Risico bij grondexploitaties
Het effect van lokale luchtdruk-
veranderingen op zwaartekracht,
gemeten in Westerbork
sche variabiliteit stochastisch model
leert. De modellering is gebaseerd op
tijdreeksen van zenit-troposferische ver
tragingen, verkregen uit GNSS (Global
Navigation Satellite System) waarne
mingen. Gebruikmakend van de wind
snelheid op de hoogte waar de variabili
teit het sterkst is, zijn de tijdseries ge
converteerd naar ruimtelijke reeksen,
waardoor toepassing van het model voor
allerlei geodetische technieken moge
lijk wordt. Spectrale analyse van de ver
kregen reeksen resulteert vervolgens in
het uiteindelijke model.
Ondanks dat de methode veelbelovend
is, blijkt uit de analyse van de resulta
ten dat vooral de onzekerheid in de
windsnelheid en de Kalman-filtering
van de gebruikte zenit-vertragingen
voor problemen zorgen. Mede hier
door is het nog niet mogelijk gebleken
om aan de hand van meteorologische
omstandigheden een bepaald model
voor de troposferische variabiliteit aan
te nemen. Nader onderzoek zal moe
ten uitwijzen of zo'n geodetisch weer
bericht te bewerkstelligen is.
Michiel de Haan
(Afstudeerdatum: 14-02-2003)
Een resultaat van de Monte Carlo-simulatie.
In Nederland wordt op zeer veel plaat
sen gebouwd en gebied op een nieu
we wijze ingericht. De kosten en op
brengsten die met dergelijke locatie
ontwikkelingsprojecten gepaard gaan
worden, in verband met rente en infla-
tietoerekening, gefaseerd in de tijd.
Het rekenmodel waarin dit gebeurt,
wordt een grondexploitatie genoemd.
In de grondexploitatie staan ramingen
voor de kosten, opbrengsten, rente- en
inflatieparameters. Deze ramingen
vormen de input. Via een aantal bere
keningen wordt de output berekend.
Via de output kan worden bepaald of
een project in financiële zin haalbaar
is. Financiële risico's spelen bij dergelij
ke projecten een belangrijke rol. Het
onderzoek heeft zich gericht op de vol
gende vraag: "Hoe kunnen de financië
le risico's van een grondexploitatie als
investeringsproject inzichtelijk wor
den gemaakt?".
Om dit te kunnen doen, is in het onder
zoek gebruikgemaakt van de Monte
Carlo-simulatietechniek. Via deze tech
niek kan inzicht worden geboden in de
inputrisico's, berekeningsrisico's en
outputrisico's. Door kansverdelingen
toe te voegen aan de ramingen (de in
put) kan worden bepaald in hoeverre
een bepaald financieel resultaat (de
output) ook daadwerkelijk wordt be
haald. De kans op een bepaald finan
cieel resultaat is bijvoorbeeld via bij
gaande figuur, een resultaat van de
Monte Carlo-simulatie, te bepalen.
Uiteindelijk is het resultaat van de
scriptie, dat meer onderbouwde uit
spraken kunnen worden gedaan
omtrent de financiële haalbaarheid
van verschillende projecten. Afwegin
gen tussen verschillende projecten
berusten op een gedegen grondslag.
Pim Hilferink
(Afstudeerdatum: 14-02-2003)
Om zeer nauwkeurig de zwaarte-
krachtwaarde van een locatie op
aarde te kunnen bepalen moeten de al
daar verrichte zwaartekrachtmetingen
worden gecorrigeerd voor de effecten
van aardgetijden, ocean loading en at
mospheric loading. De term loading
duidt hierbij op massaveranderingen,
die een verandering van de zwaarte
kracht impliceren.
In het kader van dit afstudeeronder
zoek is het atmospheric loading effect
bestudeerd, dus het effect van massa
veranderingen van de atmosfeer op
De gravimetriebunker in Westerbork.
De twee Scintrex-gravimeters op het
betonnen meetplatform in de bunker.
zwaartekracht. Deze massaveranderin
gen kunnen worden gerepresenteerd
door veranderingen van de luchtdruk.
Hiervoor dienen dus luchtdrukmetin
gen te worden uitgevoerd. Het uiteinde
lijke doel binnen dit afstudeeronder
zoek is het afleiden van een relatie
tussen de luchtdruk- en de zwaarte
krachtmetingen.
De metingen zijn verricht in de gravi
metriebunker in Westerbork. Deze bun
ker is namelijk goed uitgerust voor het
uitvoeren van continue zwaartekracht
metingen. Bovendien is Westerbork een
fundamenteel station, een eerste orde
punt in het Nederlandse zwaartekracht
netwerk, waar verschillende geodeti
sche meettechnieken zijn samenge
bracht. In de toekomst zou het station
zelfs kunnen worden uitgerust met een
superconducting gravimeter. Dan is een
voor het meetstation Westerbork bere
kende correctie voor het atmospheric
loading effect onontbeerlijk.
Naast de verstoringen van genoemde ge
ofysische effecten (aardgetijden, ocean
loading en atmospheric loading) onder
vindt het zwaartekrachtsignaal ook ver
storingen die veroorzaakt worden door
het instrument zelf. Dit uit zich bijvoor
beeld in de drift van het signaal, ofwel
het weglopen van het signaal in de tijd.
Om een overzicht te krijgen van alle in
strumentele effecten wordt in de scrip
tie dieper ingegaan op de werking van
de instrumenten die zijn ingezet om de
zwaartekrachtdata te verzamelen: de
Scintrex CG-3M Autograv-gravimeters.
Pas als voor alle verstorende effecten, zo
wel van geofysische als van instrumen
tele aard, gecorrigeerd is, kan het zwaar
tekrachtresidu worden vergeleken met
de luchtdrukmetingen en kan de ge
zochte relatie worden afgeleid. Hiervoor
wordt in de scriptie een mixed model
gepresenteerd. De relatie die voor het
station Westerbork wordt afgeleid, is in
dezelfde orde van grootte als relaties uit
soortgelijke studies: ongeveer -0,3 <I>.
J05
.000
388.486 1630299 2872112
Euro',
4.113.925
GEODESIA 2003-4
