Lineair concept Triangulair concept Scanning van gegevens vallen worden gekenmerkt door een begintijdstip (I") en een eindtijdstip (P). Tijdsintervallen hebben een zekere tijdsduur (T). Een tijdsinterval kan worden gereduceerd tot een oneindig klein interval, waarbij I" P. Dit arti kel beperkt zich tot de pure tijdsinter vallen, waarbij T 0. Fig. 2. Triangulair concept: constructieregels. Het klassieke lineair model (fig. IA) wordt veruit het meest gebruikt. Men vindt dit model bijvoorbeeld terug bij het opmaken van een historische tijds- as, het weergeven van een tijdsbalk bij het afhandelen van een procedure in een informatiesysteem en het in kaart brengen van tijd [4], Bij dit concept wor den begin- en eindtijdstip op een hori zontale numerieke as gevisualiseerd, waarbij begin en einde met een lijnstuk worden verbonden. Het concept is ech ter te beperkt voor het bijhouden en analyseren van complexe temporele en tijdruimtelijke informatie waarbij tem porele relaties belangrijk zijn. Ila [10,23] lib [20,25] lie [6,25] T [S] Fig. 1. Transformatie van lineair (A) naar triangulair temporeel concept (B) en selectie van de intervalzone 'vóór' (C). richtingscoëfficiëntL1 - richtingscoëfficiënt L2 richtingscoëfficiëntL1 0 «2 a' met a constant voor de volledige concep truimte Het snijpunt I van beide rechten be paalt het interval I en wordt het inter- valpunt I genoemd. Het concept is tri angulair omdat er voor elk interval een driehoek wordt geconstrueerd, meer bepaald een gelijkbenige drie hoek. De grootte van de hoek a is in eerste instantie niet belangrijk. Aan gezien de topologie tussen de benen van de verschillende gelijkbenige driehoeken constant blijft bij variatie van de hoek a, geldt dit ook voor de temporele relaties tussen de verschillende intervalpunten. Verkleining van de hoek a plaatst de intervalpunten dichterbij de horizontale as. Bij vergroting worden de intervalpunten verwijderd van de horizontale as. Verkleining en vergroting zijn dus te ver kiezen indien de intervallen enerzijds relatief lang en an derzijds relatief kort zijn ten opzichte van de drager. De limietgevallen zijn: a 0° (alle intervalpunten zijn gele gen op de horizontale as) en a 90° (alle intervalpunten zijn gelegen op oneindig). 112 [33,66] Bij het triangulair concept komen, in tegenstelling tot het lineair concept, de temporele relaties wel sterk naar voren. Tevens biedt dit nieuwe model de mogelijkheid om een uitgebreide historiek op een relatief compacte ma nier te beschrijven en te analyseren via tal van tijdruimtelijke bevragingstech- nieken. Net zoals bij het lineair con cept is dit concept uit te breiden met ruimtelijke coördinaten en kan het dus worden gebruikt voor kartografi- sche toepassingen. Fig. 3. Triangulair concept: scanmogelijkheden. Daar waar bij het lineair concept een interval wordt voorgesteld door een ééndimensionaal lijnstuk, gebeurt dit bij het triangulair concept via een nul- dimensionaal punt. Hoewel de visuali satie op het eerste gezicht suggereert dat beide conceptruimten tweedimen sionaal zijn, zorgt de hoek a voor een meerwaarde van het triangulair ten opzichte van het lineair concept. In tegenstelling tot het klassieke concept dient in het nieuwe concept de Y-dimensie niet enkel om het mogelijk te maken verschillende intervallen simultaan te visualiseren. In het triangulair concept wordt een interval dus voorgesteld via een punt (nul dimensies) in een tweedimensionale concep truimte. Als gevolg van de specifieke constructievoorwaarden van het triangulair concept kan men door het uitlezen van het model volgens bepaalde oriëntaties (scanning) specifieke kenmerken van een uitgebreide dataset intervalgegevens opvragen (fig. 3): Bij de constructie van het triangulair concept2) worden, net zoals bij het li neair concept, begin- en eindtijdstip aangeduid (I" en I+ in fig. 2). Door beide wordt een rechte geconstrueerd (LI en L2), met: 2) K.E. Wolff heeft de constructievoor waarden van het triangulair concept aangereikt. scanning volgens richting 1: scanning volgens richting 2: scanning volgens richting 3: scanning volgens richting 4: scanning volgens richting 5: scanning volgens richting 6: langste interval kortste interval interval dat vroegst begint interval dat laatst begint interval dat vroegst eindigt interval dat laatst eindigt GEODESIA 2003-9

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 2003 | | pagina 7