Wat zijn de wettelijke kaders?
Het initiatief is van gemeenten, en Dataland werkt met
gemeentelijke gebouwinformatie. Dat betekent dat er dui
delijke grenzen zijn aan wat wel en niet mag worden ver
strekt. Een aantal van deze grenzen wordt bepaald door
wet- en regelgeving. Andere grenzen komen voort uit
keuzen die zijn gemaakt in overleg met de VNG en de ge
meentelijke oprichters.
Privacy
Op het gebied van wetgeving worden kaders gesteld door de
Wet Bescherming Persoonsgegevens. De opgeslagen gege
vens zijn op adresniveau door het College Bescherming
Persoonsgegevens aangemerkt als persoonsgegevens. Gege
vens op adresniveau mogen niet worden gebruikt voor per
soonsgebonden direct marketing. De organisatie is daarom
geregistreerd bij dit college.
woz
Een ander belangrijk stelsel is de belastingwetgeving. In het
kader van de wet WOZ wordt binnen gemeenten een groot
aantal gebouwgegevens bijgehouden. De opgeslagen gege
vens zijn een deelverzameling van de totale gegevensset. Zo
is en blijft bijvoorbeeld het waardeobject op adresniveau
alleen voor de geautoriseerde personen binnen de gemeen
te toegankelijk.
Er zijn ook richtlijnen over de relatie tussen markt en over
heid, zoals die zijn geformuleerd door de commissie-Cohen
en afgestemd met de VNG. Eén van deze richtlijnen houdt in
dat een overheidsorganisatie geen marktactiviteiten mag
uitvoeren. Dit betekent concreet dat er geen bewerkingen
worden verricht op gemeentelijke gegevens. Dat zou verede
ling betekenen en daarmee zou men zich begeven op het
commerciële terrein. Een andere belangrijke richtlijn van
voormalig Minister van Boxtel is het niet-discriminerend
marktbeleid. Dit houdt in dat de overheidsorganisatie geen
onderscheid mag maken tussen publieke en private afne
mers. Gegevens worden tegen dezelfde voorwaarden gele
verd aan publieke en private afnemers. Tezamen hebben de-
Pannenkoekenhuis
in Zeist
(foto M. Jellema).
ze richtlijnen geleid tot een transpa
rant, niet-discriminerend prijsbeleid,
waarbij alleen de verstrekkings- en serv
icekosten in rekening worden gebracht.
De waarde van de informatie is immers
al door de belastingbetaler betaald.
Een volgende bouwsteen voor dit initi
atief is de constatering van rijkswege
dat gemeenten de bronbeheerder zijn
van de gebouwgegevens. Daarom wor
den alleen gegevens van gemeenten
verstrekt en niet bijvoorbeeld kadas
trale gegevens, ook al wordt daar veel
om gevraagd. Gemeenten zijn en blij
ven dan ook verantwoordelijk voor
hun eigen gebouwenregistratie en dus
ook voor de gegevens die zij leveren
aan Dataland.
Waarom zou een gemeente
deelnemen aan DataLand?
De slechte toegankelijkheid van ge
meentelijke vastgoedinformatie voor
bovenlokale afnemers is voor gemeen
ten al jaren een knelpunt. Het versnip
perde aanbod leidt tot ongewenst
rijksbeleid en tot klachten van burgers
en bedrijven die hun vragen onvol
doende beantwoord zien. Daarenbo
ven is er geen wettelijk kader dat de
vastgoedinformatievoorziening regelt.
In 1996 vormde deze cumulatie van
motieven voor de grote gemeenten en
de VNG reden om de koppen bij elkaar
te steken. Het doel was 0111 een cen
traal distributiepunt voor gemeente
lijke vastgoedinformatie te organise
ren, rekening houdend met de kaders
van de gemeentelijke autonomie. Een
distributiepunt dat wel eigendom van
gemeenten zelf zou zijn, hen toege
voegde waarde zou bieden en ook een
duidelijke meerwaarde zou hebben
voor publieke en private afnemers. Op
basis van deze uitgangspunten is Data-
Land in april 2001 opgericht. Het is dus
een gemeentelijke initiatief zonder
directe, centrale sturing vanuit het
Rijk. Het samenwerken vanuit de ei
gen autonomie zou voor gemeenten
een zwaarwegend argument moeten
zijn om deel te nemen.
In het kader op p. 283 zijn de praktische
en strategische argumenten van het
nut van een dergelijk centraal distribu
tiepunt voor gemeenten uiteengezet.
TORS
^>LuSr PANNENKOEKEN
Richtlijnen overheid - markt
Gemeente is bronbeheerder van
gebouwgegevens
GEODESIA 2003-7/8
