Kijken door eeuwige bewolking
Studiemiddag Reconstructiewet concentratiegebieden
De Reconstructiewet concentratie
gebieden is ruim een jaar geleden
in werking getreden. Tijdens de studie
middag zal aandacht worden besteed
aan de ervaringen met het opstellen
van de reconstructieplannen tegen de
achtergrond van de beginselen van de
nieuwe wetgeving met name in relatie
tot de ruimtelijke ordening. Daarbij
zullen ook de bij de plannen behoren
de bestuursovereenkomsten aan de or
de komen. Vervolgens wordt de effi
ciency van de nieuwe wettelijke regel
geving op het gebied van de hei-verka
veling (de grondruil) en de bijbehoren
de rechtsbescherming in beschouwing
genomen in het licht van het rapport
Herijking landinrichting. Dit over
heidsrapport, dat in 1998 werd gepu
bliceerd, doet voorstellen voor onder
meer versnelling en vereenvoudiging
van het herverkavelingsproces.
De studiemiddag begint met een be
schouwing over de effectiviteit van de
Reconstructie Midden-Delfland. Dit pro
ject, dat wordt uitgevoerd op basis van
de Reconstructiewet Midden-Delfland
uit 1977, nadert thans zijn voltooiing.
De studiemiddag staat onder leiding
van prof.mr. Jitske de Jong (TU Delft), en
Met vijf reflectoren in een weiland
meet geodeet Ramon Hanssen minie
me vervormingen van de aarde. Deze
maand ontving hij de prestigieuze
Bomfordprijs voor zijn onderzoek.
Vanuit zijn werkkamer in het afgele
gen Geodesiegebouw kan dr.ir. Ra
mon Hanssen ze in de gaten houden:
de vijf grote voederbakken die hij tus
sen de schapen in een weiland heeft
neergezet. Eruit eten doen de beesten
niet, de voederbakken zijn reflectoren
- anderhalve bij anderhalve meter
groot - die radargolven van een satel
liet terugkaatsen. De satelliet kan zo
veranderingen van het aardoppervlak
in kaart brengen.
Met zijn onderzoek won Hanssen de
Bomfordprijs; de belangrijkste inter
nationale onderzoeksprijs voor geode
sie voor onderzoekers jonger dan veer
tigjaar, die slechts eens in de vier jaar
wordt uitgereikt. In juli mag Hanssen
de prijs tijdens een congres in Japan
komen ophalen. "Waarom ik de prijs
krijg? Ik heb eraan bijgedragen een
nieuwe techniek te introduceren in de
geodesie". Het observeren van de
aarde met satellieten is natuurlijk
niet nieuw. Met behulp van satellietfo
to's maakt men al jaren topografische
kaarten. Een mooie methode, maar er
is een probleem. Hanssen: "Sommige
plekken op aarde zijn altijd bewolkt.
Indonesië bijvoorbeeld. Dat maakt ob
servatie met foto's onmogelijk. En ook
in Europa is maar één op de tien beel
den vrij van bewolking". Sinds een
jaar of acht is daar een oplossing voor.
Satellieten tasten de aarde af met ra
dargolven. Afhankelijk van het opper
vlak waarop de straling weerkaatst,
komen veel of weinig golven terug bij
de satelliet. Door de inkomende data
te analyseren en te bewerken ontstaat
een driedimensionaal plaatje van de
aarde. Hanssen: "Met behulp van de
radar konden onderzoekers voor het
eerst hoogtekaarten van de bewolkte
gebieden maken". Maar de nauwkeu
righeid van die nieuwe kaarten laat
nog te wensen over. Meetfouten van
vijftien tot twintig meter zijn nor
maal. "Behoorlijk nauwkeurig voor
een satelliet die achthonderd kilome
ter boven het aardoppervlak zweeft,
maar voor Nederlandse maatstaven is
het niet voldoende. Wij willen de
hoogteverschillen tot op vijf centime
ter nauwkeurig weten". Waardeloos is
de methode daarmee nog niet. Eens in
de vijf weken maakt de satelliet van
elk stukje aarde een nieuwe foto. Door
de nieuwe beelden met de oude beel
den te vergelijken ontstaan interes
sante inzichten: omdat de afwijking
van de satelliet gelijk blijft, blijken de
formaties van het aardoppervlak op
de millimeter nauwkeurig te bepalen.
Dakkapel
"En dat is spectaculair", meent Hans
sen. "Zulke nauwkeurigheden zijn
voorheen alleen verkregen bij ter-
restrische metingen - metingen op de
grond. Met de satelliet zijn niet alleen
wordt gehouden op woensdag 24 sep
tember 2003 in 'De Haagse lobby', ge
meentehuis Den Haag, aanvang 13.30
uur. Sprekers zijn: ir. Yvette Ellenkamp
(Kadaster), prof.mr. Willem Bruil (Uni
versiteit Groningen, Instituut voor
Agrarisch Recht), Frans Post (provincie
Noord-Brabant) en mr.dr.ir. Jaap Zeven
bergen (TU Delft). Kosten: 55,- (excl.
lunch), 70,- (incl. lunch).
Informatie en aanmelding: Hilda
Verwest, telefoon (015) 278 50 94,
e-mail: h.verwest@geo.tudelft.nl.
de gevolgen van een tektonische ver
schuiving, een aardbeving of een vul
kaanuitbarsting te detecteren, maar
ook kleinere deformaties zoals de ver
zakkingen in het Delftse centrum
door het onttrekken van grondwater
door DSM Gist". Er is helaas ook een
beperking. De satelliet kan alleen de
deformaties detecteren van de objec
ten die voldoende straling reflecteren.
Hanssen pakt een radarbeeld van
Delft erbij en wijst op de witte vlekjes.
"Dit zijn de punten in de stad die goed
reflecteren. Probleem is dat ik niet
weet welke objecten dat zijn. Het kan
een muur of een dakkapel zijn, maar
ook iets anders. Ik kan er dus niet
naartoe gaan om ter plaatse te me
ten". En daarom staan de reflectoren
in het weiland. Door de resultaten van
de satelliet te vergelijken met de op de
grond gemeten verzakkingen kan de
onderzoeker de metingen controle
ren. In de toekomst verwacht Hanssen
zonder reflectoren te kunnen. In zijn
dromen heeft hij het plaatje van de
Randstad al voor zich. "Dan kunnen
we de effecten van de HSL, de Noord-
Zuidlij n of de oliewinning in Rotter
dam in kaart brengen".
(Uit: Delta, weekblad van de TU Delft,
22 mei 2003)
(Foto: Sam Rentmeester)
GEODESIA 2003-7/8
