De burger van vandaag kan niet meer zonder
moderne voorzieningen als internet, GSM,
kabeltelevisie, etc. Een ieder heeft daar gemak
van. De Rotterdamse burger heeft overigens ook
aan den lijve kunnen ondervinden dat deze voor
zieningen niet zomaar uit de lucht komen vallen.
Kilometers kabels in alle kleuren van de regenboog
zijn de grond in gegaan. Straten en stoepen lagen
regelmatig open om deze kabels een plekje te
geven in de schaarse ondergrond.
De grote telecomhausse is echter voorbij. De sleuven
zijn weer dicht. Maar wie weet nog waar wat ligt? In
middels is bedrijf X met kabelkleurtje blauw overge
nomen door bedrijfY met kleur groen. Zou bedrijf Y nu we
ten waar zijn blauwe kabels liggen? En weet de gemeente ei
genlijk wel wat er in haar grond ligt en waar het ligt?
Leidingenbureau Gemeentewerken
Rotterdam
Riolering, gas, water, elektra, telefoon, glasvezelkabel, kabel
televisie en stadsverwarming zijn in onze huidige stedelijke
samenleving niet meer weg te denken. Het zijn vanzelfspre
kende nutsvoorzieningen. Niet vanzelfsprekend en voor
veel burgers en bedrijven zelfs onverteerbaar is echter de
veel voorkomende situatie waarbij de straat herhaaldelijk
wordt opengebroken om één of andere kabel aan te leggen
of te vernieuwen. Vooral de telecombedrijven zorgen er de
laatste jaren voor dat Rotterdam vrijwel permanent 'open
ligt' (fig. 1).
Tijdens het uitvoeren van graafwerkzaamheden speelt de
veiligheid van de burger en van de graver een grote rol. Het
beschadigen van een gasleiding kan desastreuze gevolgen
hebben voor zowel de graafmachinist als voor de directe
omgeving. In 1988 werd de totale directe schade in Neder
land geschat op ongeveer Q68 miljoen per jaar [lj. Naast het
overlast-aspect, de veiligheid en de directe schade is het dui
delijk dat het herhaaldelijk openbreken van de straat ook
onnodig hoge maatschappelijke kosten met zich mee-
brengt. Om deze nadelige gevolgen tot
een minimum te beperken is het coör
dineren en integreren van werkzaam
heden aan bestrating en ondergrondse
infrastructuur een absolute noodzaak.
Al vanaf het begin van de 20e eeuw
kent Rotterdam de unieke situatie dat
de coördinatietaak van werkzaamhe
den aan de straat en de ondergrondse
infrastructuur is opgedragen aan één
organisatie: de Dienst van Gemeente
werken Rotterdam. Gemeentewerken
heeft een Leidingenbureau dat het be
heer voert over de ondergrond in het
openbare gebied van Rotterdam. De
voornaamste doelstelling van het Lei
dingenbureau is het hebben van een
optimale beschikbaarheid van de
ondergrond voor functies/ontwikke
lingen in de stad en haven. Daarbij
wordt het borgen van veiligheid in re
latie tot gevaarlijke leidingen en het
beperken van de overlast voor de bur
ger bij leidingwerkzaamheden als
randvoorwaarde gesteld.
Coördinatie van
werkzaamheden
De coördinatie van werkzaamheden in
het openbare gebied van Rotterdam
wordt in diverse stadia en in meerdere
overlegplatforms inhoud gegeven. Er
is een maandelijks Projectenoverleg
waarin de projecten die op korte ter
mijn zullen worden uitgevoerd met el
kaar worden afgestemd. Bovendien is
er tweemaal per jaar een Planoverleg
in iedere deelgemeente van Rotterdam
waar, in een vroegtijdig stadium, met
alle kabel- en leidingbeheerders wordt
gesproken over (nieuwbouw- en onder-
houds-) plannen in die deelgemeente.
Verder kent Rotterdam een Coördina
tie Commissie van Werken Op Straat
(COCOWOS). Deze commissie laat een
zogenaamde COCOWOS kaart ver
vaardigen. Op deze serie van vijf kaar
ten worden alle belangrijke wegopbre-
kingen en afzettingen ingetekend die
in de komende maand (maand één),
resp. in maand twee, resp. in maand
Rotterdam heeft de leiding
ir. L.A. Smit,
hoofd afdeling
Landmeten
en Vastgoed
informatie,
Gemeentewerken
Rotterdam.
GEODESIA 2003-7/8
