,v.
A
V.
kingscentrum CODE zijn positieve correlaties te ontdekken
voor de stations in Europa, Noord-Amerika, Azië en Austra
lië. Negatieve correlaties zijn terug te vinden in Zuid- en
Centraal-Amerika. Het patroon van positieve correlaties is
niet geheel onverwacht. Vooreerst is de minder goede corre
latie voor kust- en eilandstations te wijten aan de geringe
atmosferische belasting samen met de grotere invloed van
de modellering van de oceanen bij de berekening van de
atmosferische belasting. De goede correlatie in Europa en
Noord-Amerika hangt vermoedelijk samen met de gevolgde
verwerkingsstrategie voor de GPS-gegevens van dit verwer
kingscentrum. Bij de verwerking van CODE werden immers
de coördinaten van zevenendertig stations min of meer
vastgehouden als referentie. Niet toevallig zijn deze sta
tions grotendeels gelegen in gebieden met positieve corre
laties.
T
s
De resultaten voor verschillende analysecentra vertonen
echter duidelijk een met elkaar verschillend distributie
patroon. Dit betekent dat voor een bepaald station de corre-
latiecoëfficient tussen de atmosferische belasting en de GPS
verticale component sterk afhankelijk is van de gebruikte
GPS-verwerkingsstrategie. Aangezien het steeds gaat over
dezelfde periode en dezelfde stations, moeten de redenen
hiervoor worden gezocht in de verwerkingsstrategie van de
GPS-data. Een foutieve berekening van de atmosferische
belasting of foutieve waarden voor de atmosferische druk
zouden immers voor elk verwerkingscentrum op dezelfde
manier gelden. Een mogelijke oorzaak kunnen we zoeken
in de definitie van het referentieframe door de keuze van de
vaste stations of in de manier waarop bijvoorbeeld de tro
posfeer in de GPS-verwerking wordt gemodelleerd. Verder
onderzoek in de verwerkingscentra zelf is hiervoor aange
wezen. Het is evenwel opvallend dat stations in Centraal- en
Zuid-Azië bij bijna alle verwerkingscentra een goede corre
latie vertonen. Stations in Noord-Europa vertonen over
wegend geen correlatie.
Fig. 6.
Ruimtelijke
distributie van de
correlatiecoëfficient
tussen de tijdserie
van de verticale
verplaatsing ten
gevolge van de
atmosferische
belasting en de
verticale component
van de GPS-
resultaten voor de
wekelijkse
verwerking van
CODE (CODW).
Besluit
Atmosferische belasting is de invloed van een veranderende
atmosferische druk op het aardoppervlak. Het effect is voor
namelijk meetbaar in de verticale component; horizontale
verplaatsingen ten gevolge van de atmosferische belasting
zijn voor dit onderzoek verwaarloosbaar. Het is duidelijk
dat bij uiterst nauwkeurige verwerking van permanente
GPS-stations voor wetenschappelijk
onderzoek de verticale component van
de atmosferische belasting niet meer
verwaarloosbaar is. Vooral bij conti
nentale stations is het patroon van de
fouten op GPS-hoogten en de verticale
verplaatsing ten gevolge van de atmos
ferische belasting bijzonder gelijklo
pend. Hoewel we algemeen kunnen
stellen dat kuststations minder duide
lijk onderhevig zijn aan effecten van
atmosferische belasting dan continen
tale stations, kunnen we geen eenvor
mig patroon opstellen. Bij wereldwijde
netwerken is het daarom noodzakelijk
een correctie voor de atmosferische be
lasting binnen de GPS-verwerking zelf
uit te voeren.
Literatuur
[1] Rabbel, W„ J. Zschau, Static Defor
mations and Gravity Changes at the
Earth's Surface due to Atmospheric
Loading. Journal of Geophysics,
vol. 56, p. 81-99, 1985.
[2] Dam, T. van, J. Wahr, Modeling
Environment Loading Effects: a Review.
Physics and Chemistry of the Earth,
vol. 23, p. 1077-1087, 1998.
Summary
Effects of Atmospheric Loading detected
with GPS measurements
Atmospheric loading is the displacement of
the earth's surface due to changing atmos
pheric pressure. It is mainly a vertical phe
nomenon, horizontal displacements are
much smaller. The vertical displacement
due to atmospheric loading can be seen in
the daily or even the weekly vertical estima
tes ofIGS permanent GPS stations. Especial
ly for continental stations, the correlation
between the vertical GPS component and the
atmospheric loading corrections is high.
Small differences in GPS processing can
lead to different results with respect to at
mospheric loading, making a loading cor
rection in scientific GPS processing pro
grams necessary.
geophysics, GPS, research
geofysica, GPS, onderzoek
CODW
-0.5 - -0.25
-0.25-0
0-0.25
I 0.25-05
0.5-0.75
•- I
c
KEYWORDS
TREFWOORDEN
GEODESIA 2003-1