Veiligheid, gezondheid en welzijn in de landmeetkundige buitendienst
Het begon allemaal met de, volgens de ARBO-wet
verplichte, risico-inventarisatie en -evaluatie voor de
landmeetkundige buitendienst. En een vaag gevoel
dat, zoals het nu geregeld was, het niet goed kón
zijn. Het eindigt, voorlopig, met een gloednieuw vei
ligheidshandboek, een instructie voor de medewer
kers en de aanschaf van twee nieuwe meetwagens.
Er tussenin zit een traject van studiedagen, training,
advies, uitzoeken, praten en interpreteren. Dit
artikel geeft een overzicht van deze speurtocht en
de resultaten, in een mix van theorie en praktijk.
De werkgever en werknemer zijn beiden verantwoor
delijk voor het zoveel mogelijk voorkomen en be
perken van gezondheidsrisico's in de werksituatie.
De kans dat iets fout gaat bij het uitvoeren van landmeet
kundig werk, kan niet worden uitgesloten, maar wel ver
kleind. De risico's die we lopen als we ons niet aan de
regelgeving houden, zijn niet alleen dat een medewerker
ziek wordt of gewond raakt, hoewel dat wel het ergste is.
Daarnaast loop je ook het risico dat de verzekering niet
overgaat tot uitkering als niet aan de wettelijke regels
wordt voldaan, dat boetes worden opgelegd, of dat de
arbeidsinspectie het werk stillegt, met alle (financiële)
gevolgen van dien.
Doel en aanpak
Voordat we veilig werken kunnen invoeren, moeten we we
ten welk doel wordt gediend, en welke aanpak bij de organi
satie en de mensen past. Hoewel het goed regelen van veilig
werken ook de hiervoor genoemde financiële risico's moet
afdekken, is de belangrijkste doelstelling: "Zorgen dat ieder
een elke avond weer veilig thuiskomt". Dat betekent dat we
niet alleen de veiligheid op papier moeten regelen, maar dat
veilig werken ook daadwerkelijk in de praktijk moet worden
toegepast. Wil dat lukken, dan zijn er wel een paar randvoor
waarden waaraan moet worden voldaan. De eerste is (vol
doende) overeenstemming over doel en aanpak tussen lei
dinggevende en medewerkers. Dat betekent overleg en ge-
duld, van twee kanten. Regels moeten
in de praktijk hanteerbaar zijn, en
hulpmiddelen moeten van goede kwali
teit en praktisch zijn. Daarmee wordt
het toepassen van veiligheidsregels en -
hulpmiddelen op zijn minst dragelijk,
en op den duur gewoon. Kortom, het
moet werkbaar en leuk blijven voor de
medewerkers. Tenslotte moet overbodi
ge administratieve rompslomp worden
vermeden; het gaat niet om formulie
ren en parafen, maar om een goede vei
ligheidscultuur. De eerste reactie van
de medewerkers was: waar maak je je
druk over, we werken zo al jaren en het
is altijd goed gegaan. De tweede reactie
was: als we al die regels moeten toepas
sen, kunnen we wel ophouden met wer
ken, want dan wordt het onbetaalbaar
en gaat het leuke van het werk er wel
af. Uiteindelijk zijn we in een situatie
terechtgekomen waar de gekozen op
lossingen voor alle betrokkenen aan
vaardbaar zijn: een werkbare oplossing,
die niet te veel administratie vergt en
in de praktijk van alledag toepasbaar is,
met een veiligheidsniveau dat goed is
en dat aan de regelgeving voldoet.
Risico's en wetgeving
Welke risico's op het gebied van veilig
heid, gezondheid en welzijn bedreigen
de landmeters in de buitendienst? In
ieder geval de volgende aspecten:
lichamelijke belasting: zwaar tillen,
gebukt staan, lawaai, lopen in onge
baand terrein;
weersinvloeden: kou, hitte, zonne
straling, regen, wind;
verkeer: risico van ongelukken en
aanrijdingen, stress;
verontreiniging: luchtvervuiling, wer
ken in vervuilde grond.
En welke regelgeving is van toepassing
op deze aspecten? Een onvolledige
opsomming van de belangrijkste regel
geving:
ARBO en landmeten,
een moeizaam samenspel
ing. I. van
Hunen, hoofd
Geo-lnformatie,
Ingenieursbureau
Gemeente
's-Hertogenbosch.
GEODESIA 2003-5