SYMPOSIUM VAN DE GIS SECTIE VAN KvAG) bij de toehoorders was waar te nemen, mogen we er toch vanuit gaan dat toe passing van vergelijkbare technieken in de (nabije) toekomst de 3/4D-visuali- satie zal overheersen en de 2D-variant zal gaan verdrukken. Zeker als de hui dige tieners ons werkveld gaan betre den. Deze overtuiging werd door de sprekers onderbouwd met voorbeel den op het terrein van ruimtelijke planning (Groninger Meerstad), bur gerparticipatie en analyse van veilig heidsrisico's. Op basis van deze voorbeelden werd de stelling 'van kaarten naar geodata naar virtuele werelden' doeltreffend onder bouwd. Als belangrijke nieuwe techno logische stappen werden nog genoemd 3D-webservices en de integratie daar van met draadloze apparaten. Pie ter Bresters van Rijkswaterstaat, Ad viesdienst Geo-Informatie en ICT, ver telde over de ervaringen met 3D-visu- alisatie rond de nieuwe Prins Claus- brug bij Utrecht. Titel van zijn presen tatie, '3D visualisation with large scale digital topographic 3D vector data' ver wees naar het gebruik en de promotie van het DTB (Digitaal Topografie Be stand) van RWS en de bij de vervaardi ging daarvan gebruikte luchtfoto's die voor dit 3D-project waren geconver teerd naar een digital orthophoto mo saic met 25cm resolutie. Het project rond de Prins Clausbrug had tevens tot doel om kennis op te bouwen met be trekking tot de toepassing van 3D-visu- alisatietools (Erdas Virtual GIS, ArcGIS 3D-Analyst met ArcScene en 3D Studio Max) ten behoeve van mogelijke toe komstige burgerparticipatie program ma's met behulp van 3D-visualisaties. Leuke anekdote uit het project was het feit dat in de warme zomer van 2003 de computers regel matig oververhit raakten tijdens het productieproces van de zeer illustratieve 3D-video. De bijdrage van Ron van Lammeren van het Centrum voor Geo-Informatie van de Wageningen University, onder de ti tel 'Landscape design using a Geo-VR simulation program', bewees dat bovenbenoemde presentaties geen op zichzelf staande initiatieven zijn maar dat 3D en virtuele realiteit dichterbij zijn dan menigeen in het werkveld kan vermoe den. Zijn voorbeelden van 3D- en VR-toepassingen in de landschaparchitectuur hadden betrekking op de simulatie van de groei van aan te planten bomen en struiken reke ninghoudend met de stand van de zon. Deze techniek is on der andere toegepast bij het ontwerp van de laatste Floria- de. Zeer indrukwekkend wat nu al allemaal mogelijk is. Ook de applicatie om het geconditioneerde gedrag van die ren te analyseren in een Geo-VR-omgeving sprak zeer tot de verbeelding. Na de vele indrukwekkende 3D-applications die getoond waren in de drie voorgaande presentaties was het 'Oooo en Aaaa'-gehalte van de laatste spreker een stuk minder. Ech ter wel veel fundamenteler van aard. Als enige spreker had Edward Verbree van TU Delft - OTB Research Institute for Housing, Urban and Mobility Studies - Section GISt, het aangedurft om te focussen op 3D-modellen (zoals de titel van het symposium oolc deed vermoeden). Zijn voordracht had de veelzeggende titel 'Tetrahedron based 3D-GIS data modelling and operations: buffering and overlays'. Strek king van zijn verhaal waren de voorlopige resultaten van de lopende research op de TUD naar het gebruik van Tetrahe- dronized Irregular Networks (als 3D variant op de bekende Triangular Irregular Networks). Interessant hierbij is het to pic om zgn Polyhedronen als 3D-datatype te definiëren en op te slaan in Oracle Spatial. De gebruikte case hierbij was de 'construction of the 3D-ToplO', een combinatie van AHN en ToplOVector bestanden. Al met al kan worden gesproken van een zeer geslaagd eer ste symposium van de Sectie Geo-ICT van GIN. Door de be sproken en vooral gepresenteerde 3D- en Virtual Reality-the- ma kunnen we inderdaad spreken over Sexy Geo-ICT! Als in de toekomst de kosten voor het toepassen van 3D-GIS- technologie omlaag gaan kon dit weieens de toekomstige 'killer technology' worden voor Geo-ICT sector. GEO-INFO 2004-2 -Si r T

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2004 | | pagina 23