De trein is vrijwel leeg. Buiten schijnt
de zon en het landschap ligt er vredig
bij. De schaduwen van de bomen langs
het spoor flitsen over mijn computer
scherm. Op de snelweg naast het spoor
rijdt een eenzame 'roadtrain'. Ilc vraag
me af of de chauffeur van de truck wel
eens van SDI gehoord heeft. Waar
schijnlijk niet.
Ilc zit op dit moment in de trein van
Melbourne naar Sydney. De reis duurt
nog ongeveer negen uur, voldoende tijd
om rustig de column voor Geo-Info te
schrijven. In Melbourne heb ik het Geo-
matics Department bezocht van de Uni
versiteit van Melbourne. Ze zijn daar
erg actief met onderzoek op gebied van
SDI. Waar gaat SDI over? Waarschijnlijk
associeert u de afkorting het eerst met
het 'Strategie Defense Initiative' van de
Amerikanen. Hier heeft het echter niet
veel mee te maken. SDI staat voor 'Spa
tial Data Infrastructure' en deze term
wordt wereldwij d gebruikt voor wat wij
in Nederland de Geo-Informatie Infra
structuur (Gil) noemen. SDI is hot. Zo
hot zelfs dat we van een 'hype-je' kun
nen spreken. Wat zijn de kenmerken
van een hype?
Ten eerste zien we vaak onrealistische
hoge verwachtingen. De nieuwe techno
logie, denk bijvoorbeeld aan de inter
net-hype, wordt gepresenteerd als een
soort haarlemmer olie voor alle proble
men. Dit is duidelijk ook bij SDI het ge
val. Een zoektocht op internet levert bij
voorbeeld uitspraken op zoals 'the most
important GI-development ever with a
major impact on our society' en 'vital
for the poverty reduction in the world'.
Ten tweede zien we bij een hype een
zeer sterke stijging van de aandacht
voor het onderwerp. Het aantal verha
len over SDI in populaire geo-informa-
tietijdschriften neemt de laatste tijd
sterk toe. Daarnaast zetten de reguliere
geo-informatiecongressen ook steeds
vaker SDI op het menu. De poster met
de aankondiging van het AGILE congres
opent zelfs met het onderwerp SDI. Ook
worden er congressen exclusief over het
onderwerp gehouden met een sterke
stijging van het aantal deelnemers. De
inleiders herkauwen vaak de lezing van
vorig jaar, omdat de feitelijke ontwikke
lingen natuurlijk niet zo snel gaan dat
er steeds iets nieuws te melden valt.
Ten derde zien we dat de betrokkenheid
van 'stakeholders' nogal eenzijdig is.
We zijn net gestopt in Albury. Er komen
nieuwe reizigers binnen. De coupé is nu
voor een kwart gevuld. De sfeer veran
dert van een wat dromerige land
schapstemming in een opgewonden
stationsgevoel. Uitspaken zoals 'hey
mate, yes mate en okay mate' vullen de
trein. De trein vertrekt en na een tijdje
keert de dromerige landschapstem
ming terug.
Terug naar de SDI 'stakeholders'. Zoals
ik al schreef, is de betrokkenheid van de
'stakeholders' bij een hype nogal eenzij
dig. Wereldwijd wordt de SDI-ontwilclce-
ling erg 'gepusht' door de dataproduc-
ten- en de geo-informatie-industrie. ES-
RI en Intergraph stellen zelfs 'grants'
ter beschikking voor de verdere ontwik
keling van SDI. De gebruikers zijn er
nog veel minder bij betrokken.
Tenslotte zien we dat bij een hype
de verwachte financiële rendementen
hoog zijn, maar deze zijn feitelijk nog
niet bewezen. Volgens zowel het Neder
lands Bsilc programma Ruimte voor
Geo-informatie als het Europese INSPI
RE, levert iedere geïnvesteerde euro
ongeveer tien euro op. Dit zijn echter
schattingen, bewezen zijn ze niet.
Samenvattend kun je stellen dat de SDI
ontwikkeling wereldwijd duidelijke hy-
pekenmerken vertoont. Is dat erg? Nee
dat is niet erg, want het onderliggende
gedachtegoed van SDI is erg goed!
De trein rijdt inmiddels een stuk harder
en schudt ook veel meer. Het aantal fou
te toetsaanslagen overtreft inmiddels
ruimschoots het aantal goede. Tijd voor
een pauze.... Net gegeten. We rijden nu
in een heuvelachtig gedeelte. De snel
heid ligt een stuk lager. Het heeft de
afgelopen periode in deze streek fors
geregend, de meeste waterbekkens zijn
goed gevuld. Een grote kudde schapen
kleurt de randen van het bekken vaal
wit.
De kern van het SDI-gedachtegoed is om
ruimtelijke gegevens van zeer uiteenlo
pende aard en ruimtelijke resolutie effi
ciënt en effectief te onsluiten voor een
groot aantal maatschappelijke vraag
stukken. Dat klinkt simpel, maar in de
praktijk lopen we tegen allerlei proble
men op van technische, gegevensinhou-
delijlce en organisatorische aard. Een in
tegrale aanpak van deze problemen
vormt de kern van de SDI activiteiten.
Een holistische aanpak van de geo-infor-
matievoorziening. Laten we met zijn al
len de kleine SDI-hype van dit moment
gebruiken om er ook echt een hit van te
maken. Het programma Ruimte voor
Geo-informatie is hierbij een mooie
steun in de rug!
Arnold Bregt
Wageningen University
GEO-INFO 2004-1
SDI:
hype of hit?
