kennis van toekomstige technische
mogelijkheden door studies en door
ontwikkeling en demonstratie van
prototypen, maar ook vervult het NLR
een rol in het bruikbaar maken van
technologie voor de huidige operatio
nele praktijk. Hiertoe vindt nationale
samenwerking plaats met universitei
ten (TU Delft), instituten (TNO-FEL) en
bedrijven (Geomatics Business Park) en
ook internationale samenwerking in
bilateraal, Europees en NAVO-verband.
Daarnaast is het van groot belang dat
er kruisbestuiving en onderlinge ver
sterking kan plaatsvinden tussen deze
militaire activiteiten en de civiele pro
jecten die bij het NLR worden uitge
voerd. Kort wordt stilgestaan bij een
viertal activiteiten waarbij het NLR op
dit moment betrokken is.
Intelligente verwerkingsmethoden
Verregaande geautomatiseerde ver
werking van beeldinformatie is nood
zakelijk om snel de juiste informatie
uit de steeds groter wordende stroom
van beelden te extraheren. Met name
in het kader van Europese militaire
onderzoeksprogramma's (EUCLID) ont
wikkelt het NLR technieken voor auto
matische absolute en relatieve geome
trische correctie van satelliet- en vlieg-
tuigbeelden, gebruik makend van de
baangegevens en image matching
technieken. Daarnaast wordt aandacht
besteed aan change detectie technie
ken tussen multi-temporele beelden
en aan classificatie van de gevonden
objecten in een enkel beeld of een set
van beelden door gebruik te maken
van de objectlcenmerken in de beelden
en voorhanden zijnde contextinforma
tie vanuit GIS-bestanden of command
control-systemen.
Toegesneden werkomgeving
De effectiviteit van de operateur als
spil in het verwerkingsproces dient zo
groot mogelijk te worden gemaakt
door optimalisatie van de werkomge
ving. Met name voor het inwinnen van
inlichtingen uit beelden heeft het NLR
inmiddels veel werk verzet in het toe
snijden van standaard beeldverwer
kingsystemen (ERDAS) op de behoeften
en de manier van werken van militaire
beeldanalisten. Voor het luchtverlcen-
ningssquadron is het DIRECD-systeem
ontwikkeld (Digital Imaging Recon
naissance Demonstrator) en steeds ver
der aangepast, teneinde kennis en
vaardigheden op te bouwen voor het
Fig. 5. Change
detectie tussen twee
SPOT-satellietbeelden
inclusief vector-
isatie, editing en
distributie via het
ISIS command en
control systeem.
i
verwerken en interpreteren van airborne foto- en videobeel
den tot inlichtingenrapporten. Dit systeem wordt ook weer
als component gebruikt in de plannen voor de ontwikke
ling van een generiek Joint Common Ground Station, een
centraal grondstation waarin beelden afkomstig van ver
schillende systemen (satelliet, vliegtuig, URAV) kunnen
worden ontvangen en verwerkt.
Informatie-infrastructuur
De digitalisatie van het beeldmateriaal, de toenemende
stroom van beelden en de snelheid waarmee de geïnterpre
teerde informatie beschikbaar dient te worden gemaakt,
vragen om een goede visie op de benodigde informatie
infrastructuur en een toegesneden militaire oplossing hier
voor. Dit geldt zowel binnen een enkel verwerkingsstation
(opslag, archivering, organisatie) als binnen een eenheid of
GEO-INFO 2004-2
n
