigendom van de HSL-tun-
nel verwijst naar de entiteit die de tunnel representeert).
Van de fysieke objecten kunnen eventueel ook ruimtelijke
en niet-ruimtelijke eigenschappen worden opgeslagen bin
nen of buiten het DBMS.
GEODESIA 2002-12
