t* (<M y«~ loot. u*>
J jj -2 h ^•vcrtH Jt«ar By
a,**.» {EV"
(JfiWMMt tpj gtachttnovtr
K» tp i i
r COROP teotn
r WMiiiM-hap optic
Fig. 2.
Het bodem
informatiesysteem
van Alterra.
(ICES3/KIS) was ingediend: Geo-Informatie Management
voor grote Civieltechnische Infrastructurele Werken (GIM-
CIW). Doel van dit project is de verbetering van gegevens
gebruik door gestructureerd geo-informatiemanagement
in de civieltechnische sector, in het bijzonder bij grote
infrastructurele werken. De reden dat Robert dit project
voorstel tijdens de themamiddag toelichtte, was omdat het
hem een uitgelezen mogelijkheid leek om eventueel andere
klankbordleden te activeren.
Op de registratie ten behoeve van juridische vastlegging
waar Hans Nobbe mee was afgesloten, ging Martin Salz-
mann na de pauze door. Want wat doet het Kadaster met de
registratie van de ondergrond? Martin begon met de op
merking dat het Kadaster momenteel eigenlijk niet zoveel
doet met de registratie van de ondergrond. In principe re
gistreert het Kadaster eigendom op percelen. Daarmee staat
het perceel centraal, ook bij registraties waar de onder
grond van belang is. Door middel van het principe van ver
ticale natrekking is de eigenaar van de grond ook eigenaar
van alles wat zich daarin bevindt. Toch kan eigendom in de
verticale richting worden beperkt door middel van bijvoor
beeld zakelijke rechten (opstal, erfpacht), de mijnbouwwet,
de telecomwet, maar ook door middel van belemmeringen
(landsverdediging, waterstaatswet). Een andere beperking
van eigendom kan worden opgelegd via publiekrechtelijke
beperkingen, waarbij kan worden bepaald dat bijvoorbeeld
een kabel of leiding moet worden gedoogd in de onder
grond. Bij de kadastrale registratie is het belangrijk onder
scheid te maken tussen een rechtsobject en een feitelijk ob
ject. Het rechtsobject is de ruimte waarop het recht betrek
king heeft en het feitelijke object is de fysieke ruimte die
het object inneemt. Bijvoorbeeld in het geval van een lei
ding is de leiding zelf het fysieke object, het rechtsobject
dat ten behoeve van de leiding wordt gevestigd, kan de
ruimte zijn die de leiding inneemt, vermeerderd met een
bepaalde buffer.
Door een aantal 'ondergrondse' ontwikkelingen (toename
ondergrondse gebouwen, Europese richtlijnen gevaarlijke
buisleidingen, aandacht voor risico's kabels en leidingen,
arrest Hoge Raad dat telecomnetwerken onroerend zijn en
dus ingeschreven moeten kunnen worden bij het Kadaster,
gewijzigde eigendomsverhoudingen van leidingen in de
ondergrond) wordt het Kadaster steeds vaker geconfron-
Fig. 3.
Visualisatie van
tertiaire lagen in
de ondergrond
van Nederland
gepresenteerd in de
TNO NITG 3D- viewer.
teerd met de vraag wat te doen met de
registratie van de ondergrond. De over
gang naar een compleet 3D-kadaster,
waarbij rechten niet langer op perce
len worden gevestigd maar op volu
mes, zal lange tijd in beslag nemen
omdat dit een aanpassing van het bur
gerlijk wetboek vereist, alhoewel ei
landen in de wereld zijn waar 3D-'per-
celen' wel reeds bestaan. Een betere
oplossing is de registratie van 3D-
rechtsobjecten (rechten die betrekking
hebben op een beschreven volume) ter
aanvulling van de huidige registratie.
Wat betreft kabels en leidingen sloot
Martin af met de vraag wat de praktijk
wil: een leidingregistratie, een leiding-
beheerdersregistratie of een eigen
domsregistratie. Slechts in het laatste
geval zal het Kadaster een cruciale rol
spelen. Martin benadrukte dat te allen
tijde gezocht moet worden naar een
operationele oplossing.
Folkert de Vries presenteerde de be
schikbaarheid van bodemgegevens bij
Alterra. De bodemgegevens die daar
worden beheerd, kunnen worden ont
sloten door een speciaal hiervoor ont
wikkelde webapplicatie (fïg. 2). De be
langrijkste bodemgegevens die Alterra
verzamelt, vervaardigt en beheert, zijn
boorpunten, bodemkaarten 1:250.000
en 1:50.000 en de grondwatertrappen-
kaart. Deze gegevens kunnen in de
webapplicatie worden gecombineerd
met allerlei basisgegevens en themati
sche gegevens (ToplOvector, water-
schapsgebieden, provinciegrenzen, ge
meentegrenzen, COROP-gebieden). In
de web-applicatie kunnen zowel ruim
telijke (bijvoorbeeld interessegebied)
als niet-ruimtelijke selecties worden
gemaakt (bijvoorbeeld: geef mij alle
boorpunten die op een diepte van
GEODESIA 2003-11
