Kaarten op internet
y
r
Kartografie en Visualisatie
Het gebruik van kaarten op internet is afhankelijk
van een aantal factoren. Wie zijn de gebruikers? Wat
zijn hun doelen, wat willen ze bereiken met het be
kijken van een kaart? Welke informatie bevat de
kaart, waarvoor is de kaart gemaakt? De antwoor
den op deze vragen bepalen de wensen ten aanzien
van de functionaliteit van kaarten op het internet.
Naar die wensen is door mij een onderzoek gedaan
met behulp van een zelfgeschreven kaartapplicatie.
Webkaarten in categorieën indelen is geen makke
lijke opgave. Kraak (2001) maakt eerst onder
scheid tussen statische en dynamische kaarten,
en vervolgens kijkt hij naar het al dan niet bestaan van
interactiviteit. Met interactieve kaarten bedoelen we kaar
ten waarbij er interactie mogelijk is tussen de gebruiker
van de kaart en de kaart zelf. Op het moment dat er in een
kaart geklikt kan worden waarop een actie volgt (bijvoor
beeld het opvragen van een nieuwe pagina) spreken we van
interactiviteit. Statische kaarten zijn kaarten zonder ani
matie en dynamische kaarten zijn kaarten waarbij wel spra
ke is van animatie. Dit geeft Kraak op de volgende manier
weer:
web
maps
dynamic
maps
Op hoofdlijnen is deze indeling correct, maar niet volledig.
Kraak zelf spreekt over zijn indeling als een 'snapshot in ti
me' waarbij wordt aangegeven dat vele indelingen bestaan
en mogelijk zijn, en dat zijn indeling het gebruik van de
kaart als uitgangspunt heeft. Maar de terminologie die bij
dit schema wordt gebruikt, is niet helemaal kloppendDy
namische kaarten kunnen beter aangeduid worden als ge
animeerde kaarten want dat is wat ze feitelijk zijn. Het is
bovendien mogelijk dynamiek weer te geven in een niet-dy-
namische kaart, bijvoorbeeld door aan te geven hoe groot
de veranderingen in bepaalde gebieden zijn geweest ten op
zichte van elkaar. Verder gebruikt Kraak in zijn indeling
een hiërarchische structuur. Waarom hij dat doet, maakt
hij niet duidelijk. Beter is het om de twee verdelingen als
gelijkwaardig te zien en de verschillen
de categorieën in een matrix te stop
pen. (fig. 2)
Fig- 2.
Indeling van
webkaarten volgens
Kraak zonder
hiërarchie.
De belangrijkste kritiek op deze verde
ling is echter dat geen onderscheid
wordt gemaakt tussen kaarten die qua
inhoud en vorm al bestaan en slechts
opgevraagd kunnen worden aan de
ene kant, en kaarten die niet bestaan
vóórdat erom gevraagd wordt aan de
andere kant, waarbij de kaart vanuit
een database wordt opgebouwd. Denk
hierbij aan een GIS-toepassing. Kraak
maakt zijn indeling op basis van het
gebruik van de kaart en daarom moe
ten GIS-kaarten en view-only kaarten,
die in gebruik fundamenteel verschil
len, worden meegenomen als een ver
der onderscheidende factor. Op basis
hiervan kan men tot een driedimensio
nale verdeling van webkaarten komen.
Ten eerste het onderscheid in interac
tiviteit en view-only, ten tweede ani
matie of statisch en ten derde GIS of
statisch, (fig. 3). Op alle assen is sprake
van een continuüm. Als men kijkt naar
de animatie bestaat er een verschil tus
sen een animatie die alleen afgespeeld
kan worden en een animatie waarbij
men ook invloed heeft op de animatie.
Fig. 1.
Indeling van
webkaarten volgens
Kraak (2000).
Fig. 3.
Nieuwe indeling van
webkaarten.
o
15
c
O
*3
O
c
3
LIL
wXe.
Interactiviteit
De kaartapplicatie
Voor het maken van een kaartapplica
tie moest er een keus gemaakt worden
uit verschillende platformen. De keuze
drs. M. Langer,
Adviseur Internet
bij Etin.
static
maps
T
view only
interactive
interface and or contents
view only
interactive
interface and or contents
Statisch
YlwCnly
Dynamisch
YiswQnly
Statisch
JiitèractiVe
Dynamisch
Interactive
CO
O
GEO-INFO 2003-0