L A S E R A LT I M E T R I E IN VLAANDEREN
Joris De Man
VLM - OC GIS - Vlaanderen,
joris.deman@vlm.be
Co-auteur: Marijke Brondeel
Universiteit Gent - Vakgroep Geografie
email: Marijke. Brondeel@ugent. be
vliegtuig of helikopter wordt gemon
teerd. De laserscanner werkt in het
Laserscan data
schaduwbeeld.
aar aanleiding van de grote overstromingen die
Vlaanderen de laatste vijf jaar teisterden heeft het
waterbeleid in Vlaanderen behoefte aan een accu
raat en gebiedsdelclcend digitaal hoogtemodel dat kan die
nen als input voor de hydrologische en hydraulische com
putermodellen. Het waterbeleid in Vlaanderen wordt van
uit het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap op het ter
rein in hoofdzaak gerealiseerd door twee administraties,
met name Administratie Waterwegen en Zeewezen, en Ad
ministratie Milieu-, Natuur-, Land en Waterbeheer, afdeling
Water. Eind 2000 sloegen deze administraties en het OC
GIS-Vlaanderen de handen ineen om samen op een relatief
korte termijn een nauwkeurig, multifunctioneel en ge
biedsdelclcend Digitaal Hoogtemodel (DHM) voor Vlaande
ren aan te maken. Het OC GIS-Vlaanderen staat in het bij
zonder in voor de technische projectcoördinatie, het uit
voeren van een kwaliteitscontrole en de aanmaak en distri
butie van DHM-producten en -artikels. De brondata worden
door private aannemers aangeleverd.
Voor het vervaardigen van een digitaal hoogtemodel ko
men verschillende technieken in aanmerking waaronder
laseraltimetrie (of laserscanning), fotogramme trie, topogra
fie, vliegtuig INSAR en satelliet INSAR (Inferometric Synthe
tic Aparture Radar). Omwille van de hoge eisen voor de pre
cisie en de urgentie van de beschikbaarheid van het DHM-
Vlaanderen werd geopteerd om alleen laseraltimetrie en
fotogrammetrie aan te wenden.
Laseraltimetrie is een techniek waarbij het aardoppervlak
wordt gescand met een lasersysteem dat aan boord van een
Illustratie
van de techniek
"laseraltimetrie".
InfraRood-spectrum.
Gesynchroni
seerd met de laserwaarnemingen wor
den stand- en plaatsbepalingen van
het vliegtuig uitgevoerd. Met de stand
bepaling wordt verwezen naar de
schommelingen van het vliegtuig die
door het gebruik van een Inertieel Na
vigatie Systeem (INS) berekend kun
nen worden. Onder plaatsbepaling ver
staan we de coördinaten die berekend
worden met behulp van een Global Po
sitioning System (GPS). Daarna worden
deze gegevens (lasermetingen, GPS-
metingen en INS- metingen) bij elkaar
gebracht. Rekening houdend met de
afstand tussen de aarde en het vlieg
tuig en de stand en de plaats van het
vliegtuig wordt de hoogte van het ter
rein gemeten. Laserscanning is geen
selectieve techniek. Dit betekent dat
zowel de maaiveldhoogte als de hoog
te van alle voorkomende topografische
objecten wordt geregistreerd tijdens
de data-inwinning. In het dataverwer
kingsproces worden, door middel van
filtering, de grondpunten gescheiden
van de punten gelegen op objecten (zo
als gebouwen en vegetatie). Laserscan-
v
GEO-INFO 2004-2
Het Digitaal Hoogte
model Vlaanderen
88