Opleiding in geo-informatie
we ons daarom tot een korte beschouwing over de veranderingen in het
Ontwikkelingen in het onderwijslandschap
Het recente artikel van Jan de Kruijf in Geodesia [1] biedt een bijna uitputtend
overzicht van de opleidingsmogelijkheden op het terrein van geo-informatie en
geodesie. Aan dat overzicht valt weinig toe te voegen. In dit artikel beperken
onderwijs. Daarnaast presenteren we een zestal opleidingen die wellicht niet
allemaal even bekend zijn bij de lezers. Want als het overzicht van De Kruijf
één ding duidelijk heeft gemaakt, is het wel dat het aanbod van geo-informa-
tie-gerelateerde opleidingen veel groter is dan het in de landmeetkunde tradi
tionele rijtje: MBO-landmeten, Hogeschool van Utrecht, TU Delft en ITC.
Het landmeetkundig-geodetisch werkveld kende ja
renlang een stemming van kommer en kwel met be
trekking tot het onderwijs. Men keek dan vooral
naar de ooit zo fraaie drie-eenheid van zelfstandige MBO-,
HBO- en WO-opleidingen Geodesie. Momenteel resteert
daarvan nog slechts de HBO-opleiding Geodesie Geo-infor-
matica in Utrecht. Ook daar wordt overigens steeds meer
samengewerkt met andere disciplines binnen de Hoge
school. De vier zelfstandige MBO-opleidingen Geodesie zijn
vervangen door een keuzerichting Landmeetkunde binnen
de opleiding Middenkaderfunctionaris Infratechniek (zie
[2]). Deze wordt inmiddels door negen ROC's aangeboden,
maar het moet nog blijken hoeveel er daarvan blijvend vol
doende studenten kunnen aantrekken. De opleiding Geode
sie aan de TU Delft is inmiddels in afbouw, er stromen geen
nieuwe studenten meer in. In de toekomst zal de TU Delft
nog slechts mas teropleidingen op ons vakgebied aanbieden.
Ontwikkelingen in het onderwijsaanbod
Het is duidelijk dat opleidingen die de geo-informatie bena
deren vanuit de klassieke basisdisciplines Landmeten. Kar-
tografïe of Fotogram me trie niet of nauwelijks het hoofd bo
ven water hebben kunnen houden. En dat geldt zeker voor
opleidingen die het moeten hebben van instroom vanuit de
middelbare school. Ondanks vele goedbedoelde wervings
campagnes lijken Geodesie en geo-informatie als vakgebied
domweg te klein en te specialistisch om de huidige genera
tie scholieren mee te verleiden.
Tegelijkertijd toont het overzicht van De Kruijf een rijkdom
aan opleidingen die de geo-informatie benaderen vanuit
grotere disciplines en toepassingsdomeinen, zoals de Land
bouwwetenschappen, Geografie, Civiele Techniek, Bestuurs
kunde of Informatica. Een zestal opleidingen wordt verder
op in dit artikel gepresenteerd. Het merendeel daarvan be
treft masteropleidingen of post-initieel onderwijs, vaak in
deeltijd, voor studenten die al een (bacheloijopleiding
hebben afgerond. Het aantal (geplande)
masteropleidingen geo-informatiekun-
de en geo-informatiemanagement is in
middels zo groot dat enige concurren
tie zou kunnen ontstaan.
De invoering van het bachelor-master-
systeem in het hoger onderwijs (zie [3])
begint inmiddels zichtbaar te worden.
Daarbij kan een brede drie- of vier-jarige
bacheloropleiding worden gevolgd door
specialisatie in een één- of twee-jarige
masteropleiding. Het vakgebied geo-in
formatie lijkt het dan vooral te moeten
hebben van de masterfase, mogelijk
voorafgegaan door enkele vakken in de
bacheloropleiding van een grotere disci
pline. Verschillende universiteiten voe
ren inmiddels ook een major-minor
systeem in. Als onderdeel van de bache
lor- of masteropleiding krijgt de student
dan de gelegenheid bijvoorbeeld een half
studiejaar in te vullen met een zelfgeko
zen bijstudie, de minor. Dat zou dan mo
gelijkheden kunnen gaan bieden voor
geo-informatie of Geodesie als minor in
opleidingen van grotere disciplines.
ir. F. Kenselaar,
Afdeling Geo
desie TU Delft.
Met medewerking van
Marien de Bakker (Van Hall Instituut),
Gerrit Epema (Wageningen Universiteit),
Stan Geertman (GIMA),
Mathilde Molendijk (UNIGIS Amsterdam),
Ubo Pakes (GIS Larenstein),
Rob van Ree (HBO Hydrografie).
CEO-INFO 2003-0
