BEELDGERELATEERDE GEO- EN I N T E L LIG E N C E - O N T W I K K E L I N G E N BIJ DE KRIJGSMACHT
and play kunnen worden samenge-
99 se Forces onder leiding van een van de
ters. Onderlinge afstemming op het ge
bied van geo-informatie is een aspect
dat hierbij de nodige aandacht vraagt.
Daarnaast kan een klein land als
Nederland niet het hele spectrum van
moeten specialiseren in slechts enkele
hierbij is de beslissing van Nederland
om een ISTAR-bataljon samen te stel
len en aan te bieden in internationaal
het verzamelen, verwerken en beschik
baar maken van inlichtingen en geo-
informatie.
e veranderde situatie binnen de Nederlandse krijgs
macht wordt direct geïllustreerd door het lijstje van
operaties waarbij Nederland de laatste tijd actief is
betrokken. Nederlandse F16's zijn zojuist teruggekomen
uit Kirgizië, van waaruit ze ondersteuning leverden aan de
operaties in Noord-Iralc. Eenheden van de Landmacht zijn
gestationeerd in Kabul om daar aan de stabiliteit en het her
stel bij te dragen. Hetzelfde geldt voor mariniers, comman
do's en helikopters in Al-Muthanna, Zuid-Iralc. De Rotter
dam ligt als hospitaalschip voor de kust van Liberia. En
onderwijl is de dreiging van terroristische aanslagen in
Nederland vergroot en vraagt dit om een verhoogde natio
nale alertheid. Kortom, Nederland neemt deel aan meerde
re operaties tegelijk, op diverse plaatsen verspreid over de
hele wereld. De operaties hebben een gevarieerd karakter
en vinden veelal plaats in internationale coalitieverbanden.
Er is in die zin veel veranderd sinds het wegvallen van het
IJzeren Gordijn. Toen lag de focus op de verdediging van de
Noord-Duitse laagvlakte tegen een eenduidige oostelijke
vijand. Het zal duidelijk zijn dat één en ander ook zijn ge
volgen heeft voor de benodigde geografische informatie en
inlichtingen.
Een andere belangrijke verandering werpt haar schaduwen
reeds vooruit. De steeds verdergaande Europese en interna
tionale samenwerking leidt tot een toenemende specialisa
tie en harmonisatie. Op dit moment worden de meeste Eu
ropese krijgsmachten omgevormd tot duidelijk gedefïni-
Ir. A/1, van Persie
manager R&D
Geomatica,
Nationaal Lucht
en Ruimtevaart
laboratorium NLR
Technische ontwikkelingen
Naast de veranderende politieke situa
tie hebben de technische ontwikkelin
gen een grote invloed op de manier
van militair optreden. De tweede Golf
oorlog gaf hiervan opnieuw een duide
lijke illustratie. Al eerder werd gespro
ken over 'information dominance'. In
middels beschouwen de Amerikanen
de ruimte-infrastructuur voor observa
tie, communicatie en navigatie als niet
meer weg te denken en nemen ze
steeds meer maatregelen om in de toe
komst eigen ruimtemiddelen te be
schermen en andermans middelen on
klaar te maken. Een andere belangrij
ke ontwikkeling is die van het 'net
work centric warfare' principe. De ver
schillende technische en menselijke
elementen worden hierbij beschouwd
als onderdelen van een groot flexibel
netwerk. Dit netwerk kan worden
onderscheiden in een sensor web, een
command en control web en in een
web of engagement. Door de netwerk
structuur is geen logge hiërarchische
organisatie met lange voorberei
dingstijden en grote samengestelde
missies meer nodig, maar kan flexibel
GEO-INFO 2004-2
T"i j 1 J j
Militaire Geo-informatie
De Nederlandse krijgsmacht is de afgelopen eerde modules die mm 0f meer Piug
vijftien jaar met een ingrijpende metamorfose
bezig. Enerzijds is deze ingegeven door de °p dit moment zes nato Head Quar-
veranderde politieke situatie op het wereld
toneel. Anderzijds is dit het gevolg van de
toenemende technische mogelijkheden. In eenheden bestrijken en zal ze zich dus
dit veranderingsproces spelen de beschikbaar- type activiteiten. Niet onbelangrijk
heid en het gebruik van geo-informatie een
essentiële rol, waarbij beeldinformatie een verband. ISTAR staat hierbij voor Intel
m I I i ligence, Surveillance, Target Acquisi-
belangrijke component vormt. In Nederland zijn ti0n and Reconnaissance, komm voor
door de krijgsmacht inmiddels de eerste
stappen gezet op de digitale geo-snelweg.
