mate van gebruik. Kreten als 'ASP: Ap
plicatie op aanvraag", "Download uw
applicaties via internet en betaal per
gebruik!" en "internet is de compu
ter!" zijn daarbij veel gehoord. Vaak
gaat het om standaard applicaties,
vanaf een centrale locatie aangeboden,
aangevuld met dienstverlening, dat
wordt gedeeld door verschillende klan
ten. De Application Servicer Provider
is de dienstverlener die zorgt voor de
aanschaf, het onderhoud en beheer
van hardware, software, applicaties en
communicatieverbindingen
Wat betekent ASP voor de geo-gemeen-
schap? Het betekent ten eerste dat je
als klant geen GIS-softwarepakket
koopt - dat doet de Application Ser
vicer Provider en voor gebruik van de
applicaties inlogt op de centrale com
puter van de Application Servicer Pro
vider. Overigens zal ook de data veelal
in het 'cybercentre' van de Application
Servicer Provider staan vanwege een
optimale beveiliging. Zo kunnen appli-
Fig. 3.
RWS'ers maken
kennis met
Location Based
Services.
caties worden gebruikt door meerdere
organisaties, is een snelle roll-out mo
gelijk (alleen een browser nodig) en
heeft de klantorganisatie geen speci
fieke technische kennis nodig. Webge
baseerde GIS-toepassingen lenen zich
prima voor het ASP businessmodel. Zo
is bijvoorbeeld 80% van de functiona
liteit van de huidige webgebaseerde
GIS-toepassingen hetzelfde en leent
zich daardoor goed voor gebruik door
meerdere organisaties.
Binnen Rijkswaterstaat, dat bestaat uit
zestien min of meer autonome onder
delen is onlangs uitgerekend, dat een
centrale infrastructuur voor webgeba
seerde GIS-toepassingen een behoor
lijke efficiëntiewinst kan opleveren [7],
ASP-dienstverlening in Nederland op
het gebied van geo-applicaties staat
nog in de kinderschoenen. De verwach
ting is dat dit mede onder invloed van de huidige tendens
naar outsourcing zal gaan veranderen. Tevens zal het Open-
GIS web services-concept ongetwijfeld gaan bijdragen aan
adoptie van het ASP model; OpenGIS Web services zijn
generiek van aard, lenen zich bij uitstek voor gebruik op
afstand en kunnen afgerekend worden naar mate van ge
bruik. In geval van open source web services zijn de geo-
diensten wellicht geheel gratis.
Location Based Services
Location Based Services (LBS) vormen de jongste loot aan de
stam van de geo-ICT. Bij Location Based Services draait het
om het aanbieden van locatiegebonden' informatiedien
sten via een draadloos apparaat. De gebruiker van het appa
raat kan op ieder moment voorzien worden van informatie,
die afhankelijk is van de locatie van de gebruiker c.q. het ap
paraat. Om deze informatiediensten on line te kunnen aan
bieden moet bekend zijn waar de gebruiker zich bevindt.
De locatie van de gebruiker wordt bepaald op basis van
plaatsbepalingsmethoden binnen de mobiele communica
tienetwerken (WIFI, GSM/GPRS, UMTS) vaak in combinatie
met GPS-technologie. LBS zijn daarmee opgebouwd uit een
drietal wezenlijke componenten, die nauw moeten samen
werken:
1. De (tele)communicatie-infrastructuur (mobiel internet)
en devices;
2. De plaatsbepalingstechnologie (incl. GPS);
3. De GEO-ICT. De eerste toepassingen en (commerciële)
diensten zijn operationeel (fig. 3).
Toch moet er nog veel gebeuren. Bij geo-informatie en geo-
systemen gaat het nog altijd over een grote hoeveelheid da
ta met interactieve grafische functionaliteiten voor de ge
bruiker. Deze vereisten zijn nog niet geheel in lijn met de
huidige bandbreedte van de mobiele netwerken, de kleine
displays van de devices en de grafische mogelijkheden van
de gebruikte communicatieprotocollen. Ook hier speelt het
OpenGIS Consortium inmiddels een belangrijke rol via de
OpenGIS Location Services (OLS) specificatie.
De mobiele ontsluiting van geo-informatie zorgt voor een
nieuw afzetkanaal naast de bestaande wijzen van distribu
tie van geo-informatie (multi-channel management). Dit le
vert nieuwe mogelijkheden op voor het gebruik van geo-in
formatie [8]. De meerwaarde van mobiele locatiegebonden
toepassingen is natuurlijk afhankelijk van het tijdkritische
karakter, de locatiegebondenheid, het belang voor de mo
biele werker en de gebruikersvriendelijkheid van de toepas
singen.
Verbeteringen
Het gebruik van geo-informatie maakt een turbulente
groei door, niet in het minst door de verdere popularise
ring van geo-informatie via de inmiddels betaalbare navi
gatiesystemen, GPS'en, internet-portalen voor geo-infor
matie, en (gratis) mobiele geo-diensten. De geo-ICT is in
middels zover gevorderd, dat nauwelijks nog technische
obstakels aanwezig zijn die eenvoudige en efficiënte
(interbestuurlijke) geo-gegevensuitwisseling in de weg
staan. De 'open' instrumenten zijn nu echt aanwezig, zo
dat gewerkt kan worden aan de eenmalige opslag van geo-
gegevens bij de bron en ontsluiting in gedistribueerde
GEO-INFO 2003-10
