154 DTB-revisie Fig. 3. Gedeelte Rijksweg 6, hoogteverschillen gerepresenteerd als kleurverschillen. Fig. 4. Gedeelte Rijksweg 6, intensiteitverschillen gerepresenteerd als grijswaarden. ,v.iC%*:. Fig. 5. Laserdata van een portaal. De figuren 3, 4 en 5 geven een impressie van de FLI-MAP la serdata. Het uitgangspunt bij de DTB-revisie was het door de MD aangeleverde bestand dat de data bevatte van het gebied dat gereviseerd diende te worden. De voor DTB relevante to pografische objecten die gewijzigd waren of nog niet in het bestand voorkwamen dienden, voorzo ver uit de lucht zichtbaar, te worden geïnterpreteerd en digitaal geregis treerd. De onderliggende oude data dienden hierbij uit het bestand te wor den verwijderd, zodat een zo correct en compleet mogelijk bestand werd verkregen. Voor de verwerking van de met FLI- MAP ingewonnen data is gebruikge maakt van het door Fugro ontwikkelde softwarepakket FLIP7. Dit is speciaal ontwikkeld voor het visualiseren en manipuleren van FLI-MAP laser- en vi deodata. De software heeft de moge lijkheid de laserdata te filteren, waar door bepaalde data op verschillende wijzen kunnen worden geclassifi ceerd. Daarnaast bestaat de mogelijk heid om de videobeelden tot orthofoto- mozaïeken te verwerken, worden es sentiële CAD-functies ondersteund voor digitaliseertoepassingen, kunnen attributen aan gedigitaliseerde objec ten worden toegekend en kunnen be staande bestanden worden ingelezen. Het interne coördinatenstelsel van FLIP7 is WGS84; voor het verwerken van de data kunnen een datumtrans formatie, projectie en geoïdemodel worden geselecteerd. Ten behoeve van de verwerking van projecten in Neder land worden het RD-stelsel en de geo- ïde van De Min gehanteerd. Bij FLI-MAP vindt de opsporing en kar tering van objecten plaats door ge bruikmaking van: hoogteverschillen in de laserdata; intensiteitverschillen in de laserda ta; neerwaartse en schuin naar voren gerichte videobeelden. In fig. 6 is een deel van een afrit te zien, met van linksboven naar rechts onder een strook laserdata, deels gevi sualiseerd als een kleurenbeeld van de hoogten. In het midden van het beeld is de intensiteitdata afgebeeld en rechts het video-mozaïelc. Linksonder is een frame van de neerwaartse video camera te zien en rechtsboven een fra me van de schuin naar voren gerichte videocamera. Voor de verwerking van de DTB-revi sie zijn verschillende technieken toe gepast. Zo zijn duidelijk herkenbare objecten (geleiderails, verlichtings- GEODESIA 2003-4

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 2003 | | pagina 8